| |
|

This overlay will guide you through the buttons:

Shloka 1
सूत उवाच।।
पूर्वतस्तु मनोर्जज्ञे इक्ष्वाकुर्घ्राणतस्सुतः॥तस्य पुत्रशतं त्वासीदिक्ष्वाकोर्भूरिदक्षिणम्॥१॥

PADACHEDA

पूर्वतस् तु मनोः जज्ञे इक्ष्वाकुः घ्राणतः सुतः॥तस्य पुत्र-शतम् तु आसीत् इक्ष्वाकोः भूरि-दक्षिणम्॥१॥

TRANSLITERATION

pūrvatas tu manoḥ jajñe ikṣvākuḥ ghrāṇataḥ sutaḥ..tasya putra-śatam tu āsīt ikṣvākoḥ bhūri-dakṣiṇam..1..
Shloka 2
तेषां पुरस्तादभवन्नार्य्यावर्ते नृपा द्विजाः॥तेषां विकुक्षिर्ज्येष्ठस्तु सोऽयोध्यायां नृपोऽभवत्॥२॥

PADACHEDA

तेषाम् पुरस्तात् अभवन् नार्यावर्ते नृपाः द्विजाः॥तेषाम् विकुक्षिः ज्येष्ठः तु सः अयोध्यायाम् नृपः अभवत्॥२॥

TRANSLITERATION

teṣām purastāt abhavan nāryāvarte nṛpāḥ dvijāḥ..teṣām vikukṣiḥ jyeṣṭhaḥ tu saḥ ayodhyāyām nṛpaḥ abhavat..2..
Shloka 3
तत्कर्म शृणु तत्प्रीत्या यज्जातं वंशतो विधेः।श्राद्धकर्म्मणि चोद्दिष्टो ह्यकृते श्राद्धकर्मणि ॥ ३॥

PADACHEDA

तद्-कर्म शृणु तद्-प्रीत्या यत् जातम् वंशतः विधेः।श्राद्ध-कर्म्मणि च उद्दिष्टः हि अ कृते श्राद्ध-कर्मणि ॥ ३॥

TRANSLITERATION

tad-karma śṛṇu tad-prītyā yat jātam vaṃśataḥ vidheḥ.śrāddha-karmmaṇi ca uddiṣṭaḥ hi a kṛte śrāddha-karmaṇi .. 3..
Shloka 4
भक्षयित्वा शशं शीघ्रं शशादत्वमतो गतः॥इक्ष्वाकुणा परित्यक्तश्शशादो वनमाविशत ॥ ४ ॥

PADACHEDA

भक्षयित्वा शशम् शीघ्रम् शशाद-त्वम् अतस् गतः॥इक्ष्वाकुणा परित्यक्तः शशादः वनम् आविशत ॥ ४ ॥

TRANSLITERATION

bhakṣayitvā śaśam śīghram śaśāda-tvam atas gataḥ..ikṣvākuṇā parityaktaḥ śaśādaḥ vanam āviśata .. 4 ..
Shloka 5
इक्ष्वाकौ संस्थिते राजा वसिष्ठवचनादभूत्॥शकुनिप्रमुखास्तस्य पुत्राः पञ्चदश स्मृताः॥५॥

PADACHEDA

इक्ष्वाकौ संस्थिते राजा वसिष्ठ-वचनात् अभूत्॥शकुनि-प्रमुखाः तस्य पुत्राः पञ्चदश स्मृताः॥५॥

TRANSLITERATION

ikṣvākau saṃsthite rājā vasiṣṭha-vacanāt abhūt..śakuni-pramukhāḥ tasya putrāḥ pañcadaśa smṛtāḥ..5..
Shloka 6
उत्तरापथदेशस्य रक्षितारो महीक्षितः ॥ अयोधस्य तु दायादः ककुत्स्थो नाम वीर्य्यवान् ॥ ६॥

PADACHEDA

उत्तरापथ-देशस्य रक्षितारः महीक्षितः ॥ अयोधस्य तु दायादः ककुत्स्थः नाम वीर्य्यवान् ॥ ६॥

TRANSLITERATION

uttarāpatha-deśasya rakṣitāraḥ mahīkṣitaḥ .. ayodhasya tu dāyādaḥ kakutsthaḥ nāma vīryyavān .. 6..
Shloka 7
अरिनाभः ककुत्स्थस्य पृथुरेतस्य वै सुतः ॥ विष्टराश्वः पृथोः पुत्रस्तस्मादिंद्रः प्रजापतिः ॥ ७॥

PADACHEDA

अरिनाभः ककुत्स्थस्य पृथुः एतस्य वै सुतः ॥ विष्टराश्वः पृथोः पुत्रः तस्मात् इंद्रः प्रजापतिः ॥ ७॥

TRANSLITERATION

arinābhaḥ kakutsthasya pṛthuḥ etasya vai sutaḥ .. viṣṭarāśvaḥ pṛthoḥ putraḥ tasmāt iṃdraḥ prajāpatiḥ .. 7..
Shloka 8
इंद्रस्य युवनाश्वस्तु श्रावस्तस्य प्रजापतिः॥जज्ञे श्रावस्तकः प्राज्ञः श्रावस्ती येन निर्मिता॥श्रावस्तस्य तु दायादो बृहदश्वो महायशाः ॥ ८ ॥

