| |
|

This overlay will guide you through the buttons:

Shloka 1
सूत उवाच ।।
सत्यव्रतस्तु तद्भक्त्या कृपया च प्रतिज्ञया ॥ विश्वामित्रकलत्रं च पोषयामास वै तदा ॥ १॥

PADACHEDA

सत्यव्रतः तु तद्-भक्त्या कृपया च प्रतिज्ञया ॥ विश्वामित्र-कलत्रम् च पोषयामास वै तदा ॥ १॥

TRANSLITERATION

satyavrataḥ tu tad-bhaktyā kṛpayā ca pratijñayā .. viśvāmitra-kalatram ca poṣayāmāsa vai tadā .. 1..
Shloka 2
हत्वा मृगान्वराहांश्च महिषांश्च वनेचरान् ॥ विश्वामित्राश्रमाभ्याशे तन्मांसं चाक्षिपन्मुने ॥ २ ॥

PADACHEDA

हत्वा मृगान् वराहान् च महिषान् च वनेचरान् ॥ विश्वामित्र-आश्रम-अभ्याशे तद्-मांसम् च अक्षिपत् मुने ॥ २ ॥

TRANSLITERATION

hatvā mṛgān varāhān ca mahiṣān ca vanecarān .. viśvāmitra-āśrama-abhyāśe tad-māṃsam ca akṣipat mune .. 2 ..
Shloka 3
तीर्थं गां चैव रात्रं च तथैवांतःपुरं मुनिः ॥ याज्योपाध्यायसंयोगाद्वसिष्ठः पर्य्यरक्षत ॥ ३॥

PADACHEDA

तीर्थम् गाम् च एव च तथा एव अंतःपुरम् मुनिः ॥ याज्य-उपाध्याय-संयोगात् वसिष्ठः पर्यरक्षत ॥ ३॥

TRANSLITERATION

tīrtham gām ca eva ca tathā eva aṃtaḥpuram muniḥ .. yājya-upādhyāya-saṃyogāt vasiṣṭhaḥ paryarakṣata .. 3..
Shloka 4
सत्यव्रतस्य वाक्याद्वा भाविनोर्थस्य वै बलात्॥वसिष्ठोऽभ्यधिकं मन्युं धारयामास नित्यशः॥४॥

PADACHEDA

सत्यव्रतस्य वाक्यात् वा भाविना ऋथस्य वै बलात्॥वसिष्ठः अभ्यधिकम् मन्युम् धारयामास नित्यशस्॥४॥

TRANSLITERATION

satyavratasya vākyāt vā bhāvinā ṛthasya vai balāt..vasiṣṭhaḥ abhyadhikam manyum dhārayāmāsa nityaśas..4..
Shloka 5
पित्रा तु तं तदा राष्ट्रात्परित्यक्तं स्वमात्मजम् ॥ न वारयामास मुनिर्वसिष्ठः कारणेन च ॥ ५॥

PADACHEDA

पित्रा तु तम् तदा राष्ट्रात् परित्यक्तम् स्वम् आत्मजम् ॥ न वारयामास मुनिः वसिष्ठः कारणेन च ॥ ५॥

TRANSLITERATION

pitrā tu tam tadā rāṣṭrāt parityaktam svam ātmajam .. na vārayāmāsa muniḥ vasiṣṭhaḥ kāraṇena ca .. 5..
Shloka 6
पाणिग्रहणमंत्राणां निष्ठा स्यात्सप्तमे पदे॥न च सत्यव्रतस्थस्य तमुपांशुमबुद्ध्यत॥६॥

PADACHEDA

पाणिग्रहण-मंत्राणाम् निष्ठा स्यात् सप्तमे पदे॥न च सत्यव्रत-स्थस्य तम् उपांशुम् अबुद्ध्यत॥६॥

TRANSLITERATION

pāṇigrahaṇa-maṃtrāṇām niṣṭhā syāt saptame pade..na ca satyavrata-sthasya tam upāṃśum abuddhyata..6..
Shloka 7
तस्मिन्स परितोषाय पितुरासीन्महात्मनः॥कुलस्य निष्कृतिं विप्र कृतवान्वै भवेदिति॥७॥

PADACHEDA

तस्मिन् स परितोषाय पितुः आसीत् महात्मनः॥कुलस्य निष्कृतिम् विप्र कृतवान् वै भवेत् इति॥७॥

TRANSLITERATION

tasmin sa paritoṣāya pituḥ āsīt mahātmanaḥ..kulasya niṣkṛtim vipra kṛtavān vai bhavet iti..7..
Shloka 8
न तं वसिष्ठो भगवान्पित्रा त्यक्तं न्यवारयत् ॥ अभिषेक्ष्याम्यहं पुत्रमस्यां नैवाब्रवीन्मुनिः ॥ ८॥

PADACHEDA

न तम् वसिष्ठः भगवान् पित्रा त्यक्तम् न्यवारयत् ॥ अभिषेक्ष्यामि अहम् पुत्रम् अस्याम् न एव अब्रवीत् मुनिः ॥ ८॥

TRANSLITERATION

na tam vasiṣṭhaḥ bhagavān pitrā tyaktam nyavārayat .. abhiṣekṣyāmi aham putram asyām na eva abravīt muniḥ .. 8..
Shloka 9
स तु द्वादश वर्षाणि दीक्षां तामुद्वहद्बली ॥ अविद्यामाने मांसे तु वसिष्ठस्य महात्मनः ॥ ९ ॥

PADACHEDA

स तु द्वादश वर्षाणि दीक्षाम् ताम् उद्वहत् बली ॥ अ विद्या माने मांसे तु वसिष्ठस्य महात्मनः ॥ ९ ॥

TRANSLITERATION

sa tu dvādaśa varṣāṇi dīkṣām tām udvahat balī .. a vidyā māne māṃse tu vasiṣṭhasya mahātmanaḥ .. 9 ..
Shloka 10
सर्वकामदुहां दोग्ध्रीं ददर्श स नृपात्मजः ॥ तां वै क्रोधाच्च लोभाच्च श्रमाद्वै च क्षुधान्वितः ॥ 5.38.१०॥

PADACHEDA

सर्व-काम-दुहाम् दोग्ध्रीम् ददर्श स नृप-आत्मजः ॥ ताम् वै क्रोधात् च लोभात् च श्रमात् वै च क्षुधा-अन्वितः ॥ ५।३८।१०॥

TRANSLITERATION

sarva-kāma-duhām dogdhrīm dadarśa sa nṛpa-ātmajaḥ .. tām vai krodhāt ca lobhāt ca śramāt vai ca kṣudhā-anvitaḥ .. 5.38.10..
Shloka 11
दाशधर्मगतो राजा तां जघान स वै मुने ॥ स तं मांसं स्वयं चैव विश्वामित्रस्य चात्मजम् ॥ ११ ॥

PADACHEDA

दाश-धर्म-गतः राजा ताम् जघान स वै मुने ॥ स तम् मांसम् स्वयम् च एव विश्वामित्रस्य च आत्मजम् ॥ ११ ॥

TRANSLITERATION

dāśa-dharma-gataḥ rājā tām jaghāna sa vai mune .. sa tam māṃsam svayam ca eva viśvāmitrasya ca ātmajam .. 11 ..
Shloka 12
भोजयामास तच्छ्रुत्वा वसिष्ठो ह्यस्य चुक्रुधे ॥ उवाच च मुनिश्रेष्ठस्तं तदा क्रोधसंयुतः ॥ १२॥

PADACHEDA

भोजयामास तत् श्रुत्वा वसिष्ठः हि अस्य चुक्रुधे ॥ उवाच च मुनि-श्रेष्ठः तम् तदा क्रोध-संयुतः ॥ १२॥

TRANSLITERATION

bhojayāmāsa tat śrutvā vasiṣṭhaḥ hi asya cukrudhe .. uvāca ca muni-śreṣṭhaḥ tam tadā krodha-saṃyutaḥ .. 12..
Shloka 13
वसिष्ठ उवाच ।।
पातयेयमहं क्रूरं तव शंकुमयोमयम् ॥ यदि ते द्वाविमौ शंकू नश्येतां वै कृतौ पुरा ॥ १३॥

PADACHEDA

पातयेयम् अहम् क्रूरम् तव शंकुम् अयः-मयम् ॥ यदि ते द्वौ इमौ शंकू नश्येताम् वै कृतौ पुरा ॥ १३॥

TRANSLITERATION

pātayeyam aham krūram tava śaṃkum ayaḥ-mayam .. yadi te dvau imau śaṃkū naśyetām vai kṛtau purā .. 13..
Shloka 14
पितुश्चापरितोषेण गुरोर्दोग्ध्रीवधेन च ॥ अप्रोक्षितोपयोगाच्च त्रिविधस्ते व्यतिक्रमः ॥ १४॥

PADACHEDA

पितुः च अपरितोषेण गुरोः दोग्ध्री-वधेन च ॥ अ प्रोक्षित-उपयोगात् च त्रिविधः ते व्यतिक्रमः ॥ १४॥

TRANSLITERATION

pituḥ ca aparitoṣeṇa guroḥ dogdhrī-vadhena ca .. a prokṣita-upayogāt ca trividhaḥ te vyatikramaḥ .. 14..
Shloka 15
त्रिशंकुरिति होवाच त्रिशंकुरिति स स्मृतः ॥ विश्वामित्रस्तु दाराणामागतो भरणे कृते ॥ १५ ॥