PADACHEDA

इंद्रस्य युवनाश्वः तु श्रावस्तस्य प्रजापतिः॥जज्ञे श्रावस्तकः प्राज्ञः श्रावस्ती येन निर्मिता॥श्रावस्तस्य तु दायादः बृहदश्वः महा-यशाः ॥ ८ ॥

TRANSLITERATION

iṃdrasya yuvanāśvaḥ tu śrāvastasya prajāpatiḥ..jajñe śrāvastakaḥ prājñaḥ śrāvastī yena nirmitā..śrāvastasya tu dāyādaḥ bṛhadaśvaḥ mahā-yaśāḥ .. 8 ..
Shloka 9
युवनाश्वस्सुतस्तस्य कुवलाश्वश्च तत्सुतः ॥ स हि धुंधुवधाद्भूतो धुंधुमारो नृपोत्तमः॥९॥

PADACHEDA

युवनाश्वः सुतः तस्य कुवलाश्वः च तद्-सुतः ॥ स हि धुंधु-वधात् भूतः धुंधुमारः नृप-उत्तमः॥९॥

TRANSLITERATION

yuvanāśvaḥ sutaḥ tasya kuvalāśvaḥ ca tad-sutaḥ .. sa hi dhuṃdhu-vadhāt bhūtaḥ dhuṃdhumāraḥ nṛpa-uttamaḥ..9..
Shloka 10
कुवलाश्वस्य पुत्राणां शतमुत्तमधन्विनाम् ॥ बभूवात्र पिता राज्ये कुवलाश्वं न्ययोजयत् ॥ 5.37.१० ॥

PADACHEDA

कुवलाश्वस्य पुत्राणाम् शतम् उत्तम-धन्विनाम् ॥ बभूव अत्र पिता राज्ये कुवलाश्वम् न्ययोजयत् ॥ ५।३७।१० ॥

TRANSLITERATION

kuvalāśvasya putrāṇām śatam uttama-dhanvinām .. babhūva atra pitā rājye kuvalāśvam nyayojayat .. 5.37.10 ..
Shloka 11
पुत्रसंक्रामितश्रीको वनं राजा समाविशत् ॥ तमुत्तंकोऽथ राजर्षि प्रयांतं प्रत्यवारयत् ॥ ११ ॥

PADACHEDA

पुत्र-संक्रामित-श्रीकः वनम् राजा समाविशत् ॥ तम् उत्तंकः अथ राजर्षि प्रयांतम् प्रत्यवारयत् ॥ ११ ॥

TRANSLITERATION

putra-saṃkrāmita-śrīkaḥ vanam rājā samāviśat .. tam uttaṃkaḥ atha rājarṣi prayāṃtam pratyavārayat .. 11 ..
Shloka 12
उत्तंक उवाच।।
भवता रक्षणं कार्यं पृथिव्या धर्मतः शृणु॥त्वया हि पृथिवी राजन्रक्ष्यमाणा महात्मना ॥ १२ ॥

PADACHEDA

भवता रक्षणम् कार्यम् पृथिव्याः धर्मतः शृणु॥त्वया हि पृथिवी राजन् रक्ष्यमाणा महात्मना ॥ १२ ॥

TRANSLITERATION

bhavatā rakṣaṇam kāryam pṛthivyāḥ dharmataḥ śṛṇu..tvayā hi pṛthivī rājan rakṣyamāṇā mahātmanā .. 12 ..
Shloka 13
भविष्यति निरुद्विग्ना नारण्यं गंतुमर्हसि ॥ ममाश्रमसमीपे तु हिमेषु मरुधन्वसु ॥ १३ ॥

PADACHEDA

भविष्यति निरुद्विग्ना न अरण्यम् गंतुम् अर्हसि ॥ मम आश्रम-समीपे तु हिमेषु मरु-धन्वसु ॥ १३ ॥

TRANSLITERATION

bhaviṣyati nirudvignā na araṇyam gaṃtum arhasi .. mama āśrama-samīpe tu himeṣu maru-dhanvasu .. 13 ..
Shloka 14
समुद्रवालुकापूर्णो दानवो बलदर्पितः ॥ देवतानामवध्यो हि महाकायो महाबलः ॥ १४॥

PADACHEDA

समुद्र-वालुका-पूर्णः दानवः बल-दर्पितः ॥ देवतानाम् अवध्यः हि महा-कायः महा-बलः ॥ १४॥

TRANSLITERATION

samudra-vālukā-pūrṇaḥ dānavaḥ bala-darpitaḥ .. devatānām avadhyaḥ hi mahā-kāyaḥ mahā-balaḥ .. 14..
Shloka 15
अंतर्भूभिगतस्तत्र वालुकांतर्हितः स्थितः ॥ राक्षसस्य मधोः पुत्रो धुंधुनामा सुदारुणः ॥ १५ ॥