PADACHEDA

त्रिशंकुः इति ह उवाच त्रिशंकुः इति स स्मृतः ॥ विश्वामित्रः तु दाराणाम् आगतः भरणे कृते ॥ १५ ॥

TRANSLITERATION

triśaṃkuḥ iti ha uvāca triśaṃkuḥ iti sa smṛtaḥ .. viśvāmitraḥ tu dārāṇām āgataḥ bharaṇe kṛte .. 15 ..
Shloka 16
तेन तस्मै वरं प्रादान्मुनिः प्रीतस्त्रिशंकवे॥छन्द्यमानो वरेणाथ वरं वव्रे नृपात्मजः॥१६॥

PADACHEDA

तेन तस्मै वरम् प्रादात् मुनिः प्रीतः त्रिशंकवे॥छन्द्यमानः वरेण अथ वरम् वव्रे नृप-आत्मजः॥१६॥

TRANSLITERATION

tena tasmai varam prādāt muniḥ prītaḥ triśaṃkave..chandyamānaḥ vareṇa atha varam vavre nṛpa-ātmajaḥ..16..
Shloka 17
अनावृष्टिभये चास्मिञ्जाते द्वादशवार्षिके ॥ अभिषिच्य पितृ राज्ये याजयामास तं मुनिः ॥ १७॥

PADACHEDA

अनावृष्टि-भये च अस्मिन् जाते द्वादश-वार्षिके ॥ अभिषिच्य पितृ राज्ये याजयामास तम् मुनिः ॥ १७॥

TRANSLITERATION

anāvṛṣṭi-bhaye ca asmin jāte dvādaśa-vārṣike .. abhiṣicya pitṛ rājye yājayāmāsa tam muniḥ .. 17..
Shloka 18
मिषतां देवतानां च वसिष्ठस्य च कौशिकः ॥ सशरीरं तदा तं तु दिवमारोह यत्प्रभुः ॥ १८॥

PADACHEDA

मिषताम् देवतानाम् च वसिष्ठस्य च कौशिकः ॥ स शरीरम् तदा तम् तु दिवम् आरोह यद्-प्रभुः ॥ १८॥

TRANSLITERATION

miṣatām devatānām ca vasiṣṭhasya ca kauśikaḥ .. sa śarīram tadā tam tu divam āroha yad-prabhuḥ .. 18..
Shloka 19
तस्य सत्यरथा नाम भार्या केकयवंशजा ॥ कुमारं जनयामास हरिश्चन्द्रमकल्मषम् ॥ १९॥

PADACHEDA

तस्य सत्यरथा नाम भार्या केकय-वंश-जा ॥ कुमारम् जनयामास हरिश्चन्द्रम् अकल्मषम् ॥ १९॥

TRANSLITERATION

tasya satyarathā nāma bhāryā kekaya-vaṃśa-jā .. kumāram janayāmāsa hariścandram akalmaṣam .. 19..
Shloka 20
स वै राजा हरिश्चन्द्रो त्रैशंकव इति स्मृतः ॥ आहर्ता राजसूयस्य सम्राडिति ह विश्रुतः ॥ 5.38.२० ॥

PADACHEDA

स वै राजा हरिश्चन्द्रः त्रैशंकवः इति स्मृतः ॥ आहर्ता राजसूयस्य सम्राज् इति ह विश्रुतः ॥ ५।३८।२० ॥

TRANSLITERATION

sa vai rājā hariścandraḥ traiśaṃkavaḥ iti smṛtaḥ .. āhartā rājasūyasya samrāj iti ha viśrutaḥ .. 5.38.20 ..
Shloka 21
हरिश्चन्द्रस्य हि सुतो रोहितो नाम विश्रुतः ॥ रोहितस्य वृकः पुत्रो वृकाद्बाहुस्तु जज्ञिवान्॥२१॥

PADACHEDA

हरिश्चन्द्रस्य हि सुतः रोहितः नाम विश्रुतः ॥ रोहितस्य वृकः पुत्रः वृकात् बाहुः तु जज्ञिवान्॥२१॥

TRANSLITERATION

hariścandrasya hi sutaḥ rohitaḥ nāma viśrutaḥ .. rohitasya vṛkaḥ putraḥ vṛkāt bāhuḥ tu jajñivān..21..
Shloka 22
हैहयास्तालजंघाश्च निरस्यंति स्म तं नृपम्॥नात्मार्थे धार्मिको विप्रः स हि धर्मपरोऽभवत ॥ २२॥

PADACHEDA

हैहयाः तालजंघाः च निरस्यंति स्म तम् नृपम्॥न आत्म-अर्थे धार्मिकः विप्रः स हि धर्म-परः अभवत ॥ २२॥

TRANSLITERATION

haihayāḥ tālajaṃghāḥ ca nirasyaṃti sma tam nṛpam..na ātma-arthe dhārmikaḥ vipraḥ sa hi dharma-paraḥ abhavata .. 22..
Shloka 23
सगरं ससुतं बाहुर्जज्ञे सह गरेण वै ॥ और्वस्याश्रममासाद्य भार्गवेणाभिरक्षितः ॥ २३॥

PADACHEDA

सगरम् स सुतम् बाहुः जज्ञे सह गरेण वै ॥ और्वस्य आश्रमम् आसाद्य भार्गवेण अभिरक्षितः ॥ २३॥

TRANSLITERATION

sagaram sa sutam bāhuḥ jajñe saha gareṇa vai .. aurvasya āśramam āsādya bhārgaveṇa abhirakṣitaḥ .. 23..
Shloka 24
आग्नेयमस्त्रं लब्ध्वा च भार्गवात्सगरो नृपः॥जिगाय पृथिवीं हत्वा तालजंघान्सहैहयान॥२४॥

PADACHEDA

आग्नेयम् अस्त्रम् लब्ध्वा च भार्गवात् सगरः नृपः॥जिगाय पृथिवीम् हत्वा तालजंघान् स हैहयान॥२४॥

TRANSLITERATION

āgneyam astram labdhvā ca bhārgavāt sagaraḥ nṛpaḥ..jigāya pṛthivīm hatvā tālajaṃghān sa haihayāna..24..
Shloka 25
शकान्बहूदकांश्चैव पारदांतगणान्खशान्॥सुधर्मं स्थापयामास शशास वृषतः क्षितिम् ॥ २५॥

PADACHEDA

शकान् बहु-उदकान् च एव पारद-अन्त-गणान् खसान्॥सुधर्मम् स्थापयामास शशास वृषतः क्षितिम् ॥ २५॥

TRANSLITERATION

śakān bahu-udakān ca eva pārada-anta-gaṇān khasān..sudharmam sthāpayāmāsa śaśāsa vṛṣataḥ kṣitim .. 25..
Shloka 26
शौनक उवाच ।।
स वै गरेण सहितः कथं जातस्तु क्षत्रियात् ॥ जितवानेतदाचक्ष्व विस्तरेण हि सूतज ॥ २६ ॥

PADACHEDA

स वै गरेण सहितः कथम् जातः तु क्षत्रियात् ॥ जितवान् एतत् आचक्ष्व विस्तरेण हि सूतज ॥ २६ ॥

TRANSLITERATION

sa vai gareṇa sahitaḥ katham jātaḥ tu kṣatriyāt .. jitavān etat ācakṣva vistareṇa hi sūtaja .. 26 ..
Shloka 27
सूत उवाच।।
पारीक्षितेन संपृष्टो वैशंपायन एव च ॥ यदाचष्ट स्म तद्वक्ष्ये शृणुष्वैकमना मुने ॥ २७ ॥

PADACHEDA

पारीक्षितेन संपृष्टः वैशंपायनः एव च ॥ यत् आचष्ट स्म तत् वक्ष्ये शृणुष्व एकमनाः मुने ॥ २७ ॥

TRANSLITERATION

pārīkṣitena saṃpṛṣṭaḥ vaiśaṃpāyanaḥ eva ca .. yat ācaṣṭa sma tat vakṣye śṛṇuṣva ekamanāḥ mune .. 27 ..
Shloka 28
।। पारीक्षितो उवाच ।।
कथं स सगरो राजा गरेण सहितो मुने ॥ जातस्स जघ्निवान्भूयानेतदाख्यातुमर्हसि ॥ २८ ॥

PADACHEDA

कथम् स सगरः राजा गरेण सहितः मुने ॥ जातः स जघ्निवान् भूयान् एतत् आख्यातुम् अर्हसि ॥ २८ ॥

TRANSLITERATION

katham sa sagaraḥ rājā gareṇa sahitaḥ mune .. jātaḥ sa jaghnivān bhūyān etat ākhyātum arhasi .. 28 ..
Shloka 29
वैशम्पायन उवाच ।।
बाहोर्व्यसनिनस्तात हृतं राज्यमभूत्किल ॥ हैहयैस्तालजंघैश्च शकैस्सार्द्धं विशांपते ॥ २९ ॥

PADACHEDA

बाहोः व्यसनिनः तात हृतम् राज्यम् अभूत् किल ॥ हैहयैः तालजंघैः च शकैः सार्द्धम् विशाम् पते ॥ २९ ॥

TRANSLITERATION

bāhoḥ vyasaninaḥ tāta hṛtam rājyam abhūt kila .. haihayaiḥ tālajaṃghaiḥ ca śakaiḥ sārddham viśām pate .. 29 ..
Shloka 30
यवनाः पारदाश्चैव काम्बोजाः पाह्नवास्तथा ॥ बहूदकाश्च पंचैव गणाः प्रोक्ताश्च रक्षसाम्।5.38.३०।