PADACHEDA

अंतर् भूभिः गतः तत्र वालुका-अंतर्हितः स्थितः ॥ राक्षसस्य मधोः पुत्रः धुंधु-नामा सु दारुणः ॥ १५ ॥

TRANSLITERATION

aṃtar bhūbhiḥ gataḥ tatra vālukā-aṃtarhitaḥ sthitaḥ .. rākṣasasya madhoḥ putraḥ dhuṃdhu-nāmā su dāruṇaḥ .. 15 ..
Shloka 16
शेते लोकविनाशाय तप आस्थाय दारुणम् ॥ संवत्सरस्य पर्यन्ते स निश्वासं विमुंचति॥१६॥

PADACHEDA

शेते लोक-विनाशाय तपः आस्थाय दारुणम् ॥ संवत्सरस्य पर्यन्ते स निश्वासम् विमुंचति॥१६॥

TRANSLITERATION

śete loka-vināśāya tapaḥ āsthāya dāruṇam .. saṃvatsarasya paryante sa niśvāsam vimuṃcati..16..
Shloka 17
यदा तदा भूश्चलति सशैलवनकानना॥सविस्फुलिंगं सांगारं सधूममपि वारुणम्॥१७॥

PADACHEDA

यदा तदा भूः चलति स शैल-वन-कानना॥स विस्फुलिंगम् स अंगारम् स धूमम् अपि वारुणम्॥१७॥

TRANSLITERATION

yadā tadā bhūḥ calati sa śaila-vana-kānanā..sa visphuliṃgam sa aṃgāram sa dhūmam api vāruṇam..17..
Shloka 18
तेन रायन्न शक्नोमि तस्मिंस्स्थातुं स्व आश्रमे ॥ तं वारय महाबाहो लोकानां हितकाम्यया ॥ १८ ॥

PADACHEDA

तेन रायन् न शक्नोमि तस्मिन् स्थातुम् स्वे आश्रमे ॥ तम् वारय महा-बाहो लोकानाम् हित-काम्यया ॥ १८ ॥

TRANSLITERATION

tena rāyan na śaknomi tasmin sthātum sve āśrame .. tam vāraya mahā-bāho lokānām hita-kāmyayā .. 18 ..
Shloka 19
लोकास्स्वस्था भवंत्वद्य तस्मिन्विनिहते त्वया ॥ त्वं हि तस्य वधायैव समर्थः पृथवीपते ॥ १९॥

PADACHEDA

लोकाः स्वस्थाः भवन्तु अद्य तस्मिन् विनिहते त्वया ॥ त्वम् हि तस्य वधाय एव समर्थः पृथवीपते ॥ १९॥

TRANSLITERATION

lokāḥ svasthāḥ bhavantu adya tasmin vinihate tvayā .. tvam hi tasya vadhāya eva samarthaḥ pṛthavīpate .. 19..
Shloka 20
विष्णुना च वरो दत्तो महान्पूर्व युगेऽनघ ॥ तेजसा स्वेन ते विष्णुस्तेज आप्याययिष्यति ॥ 5.37.२० ॥

PADACHEDA

विष्णुना च वरः दत्तः महान् पूर्वे युगे अनघ ॥ तेजसा स्वेन ते विष्णुः तेजः आप्याययिष्यति ॥ ५।३७।२० ॥

TRANSLITERATION

viṣṇunā ca varaḥ dattaḥ mahān pūrve yuge anagha .. tejasā svena te viṣṇuḥ tejaḥ āpyāyayiṣyati .. 5.37.20 ..
Shloka 21
पालने हि महाधर्मः प्रजानामिह दृश्यते ॥ न तथा दृश्यतेऽरण्ये मा तेऽभूद्बुद्धिरीदृशी ॥ २१॥

PADACHEDA

पालने हि महा-धर्मः प्रजानाम् इह दृश्यते ॥ न तथा दृश्यते अरण्ये मा ते अभूत् बुद्धिः ईदृशी ॥ २१॥

TRANSLITERATION

pālane hi mahā-dharmaḥ prajānām iha dṛśyate .. na tathā dṛśyate araṇye mā te abhūt buddhiḥ īdṛśī .. 21..
Shloka 22
ईदृशो नहि राजेन्द्र क्वचिद्धर्मः प्रविद्यते ॥ प्रजानां पालने यादृक् पुरा राजर्षिभिः कृतः ॥ २२॥

PADACHEDA

ईदृशः नहि राज-इन्द्र क्वचिद् धर्मः प्रविद्यते ॥ प्रजानाम् पालने यादृश् पुरा राजर्षिभिः कृतः ॥ २२॥

TRANSLITERATION

īdṛśaḥ nahi rāja-indra kvacid dharmaḥ pravidyate .. prajānām pālane yādṛś purā rājarṣibhiḥ kṛtaḥ .. 22..
Shloka 23
स एवमुक्तो राजर्षिरुत्तंकेन महात्मना ॥ कुवलाश्वः सुतं प्रादात्तस्मै धुन्धुनिवारणे ॥ २३ ॥

PADACHEDA

सः एवम् उक्तः राजर्षिः उत्तंकेन महात्मना ॥ कुवलाश्वः सुतम् प्रादात् तस्मै धुन्धु-निवारणे ॥ २३ ॥

TRANSLITERATION

saḥ evam uktaḥ rājarṣiḥ uttaṃkena mahātmanā .. kuvalāśvaḥ sutam prādāt tasmai dhundhu-nivāraṇe .. 23 ..
Shloka 24
भगवन्न्यस्तशस्त्रोहमयं तु तनयो मम ॥ भविष्यति द्विजश्रेष्ठ धुन्धुमारो न संशयः ॥ २४ ॥

PADACHEDA

भगवत् न्यस्त-शस्त्र-ऊहम् अयम् तु तनयः मम ॥ भविष्यति द्विजश्रेष्ठ धुन्धु-मारः न संशयः ॥ २४ ॥

TRANSLITERATION

bhagavat nyasta-śastra-ūham ayam tu tanayaḥ mama .. bhaviṣyati dvijaśreṣṭha dhundhu-māraḥ na saṃśayaḥ .. 24 ..
Shloka 25
इत्युक्त्वा पुत्रमादिश्य ययौ स तपसे नृपः ॥ कुवलाश्वश्च सोत्तङ्को ययौ धुन्धुविनिग्रहे ॥ २५॥

PADACHEDA

इति उक्त्वा पुत्रम् आदिश्य ययौ स तपसे नृपः ॥ कुवलाश्वः च स उत्तङ्कः ययौ धुन्धु-विनिग्रहे ॥ २५॥

TRANSLITERATION

iti uktvā putram ādiśya yayau sa tapase nṛpaḥ .. kuvalāśvaḥ ca sa uttaṅkaḥ yayau dhundhu-vinigrahe .. 25..
Shloka 26
तमाविशत्तदा विष्णुर्भगवांस्तेजसा प्रभुः ॥ उत्तंकस्य नियोगाद्वै लोकानां हितकाम्यया ॥ २६ ॥

PADACHEDA

तम् आविशत् तदा विष्णुः भगवान् तेजसा प्रभुः ॥ उत्तंकस्य नियोगात् वै लोकानाम् हित-काम्यया ॥ २६ ॥

TRANSLITERATION

tam āviśat tadā viṣṇuḥ bhagavān tejasā prabhuḥ .. uttaṃkasya niyogāt vai lokānām hita-kāmyayā .. 26 ..
Shloka 27
तस्मिन्प्रयाते दुर्द्धर्षे दिवि शब्दो महानभूत् ॥ एष श्रीमान्नृपसुतो धुन्धुमारो भविष्यति ॥ २७ ॥

PADACHEDA

तस्मिन् प्रयाते दुर्द्धर्षे दिवि शब्दः महान् अभूत् ॥ एष श्रीमान् नृप-सुतः धुन्धुमारः भविष्यति ॥ २७ ॥

TRANSLITERATION

tasmin prayāte durddharṣe divi śabdaḥ mahān abhūt .. eṣa śrīmān nṛpa-sutaḥ dhundhumāraḥ bhaviṣyati .. 27 ..
Shloka 28
दिव्यैर्माल्यैश्च तं देवास्समंतात्समवारयन् ॥ प्रशंसां चक्रिरे तस्य जय जीवेति वादिनः ॥ २८॥

PADACHEDA

दिव्यैः माल्यैः च तम् देवाः समंतात् समवारयन् ॥ प्रशंसाम् चक्रिरे तस्य जय जीव इति वादिनः ॥ २८॥

TRANSLITERATION

divyaiḥ mālyaiḥ ca tam devāḥ samaṃtāt samavārayan .. praśaṃsām cakrire tasya jaya jīva iti vādinaḥ .. 28..
Shloka 29
स गत्वा जयतां श्रेष्ठस्तनयैस्सह पार्थिवः ॥ समुद्रं खनयामास वालुकार्णवमध्यतः ॥ २९॥

PADACHEDA

स गत्वा जयताम् श्रेष्ठः तनयैः सह पार्थिवः ॥ समुद्रम् खनयामास वालुका-अर्णव-मध्यतः ॥ २९॥

TRANSLITERATION

sa gatvā jayatām śreṣṭhaḥ tanayaiḥ saha pārthivaḥ .. samudram khanayāmāsa vālukā-arṇava-madhyataḥ .. 29..
Shloka 30
नारायणस्य विप्रर्षेस्तेजसाप्यायितस्तु सः॥बभूव सुमहातेजा भूयो बलसमन्वितः॥5.37.३०॥

PADACHEDA

नारायणस्य विप्रर्षेः तेजसा आप्यायितः तु सः॥बभूव सु महा-तेजाः भूयस् बल-समन्वितः॥५।३७।३०॥