PADACHEDA

यवनाः पारदाः च एव काम्बोजाः पाह्नवाः तथा ॥ बहूदकाः च पंच एव गणाः प्रोक्ताः च रक्षसाम्।५।३८।३०।

TRANSLITERATION

yavanāḥ pāradāḥ ca eva kāmbojāḥ pāhnavāḥ tathā .. bahūdakāḥ ca paṃca eva gaṇāḥ proktāḥ ca rakṣasām.5.38.30.
Shloka 31
एते पंच गणा राजन्हैहयार्थेषु रक्षसाम्॥कृत्वा पराक्रमान् बाहो राज्यं तेभ्यो ददुर्बलात्॥३१॥

PADACHEDA

एते पंच गणाः राजन् हैहय-अर्थेषु रक्षसाम्॥कृत्वा पराक्रमान् बाहो राज्यम् तेभ्यः ददुः बलात्॥३१॥

TRANSLITERATION

ete paṃca gaṇāḥ rājan haihaya-artheṣu rakṣasām..kṛtvā parākramān bāho rājyam tebhyaḥ daduḥ balāt..31..
Shloka 32
हृतराज्यस्ततो विप्राः स वै बाहुर्वनं ययौ ॥ पत्न्या चानुगतो दुःखी स वै प्राणानवासृजत् ॥ ३२ ॥

PADACHEDA

हृत-राज्यः ततस् विप्राः स वै बाहुः वनम् ययौ ॥ पत्न्या च अनुगतः दुःखी स वै प्राणान् अवासृजत् ॥ ३२ ॥

TRANSLITERATION

hṛta-rājyaḥ tatas viprāḥ sa vai bāhuḥ vanam yayau .. patnyā ca anugataḥ duḥkhī sa vai prāṇān avāsṛjat .. 32 ..
Shloka 33
पत्नी या यादवी तस्य सगर्भा पृष्ठतो गता ॥ सपत्न्या च गरस्तस्यै दत्तः पूर्वं सुतेर्ष्यया ॥ ३३ ॥

PADACHEDA

पत्नी या यादवी तस्य सगर्भा पृष्ठतस् गता ॥ सपत्न्या च गरः तस्यै दत्तः पूर्वम् सुत-ईर्ष्यया ॥ ३३ ॥

TRANSLITERATION

patnī yā yādavī tasya sagarbhā pṛṣṭhatas gatā .. sapatnyā ca garaḥ tasyai dattaḥ pūrvam suta-īrṣyayā .. 33 ..
Shloka 34
सा तु भर्तुश्चितां कृत्वा ज्वलनं चावरोहत ॥ और्वस्तां भार्गवो राजन्कारुण्यात्समवारयत् ॥ ३४ ॥

PADACHEDA

सा तु भर्तुः चिताम् कृत्वा ज्वलनम् च अवरोहत ॥ और्वः ताम् भार्गवः राजन् कारुण्यात् समवारयत् ॥ ३४ ॥

TRANSLITERATION

sā tu bhartuḥ citām kṛtvā jvalanam ca avarohata .. aurvaḥ tām bhārgavaḥ rājan kāruṇyāt samavārayat .. 34 ..
Shloka 35
तस्याश्रमे स्थिता राज्ञी गर्भरक्षणहेतवे ॥ सिषेवे मुनिवर्यं तं स्मरन्ती शंकरं हृदा ॥ ३५ ॥

PADACHEDA

तस्य आश्रमे स्थिता राज्ञी गर्भ-रक्षण-हेतवे ॥ सिषेवे मुनि-वर्यम् तम् स्मरन्ती शंकरम् हृदा ॥ ३५ ॥

TRANSLITERATION

tasya āśrame sthitā rājñī garbha-rakṣaṇa-hetave .. siṣeve muni-varyam tam smarantī śaṃkaram hṛdā .. 35 ..
Shloka 36
एकदा खलु तद्गर्भो गरेणैव सह च्युतः ॥ सुमुहूर्त्ते सुलग्ने च पंचोच्चग्रहसंयुते ॥ ३६ ॥

PADACHEDA

एकदा खलु तद्-गर्भः गरेण एव सह च्युतः ॥ सु मुहूर्त्ते सु लग्ने च पंच-उच्च-ग्रह-संयुते ॥ ३६ ॥

TRANSLITERATION

ekadā khalu tad-garbhaḥ gareṇa eva saha cyutaḥ .. su muhūrtte su lagne ca paṃca-ucca-graha-saṃyute .. 36 ..
Shloka 37
तस्मिँल्लग्ने च बलिनि सर्वथा मुनिसत्तम ॥ व्यजायत महाबाहुस्सगरो नाम पार्थिवः ॥ ३७॥

PADACHEDA

तस्मिन् लग्ने च बलिनि सर्वथा मुनि-सत्तम ॥ व्यजायत महा-बाहुः सगरः नाम पार्थिवः ॥ ३७॥

TRANSLITERATION

tasmin lagne ca balini sarvathā muni-sattama .. vyajāyata mahā-bāhuḥ sagaraḥ nāma pārthivaḥ .. 37..
Shloka 38
और्वस्तु जातकर्मादि तस्य कृत्वा महात्मनः ॥ अध्याप्य वेदशास्त्राणि ततोऽस्त्रं प्रत्यपादयत् ॥ ३८ ॥

PADACHEDA

और्वः तु जातकर्म-आदि तस्य कृत्वा महात्मनः ॥ अध्याप्य वेद-शास्त्राणि ततस् अस्त्रम् प्रत्यपादयत् ॥ ३८ ॥

TRANSLITERATION

aurvaḥ tu jātakarma-ādi tasya kṛtvā mahātmanaḥ .. adhyāpya veda-śāstrāṇi tatas astram pratyapādayat .. 38 ..
Shloka 39
आग्नेयं तं महाभागो ह्यमरैरपि दुस्सहम् ॥ जग्राह विधिना प्रीत्या सगरोसौ नृपोत्तमः ॥ ३९ ॥

PADACHEDA

आग्नेयम् तम् महाभागः हि अमरैः अपि दुस्सहम् ॥ जग्राह विधिना प्रीत्या सगरः असौ नृप-उत्तमः ॥ ३९ ॥

TRANSLITERATION

āgneyam tam mahābhāgaḥ hi amaraiḥ api dussaham .. jagrāha vidhinā prītyā sagaraḥ asau nṛpa-uttamaḥ .. 39 ..
Shloka 40
स तेनास्त्रबलेनैव बलेन च समन्वितः ॥ हैहयान्विजघानाशु संकुद्धोऽस्त्रबलेन च ॥ 5.38.४० ॥

PADACHEDA

स तेन अस्त्र-बलेन एव बलेन च समन्वितः ॥ हैहयान् विजघान आशु संकुद्धः अस्त्र-बलेन च ॥ ५।३८।४० ॥

TRANSLITERATION

sa tena astra-balena eva balena ca samanvitaḥ .. haihayān vijaghāna āśu saṃkuddhaḥ astra-balena ca .. 5.38.40 ..
Shloka 41
आजहार च लोकेषु कीर्तिं कीर्तिमतां वरः ॥ धर्मं संस्थापयामास सगरोऽसौ महीतले ॥ ४१॥

PADACHEDA

आजहार च लोकेषु कीर्तिम् कीर्तिमताम् वरः ॥ धर्मम् संस्थापयामास सगरः असौ मही-तले ॥ ४१॥

TRANSLITERATION

ājahāra ca lokeṣu kīrtim kīrtimatām varaḥ .. dharmam saṃsthāpayāmāsa sagaraḥ asau mahī-tale .. 41..
Shloka 42
ततश्शकास्सयवनाः काम्बोजाः पाह्नवास्तथा ॥ हन्यमानास्तदा ते तु वसिष्ठं शरणं ययुः॥४२॥

PADACHEDA

ततस् शकाः स यवनाः काम्बोजाः पाह्नवाः तथा ॥ हन्यमानाः तदा ते तु वसिष्ठम् शरणम् ययुः॥४२॥

TRANSLITERATION

tatas śakāḥ sa yavanāḥ kāmbojāḥ pāhnavāḥ tathā .. hanyamānāḥ tadā te tu vasiṣṭham śaraṇam yayuḥ..42..
Shloka 43
वसिष्ठो वंचनां कृत्वा समयेन महाद्युतिः॥सगरं वारयामास तेषां दत्त्वाभयं नृपम्॥४३॥

PADACHEDA

वसिष्ठः वंचनाम् कृत्वा समयेन महा-द्युतिः॥सगरम् वारयामास तेषाम् दत्त्वा अभयम् नृपम्॥४३॥

TRANSLITERATION

vasiṣṭhaḥ vaṃcanām kṛtvā samayena mahā-dyutiḥ..sagaram vārayāmāsa teṣām dattvā abhayam nṛpam..43..
Shloka 44
सगरस्स्वां प्रतिज्ञां तु गुरोर्वाक्यं निशम्य च॥धर्मं जघान तेषां वै केशान्यत्वं चकार ह ॥ ४४ ॥

PADACHEDA

सगरः स्वाम् प्रतिज्ञाम् तु गुरोः वाक्यम् निशम्य च॥धर्मम् जघान तेषाम् वै केशान्य-त्वम् चकार ह ॥ ४४ ॥