TRANSLITERATION

nārāyaṇasya viprarṣeḥ tejasā āpyāyitaḥ tu saḥ..babhūva su mahā-tejāḥ bhūyas bala-samanvitaḥ..5.37.30..
Shloka 31
तस्य पुत्रैः खनद्भिस्तु वालुकांतर्गतस्तु सः॥धुन्धुरासादितो ब्रह्मन्दिशमाश्रित्य पश्चि माम् ॥ ३१ ॥

PADACHEDA

तस्य पुत्रैः खनद्भिः तु वालुका-अंतर्गतः तु सः॥धुन्धुः आसादितः ब्रह्मन् दिशम् आश्रित्य माम् ॥ ३१ ॥

TRANSLITERATION

tasya putraiḥ khanadbhiḥ tu vālukā-aṃtargataḥ tu saḥ..dhundhuḥ āsāditaḥ brahman diśam āśritya mām .. 31 ..
Shloka 32
मुखजेनाग्निना क्रोधाल्लोकान्संवर्तयन्निव ॥ वारि सुस्राव वेगेन विधोः कधिरिवोदये॥ ३२ ॥

PADACHEDA

मुख-जेन अग्निना क्रोधात् लोकान् संवर्तयन् इव ॥ वारि सुस्राव वेगेन विधोः कधिः इव उदये॥ ३२ ॥

TRANSLITERATION

mukha-jena agninā krodhāt lokān saṃvartayan iva .. vāri susrāva vegena vidhoḥ kadhiḥ iva udaye.. 32 ..
Shloka 33
ततोऽनलैरभिहतं दग्धं पुत्रशतं हि तत् ॥ त्रय एवावशिष्टाश्च तेषु मध्ये मुनीश्वर ॥ ३३॥

PADACHEDA

ततस् अनलैः अभिहतम् दग्धम् पुत्र-शतम् हि तत् ॥ त्रयः एवा अवशिष्टाः च तेषु मध्ये मुनि-ईश्वर ॥ ३३॥

TRANSLITERATION

tatas analaiḥ abhihatam dagdham putra-śatam hi tat .. trayaḥ evā avaśiṣṭāḥ ca teṣu madhye muni-īśvara .. 33..
Shloka 34
ततस्स राजा विप्रेन्द्र राक्षसं तं महाबलम् ॥ आससाद महातेजा धुन्धुं विप्रविनाशनम् ॥ ३४॥

PADACHEDA

ततस् स राजा विप्र-इन्द्र राक्षसम् तम् महा-बलम् ॥ आससाद महा-तेजाः धुन्धुम् विप्र-विनाशनम् ॥ ३४॥

TRANSLITERATION

tatas sa rājā vipra-indra rākṣasam tam mahā-balam .. āsasāda mahā-tejāḥ dhundhum vipra-vināśanam .. 34..
Shloka 35
तस्य वारिमयं वेगमापीय स नराधिपः ॥ वह्निबाणेन वह्निं तु शमयामास वारिणा ॥ ३५॥

PADACHEDA

तस्य वारि-मयम् वेगम् आपीय स नराधिपः ॥ वह्नि-बाणेन वह्निम् तु शमयामास वारिणा ॥ ३५॥

TRANSLITERATION

tasya vāri-mayam vegam āpīya sa narādhipaḥ .. vahni-bāṇena vahnim tu śamayāmāsa vāriṇā .. 35..
Shloka 36
तं निहत्य महाकायं बलेनोदकराक्षसम्॥उत्तंकस्येक्षयामास कृतं कर्म नराधिपः ॥ ३६॥

PADACHEDA

तम् निहत्य महा-कायम् बलेन उदक-राक्षसम्॥उत्तंकस्य ईक्षयामास कृतम् कर्म नराधिपः ॥ ३६॥

TRANSLITERATION

tam nihatya mahā-kāyam balena udaka-rākṣasam..uttaṃkasya īkṣayāmāsa kṛtam karma narādhipaḥ .. 36..
Shloka 37
उत्तंकस्तु वरं प्रादात्तस्मै राज्ञे महामुने॥अददच्चाक्षयं वित्तं शत्रुभिश्चापराजयम् ॥ ३७॥

PADACHEDA

उत्तंकः तु वरम् प्रादात् तस्मै राज्ञे महा-मुने॥अददत् च अक्षयम् वित्तम् शत्रुभिः च अपराजयम् ॥ ३७॥

TRANSLITERATION

uttaṃkaḥ tu varam prādāt tasmai rājñe mahā-mune..adadat ca akṣayam vittam śatrubhiḥ ca aparājayam .. 37..
Shloka 38
धर्मे मतिं च सततं स्वर्गे वासं तथाक्षयम् ॥ पुत्राणां चाक्षयं लोकं रक्षसा ये तु संहताः॥३८॥

PADACHEDA

धर्मे मतिम् च सततम् स्वर्गे वासम् तथा अक्षयम् ॥ पुत्राणाम् च अक्षयम् लोकम् रक्षसा ये तु संहताः॥३८॥

TRANSLITERATION

dharme matim ca satatam svarge vāsam tathā akṣayam .. putrāṇām ca akṣayam lokam rakṣasā ye tu saṃhatāḥ..38..
Shloka 39
तस्य पुत्रास्त्रयश्शिष्टाः दृढाश्वः श्रेष्ठ उच्यते ॥ हंसाश्वकपिलाश्वौ च कुमारौ तत्कनीयसौ॥३९॥

PADACHEDA

तस्य पुत्राः त्रयः शिष्टाः दृढाश्वः श्रेष्ठः उच्यते ॥ हंसाश्व-कपिलाश्वौ च कुमारौ तद्-कनीयसौ॥३९॥

TRANSLITERATION

tasya putrāḥ trayaḥ śiṣṭāḥ dṛḍhāśvaḥ śreṣṭhaḥ ucyate .. haṃsāśva-kapilāśvau ca kumārau tad-kanīyasau..39..
Shloka 40
धौंधुमारिर्दृढाश्वो यो हर्य्यश्वस्तस्य चात्मजः ॥ हर्यश्वस्य निकुंभोभूत्पुत्रो धर्मरतस्सदा ॥ 5.37.४०॥

PADACHEDA

धौंधुमारिः दृढाश्वः यः हर्य्यश्वः तस्य च आत्मजः ॥ हर्यश्वस्य निकुंभः भूत् पुत्रः धर्म-रतः सदा ॥ ५।३७।४०॥

TRANSLITERATION

dhauṃdhumāriḥ dṛḍhāśvaḥ yaḥ haryyaśvaḥ tasya ca ātmajaḥ .. haryaśvasya nikuṃbhaḥ bhūt putraḥ dharma-rataḥ sadā .. 5.37.40..
Shloka 41
संहताश्वो निकुंभस्य पुत्रो रणविशारदः॥अक्षाश्वश्च कृताश्वश्च संहताश्वसुतोऽभवत॥४१॥

PADACHEDA

संहताश्वः निकुंभस्य पुत्रः रण-विशारदः॥अक्षाश्वः च कृताश्वः च संहताश्व-सुतः अभवत॥४१॥

TRANSLITERATION

saṃhatāśvaḥ nikuṃbhasya putraḥ raṇa-viśāradaḥ..akṣāśvaḥ ca kṛtāśvaḥ ca saṃhatāśva-sutaḥ abhavata..41..
Shloka 42
तस्य हैमवती कन्या सतां मान्या वृषद्वती॥विख्याता त्रिषु लोकेषु पुत्रस्तस्याः प्रसेनजित् ॥ ४२ ॥

PADACHEDA

तस्य हैमवती कन्या सताम् मान्या वृषद्वती॥विख्याता त्रिषु लोकेषु पुत्रः तस्याः प्रसेनजित् ॥ ४२ ॥

TRANSLITERATION

tasya haimavatī kanyā satām mānyā vṛṣadvatī..vikhyātā triṣu lokeṣu putraḥ tasyāḥ prasenajit .. 42 ..
Shloka 43
लेभे प्रसेनजिद्भार्यां गौरीं नाम पतिव्रताम् ॥ अभिशप्ता तु सा भर्त्रा नदी सा बाहुदा कृता ॥ ४३ ॥

PADACHEDA

लेभे प्रसेनजित्-भार्याम् गौरीम् नाम पतिव्रताम् ॥ अभिशप्ता तु सा भर्त्रा नदी सा बाहुदा कृता ॥ ४३ ॥

TRANSLITERATION

lebhe prasenajit-bhāryām gaurīm nāma pativratām .. abhiśaptā tu sā bhartrā nadī sā bāhudā kṛtā .. 43 ..
Shloka 44
तस्य पुत्रो महानासीद्युवनाश्वो महीपतिः ॥ मांधाता युवनाश्वस्य त्रिषु लोकेषु विश्रुतः ॥ ४४ ॥

PADACHEDA

तस्य पुत्रः महान् आसीत् युवनाश्वः महीपतिः ॥ मांधाता युवनाश्वस्य त्रिषु लोकेषु विश्रुतः ॥ ४४ ॥

TRANSLITERATION

tasya putraḥ mahān āsīt yuvanāśvaḥ mahīpatiḥ .. māṃdhātā yuvanāśvasya triṣu lokeṣu viśrutaḥ .. 44 ..
Shloka 45
तस्य चैत्ररथी भार्या शशबिंदुसुता ऽभवत् ॥ पतिव्रता च ज्येष्ठा च भ्रातॄणामयुतं च सः ॥ ४५ ॥

PADACHEDA

तस्य चैत्ररथी भार्या शशबिंदु-सुता अभवत् ॥ पतिव्रता च ज्येष्ठा च भ्रातॄणाम् अयुतम् च सः ॥ ४५ ॥

TRANSLITERATION

tasya caitrarathī bhāryā śaśabiṃdu-sutā abhavat .. pativratā ca jyeṣṭhā ca bhrātṝṇām ayutam ca saḥ .. 45 ..
Shloka 46
तस्यामुत्पादयामास मान्धाता द्वौ सुतौ तदा ॥ पुरुकुत्सं च धर्मज्ञं मुचुकुंदं च धार्मिकम् ॥ ४६ ॥