TRANSLITERATION

sagaraḥ svām pratijñām tu guroḥ vākyam niśamya ca..dharmam jaghāna teṣām vai keśānya-tvam cakāra ha .. 44 ..
Shloka 45
अर्द्धं शकानां शिरसो मुंडं कृत्वा व्यसर्जयत् ॥ यवनानां शिरस्सर्वं कांबोजानां तथैव च ॥ ४५ ॥

PADACHEDA

अर्द्धम् शकानाम् शिरसः मुंडम् कृत्वा व्यसर्जयत् ॥ यवनानाम् शिरः सर्वम् कांबोजानाम् तथा एव च ॥ ४५ ॥

TRANSLITERATION

arddham śakānām śirasaḥ muṃḍam kṛtvā vyasarjayat .. yavanānām śiraḥ sarvam kāṃbojānām tathā eva ca .. 45 ..
Shloka 46
पारदा मुंडकेशाश्च पाह्नवाश्श्मश्रुधारिणः ॥ निस्स्वाध्यायवषट्काराः कृतास्तेन महात्मना ॥ ४६॥

PADACHEDA

पारदाः मुंड-केशाः च पाह्नवाः श्मश्रु-धारिणः ॥ निस्स्वाध्यायवषट्काराः कृताः तेन महात्मना ॥ ४६॥

TRANSLITERATION

pāradāḥ muṃḍa-keśāḥ ca pāhnavāḥ śmaśru-dhāriṇaḥ .. nissvādhyāyavaṣaṭkārāḥ kṛtāḥ tena mahātmanā .. 46..
Shloka 47
जिता च सकला पृथ्वी धर्मतस्तेन भूभुजा ॥ सर्वे ते क्षत्रियास्तात धर्महीनाः कृताः पुराः ॥ ४७॥

PADACHEDA

जिता च सकला पृथ्वी धर्मतः तेन भूभुजा ॥ सर्वे ते क्षत्रियाः तात धर्म-हीनाः कृताः पुरा ॥ ४७॥

TRANSLITERATION

jitā ca sakalā pṛthvī dharmataḥ tena bhūbhujā .. sarve te kṣatriyāḥ tāta dharma-hīnāḥ kṛtāḥ purā .. 47..
Shloka 48
स धर्मविजयी राजा विजित्वेमां वसुंधराम्॥अश्वं संस्कारयामास वाजिमेधाय पार्थिवः॥४८॥

PADACHEDA

स धर्म-विजयी राजा विजित्वा इमाम् वसुंधराम्॥अश्वम् संस्कारयामास वाजिमेधाय पार्थिवः॥४८॥

TRANSLITERATION

sa dharma-vijayī rājā vijitvā imām vasuṃdharām..aśvam saṃskārayāmāsa vājimedhāya pārthivaḥ..48..
Shloka 49
तस्य चास्यतेस्सोऽश्वस्समुद्रे पूर्वदक्षिणे ॥ गतः षष्टिसहस्रैस्तु तत्पुत्रैरन्वितो मुने ॥ ४९ ॥

PADACHEDA

तस्य च अस्यतेः सः अश्वः समुद्रे पूर्वदक्षिणे ॥ गतः षष्टि-सहस्रैः तु तद्-पुत्रैः अन्वितः मुने ॥ ४९ ॥

TRANSLITERATION

tasya ca asyateḥ saḥ aśvaḥ samudre pūrvadakṣiṇe .. gataḥ ṣaṣṭi-sahasraiḥ tu tad-putraiḥ anvitaḥ mune .. 49 ..
Shloka 50
देवराजेन शक्रेण सोऽश्वो हि स्वार्थसाधिना ॥ वेलासमीपेऽपहृतो भूमिं चैव प्रवेशितः ॥ 5.38.५०॥

PADACHEDA

देवराजेन शक्रेण सः अश्वः हि स्व-अर्थ-साधिना ॥ वेला-समीपे अपहृतः भूमिम् च एव प्रवेशितः ॥ ५।३८।५०॥

TRANSLITERATION

devarājena śakreṇa saḥ aśvaḥ hi sva-artha-sādhinā .. velā-samīpe apahṛtaḥ bhūmim ca eva praveśitaḥ .. 5.38.50..
Shloka 51
महाराजोऽथ सगरस्तद्धयान्वेषणाय च॥स तं देशं तदा पुत्रैः खानयामास सर्वतः ॥ ५१॥

PADACHEDA

महा-राजः अथ सगरः तद्-हय-अन्वेषणाय च॥स तम् देशम् तदा पुत्रैः खानयामास सर्वतस् ॥ ५१॥

TRANSLITERATION

mahā-rājaḥ atha sagaraḥ tad-haya-anveṣaṇāya ca..sa tam deśam tadā putraiḥ khānayāmāsa sarvatas .. 51..
Shloka 52
आसेदुस्ते ततस्तत्र खन्यमाने महार्णवे ॥ तमादिपुरुषं देवं कपिलं विश्वरूपिणम्॥५२॥