PADACHEDA

तस्याम् उत्पादयामास मान्धाता द्वौ सुतौ तदा ॥ पुरुकुत्सम् च धर्म-ज्ञम् मुचुकुंदम् च धार्मिकम् ॥ ४६ ॥

TRANSLITERATION

tasyām utpādayāmāsa māndhātā dvau sutau tadā .. purukutsam ca dharma-jñam mucukuṃdam ca dhārmikam .. 46 ..
Shloka 47
पुरुकुत्ससुतस्त्वासीद्विद्वांस्त्रय्यारुणिः कविः ॥ तस्य सत्यव्रतो नाम कुमारोऽभून्महाबली ॥ ४७ ॥

PADACHEDA

पुरुकुत्स-सुतः तु आसीत् विद्वान् त्रय्यारुणिः कविः ॥ तस्य सत्यव्रतः नाम कुमारः अभूत् महा-बली ॥ ४७ ॥

TRANSLITERATION

purukutsa-sutaḥ tu āsīt vidvān trayyāruṇiḥ kaviḥ .. tasya satyavrataḥ nāma kumāraḥ abhūt mahā-balī .. 47 ..
Shloka 48
पाणिग्रहणमंत्राणां विघ्रं चक्रे महात्मभिः ॥ येन भार्य्या हृता पूर्वं कृतोद्वाहः परस्य वै ॥ ४८ ॥

PADACHEDA

पाणिग्रहण-मंत्राणाम् विघ्रम् चक्रे महात्मभिः ॥ येन भार्य्या हृता पूर्वम् कृत-उद्वाहः परस्य वै ॥ ४८ ॥

TRANSLITERATION

pāṇigrahaṇa-maṃtrāṇām vighram cakre mahātmabhiḥ .. yena bhāryyā hṛtā pūrvam kṛta-udvāhaḥ parasya vai .. 48 ..
Shloka 49
बलात्कामाच्च मोहाच्च संहर्षाच्च यदोत्कटात् ॥ जहार कन्यां कामाच्च कस्यचित्पुरवासिनः ॥ ४९ ॥

PADACHEDA

बलात् कामात् च मोहात् च संहर्षात् च यदा उत्कटात् ॥ जहार कन्याम् कामात् च कस्यचिद् पुर-वासिनः ॥ ४९ ॥

TRANSLITERATION

balāt kāmāt ca mohāt ca saṃharṣāt ca yadā utkaṭāt .. jahāra kanyām kāmāt ca kasyacid pura-vāsinaḥ .. 49 ..
Shloka 50
अधर्मसंगिनं तं तु राजा त्रय्यारुणिस्त्यजन् ॥ अपध्वंसेति बहुशोऽवदत्क्रोधसमन्वितः ॥ 5.37.५० ॥

PADACHEDA

अधर्म-संगिनम् तम् तु राजा त्रय्यारुणिः त्यजन् ॥ अपध्वंस-इति बहुशस् अवदत् क्रोध-समन्वितः ॥ ५।३७।५० ॥

TRANSLITERATION

adharma-saṃginam tam tu rājā trayyāruṇiḥ tyajan .. apadhvaṃsa-iti bahuśas avadat krodha-samanvitaḥ .. 5.37.50 ..
Shloka 51
पितरं सोऽब्रवीन्मुक्तः क्व गच्छामीति वै तदा ॥ वस श्वपाकनिकटे राजा प्राहेति तं तदा ॥ ५१ ॥

PADACHEDA

पितरम् सः अब्रवीत् मुक्तः क्व गच्छामि इति वै तदा ॥ वस श्वपाक-निकटे राजा प्राह इति तम् तदा ॥ ५१ ॥

TRANSLITERATION

pitaram saḥ abravīt muktaḥ kva gacchāmi iti vai tadā .. vasa śvapāka-nikaṭe rājā prāha iti tam tadā .. 51 ..
Shloka 52
स हि सत्यव्रतस्तेन श्वपाकवसथांतिके ॥ पित्रा त्यक्तोऽवसद्वीरो धर्मपालेन भूभुजा ॥ ५२ ॥

PADACHEDA

स हि सत्यव्रतः तेन श्वपाक-वसथ-अंतिके ॥ पित्रा त्यक्तः अवसत् वीरः धर्मपालेन भूभुजा ॥ ५२ ॥

TRANSLITERATION

sa hi satyavrataḥ tena śvapāka-vasatha-aṃtike .. pitrā tyaktaḥ avasat vīraḥ dharmapālena bhūbhujā .. 52 ..
Shloka 53
ततस्त्रय्यारुणी राजा विरक्तः पुत्रकर्मणा ॥ स शंकरतपः कर्त्तुं सर्वं त्यक्त्वा वनं ययौ ॥ ५३॥

PADACHEDA

ततस् त्रय्यारुणिः राजा विरक्तः पुत्र-कर्मणा ॥ स शंकर-तपः कर्त्तुम् सर्वम् त्यक्त्वा वनम् ययौ ॥ ५३॥