PADACHEDA

आसेदुः ते ततस् तत्र खन्यमाने महा-अर्णवे ॥ तम् आदिपुरुषम् देवम् कपिलम् विश्व-रूपिणम्॥५२॥

TRANSLITERATION

āseduḥ te tatas tatra khanyamāne mahā-arṇave .. tam ādipuruṣam devam kapilam viśva-rūpiṇam..52..
Shloka 53
तस्य चक्षुस्समुत्थेन वह्निना प्रतिबुध्यतः ॥ दग्धाः षष्टिसहस्राणि चत्वारस्त्ववशेषिताः॥५३॥

PADACHEDA

तस्य चक्षुः-समुत्थेन वह्निना प्रतिबुध्यतः ॥ दग्धाः षष्टि-सहस्राणि चत्वारः तु अवशेषिताः॥५३॥

TRANSLITERATION

tasya cakṣuḥ-samutthena vahninā pratibudhyataḥ .. dagdhāḥ ṣaṣṭi-sahasrāṇi catvāraḥ tu avaśeṣitāḥ..53..
Shloka 54
हर्षकेतुस्सुकेतुश्च तथा धर्मरथोपरः॥शूरः पंचजनश्चैव तस्य वंशकरा नृपाः॥५४॥

PADACHEDA

हर्षकेतुः सुकेतुः च तथा धर्मरथ-उपरः॥शूरः पंचजनः च एव तस्य वंश-कराः नृपाः॥५४॥

TRANSLITERATION

harṣaketuḥ suketuḥ ca tathā dharmaratha-uparaḥ..śūraḥ paṃcajanaḥ ca eva tasya vaṃśa-karāḥ nṛpāḥ..54..
Shloka 55
प्रादाच्च तस्मै भगवान् हरिः पंचवरान्स्वयम्॥वंशं मेधां च कीर्तिञ्च समुद्रं तनयं धनम् ॥ ५५॥

PADACHEDA

प्रादात् च तस्मै भगवान् हरिः पंच-वरान् स्वयम्॥वंशम् मेधाम् च कीर्तिम् च समुद्रम् तनयम् धनम् ॥ ५५॥

TRANSLITERATION

prādāt ca tasmai bhagavān hariḥ paṃca-varān svayam..vaṃśam medhām ca kīrtim ca samudram tanayam dhanam .. 55..
Shloka 56
सागरत्वं च लेभे स कर्मणा तस्य तेन वै॥तं चाश्वमेधिकं सोऽश्वं समुद्रादुपलब्धवान्॥५६॥

PADACHEDA

सागर-त्वम् च लेभे स कर्मणा तस्य तेन वै॥तम् च आश्वमेधिकम् सः अश्वम् समुद्रात् उपलब्धवान्॥५६॥

TRANSLITERATION

sāgara-tvam ca lebhe sa karmaṇā tasya tena vai..tam ca āśvamedhikam saḥ aśvam samudrāt upalabdhavān..56..
Shloka 57
आजहाराश्वमेधानां शतं स तु महायशाः ॥ ईजे शंभुविभूतीश्च देवतास्तत्र सुव्रताः ॥ ५७ ॥

PADACHEDA

आजहार अश्वमेधानाम् शतम् स तु महा-यशाः ॥ ईजे शंभु-विभूतीः च देवताः तत्र सुव्रताः ॥ ५७ ॥

TRANSLITERATION

ājahāra aśvamedhānām śatam sa tu mahā-yaśāḥ .. īje śaṃbhu-vibhūtīḥ ca devatāḥ tatra suvratāḥ .. 57 ..
Shloka 58
इति श्रीशिवमहापुराणे पञ्चम्यामुमासंहितायां सत्यव्रतादिसगरपर्यंत वंशवर्णनं नामाष्टत्रिंशोऽध्यायः ॥ ३८ ॥

PADACHEDA

इति श्री-शिव-महापुराणे पञ्चम्याम् उमासंहितायाम् सत्यव्रतादिसगरपर्यंतवंशवर्णनम् नाम अष्टत्रिंशः अध्यायः ॥ ३८ ॥

TRANSLITERATION

iti śrī-śiva-mahāpurāṇe pañcamyām umāsaṃhitāyām satyavratādisagaraparyaṃtavaṃśavarṇanam nāma aṣṭatriṃśaḥ adhyāyaḥ .. 38 ..

Add to Playlist

Practice Later

No Playlist Found

Create a Verse Post


Shloka QR Code

🔗

🪔 Powered by Gyaandweep.com

namo namaḥ!

भाषा चुने (Choose Language)

namo namaḥ!

Sign Up to practice more than 100 Vedic Scriptures and 1000s of chants, one verse at a time.

Login to track your learning and teaching progress.


Sign In