TRANSLITERATION

tatas trayyāruṇiḥ rājā viraktaḥ putra-karmaṇā .. sa śaṃkara-tapaḥ karttum sarvam tyaktvā vanam yayau .. 53..
Shloka 54
ततस्तस्य स्व विषये नावर्षत्पाकशासनः ॥ समा द्वादश विप्रर्षे तेनाधर्मेण वै तदा ॥ ५४॥

PADACHEDA

ततस् तस्य स्व-विषये न अवर्षत् पाकशासनः ॥ समाः द्वादश विप्रर्षे तेन अधर्मेण वै तदा ॥ ५४॥

TRANSLITERATION

tatas tasya sva-viṣaye na avarṣat pākaśāsanaḥ .. samāḥ dvādaśa viprarṣe tena adharmeṇa vai tadā .. 54..
Shloka 55
दारां तस्य तु विषये विश्वामित्रो महातपाः ॥ संत्यज्य सागरानूपे चचार विपुलं तपः ॥ ५५॥

PADACHEDA

तस्य तु विषये विश्वामित्रः महा-तपाः ॥ संत्यज्य सागर-अनूपे चचार विपुलम् तपः ॥ ५५॥

TRANSLITERATION

tasya tu viṣaye viśvāmitraḥ mahā-tapāḥ .. saṃtyajya sāgara-anūpe cacāra vipulam tapaḥ .. 55..
Shloka 56
तस्य पत्नी गले बद्ध्वा मध्यमं पुत्रमौरसम्॥शेषस्य भरणार्थाय व्यक्रीणाद्गोशतेन च॥५६॥

PADACHEDA

तस्य पत्नी गले बद्ध्वा मध्यमम् पुत्रम् औरसम्॥शेषस्य भरण-अर्थाय व्यक्रीणात् गो-शतेन च॥५६॥

TRANSLITERATION

tasya patnī gale baddhvā madhyamam putram aurasam..śeṣasya bharaṇa-arthāya vyakrīṇāt go-śatena ca..56..
Shloka 57
तां तु दृष्ट्वा गले बद्धं विक्रीणंती स्वमात्मजम् ॥ महर्षिपुत्रं धर्म्मात्मा मोचयामास तं तदा ॥ ५७ ॥

PADACHEDA

ताम् तु दृष्ट्वा गले बद्धम् विक्रीणंती स्वम् आत्मजम् ॥ महा-ऋषि-पुत्रम् धर्म्म-आत्मा मोचयामास तम् तदा ॥ ५७ ॥

TRANSLITERATION

tām tu dṛṣṭvā gale baddham vikrīṇaṃtī svam ātmajam .. mahā-ṛṣi-putram dharmma-ātmā mocayāmāsa tam tadā .. 57 ..
Shloka 58
सत्यव्रतो महाबाहुर्भरणं तस्य चाकरोत् ॥ विश्वामित्रस्य तुष्ट्यर्थमनुक्रोशार्थमेव च ॥ ५७८॥

PADACHEDA

सत्यव्रतः महा-बाहुः भरणम् तस्य च अकरोत् ॥ विश्वामित्रस्य तुष्टि-अर्थम् अनुक्रोश-अर्थम् एव च ॥ ५७८॥

TRANSLITERATION

satyavrataḥ mahā-bāhuḥ bharaṇam tasya ca akarot .. viśvāmitrasya tuṣṭi-artham anukrośa-artham eva ca .. 578..
Shloka 59
तदारभ्य स पुत्रस्तु विश्वामित्रस्य वै मुनेः ॥ अभवद्गालवो नाम गलबंधान्महातपाः ॥ ५९॥

PADACHEDA

तत् आरभ्य स पुत्रः तु विश्वामित्रस्य वै मुनेः ॥ अभवत् गालवः नाम गल-बंधात् महा-तपाः ॥ ५९॥

TRANSLITERATION

tat ārabhya sa putraḥ tu viśvāmitrasya vai muneḥ .. abhavat gālavaḥ nāma gala-baṃdhāt mahā-tapāḥ .. 59..
Shloka 60
इति श्रीशिवमहापुराणे पञ्चम्यामुमासंहितायां मनुवंशवर्णनंनाम सप्तत्रिंशोऽध्यायः ॥ ३७॥

PADACHEDA

इति श्री-शिव-महापुराणे पञ्चम्याम् उमासंहितायाम् मनुवंशवर्णनम् नाम सप्तत्रिंशः अध्यायः ॥ ३७॥

TRANSLITERATION

iti śrī-śiva-mahāpurāṇe pañcamyām umāsaṃhitāyām manuvaṃśavarṇanam nāma saptatriṃśaḥ adhyāyaḥ .. 37..

Add to Playlist

Practice Later

No Playlist Found

Create a Verse Post


Shloka QR Code

🔗

🪔 Powered by Gyaandweep.com

namo namaḥ!

भाषा चुने (Choose Language)

namo namaḥ!

Sign Up to practice more than 100 Vedic Scriptures and 1000s of chants, one verse at a time.

Login to track your learning and teaching progress.


Sign In