| |
|

This overlay will guide you through the buttons:

Shloka 1
सनत्कुमार उवाच।।
सप्त ते तपतां श्रेष्ठ स्वर्गे पितृगणास्स्मृताः ॥ चत्वारो मूर्त्तिमंतो वै त्रयश्चैव ह्यमूर्तयः ॥ १॥

PADACHEDA

सप्त ते तपताम् श्रेष्ठ स्वर्गे पितृ-गणाः स्मृताः ॥ चत्वारः मूर्त्तिमंतः वै त्रयः च एव हि अमूर्तयः ॥ १॥

TRANSLITERATION

sapta te tapatām śreṣṭha svarge pitṛ-gaṇāḥ smṛtāḥ .. catvāraḥ mūrttimaṃtaḥ vai trayaḥ ca eva hi amūrtayaḥ .. 1..
Shloka 2
तान्यजंते देवगणा आद्या विप्रादयस्तथा॥आप्याययंति ते पूर्वं सोमं योगबलेन वै ॥ २॥

PADACHEDA

तान् यजंते देव-गणाः आद्याः विप्र-आदयः तथा॥आप्याययंति ते पूर्वम् सोमम् योग-बलेन वै ॥ २॥

TRANSLITERATION

tān yajaṃte deva-gaṇāḥ ādyāḥ vipra-ādayaḥ tathā..āpyāyayaṃti te pūrvam somam yoga-balena vai .. 2..
Shloka 3
तस्माच्छ्राद्धानि देयानि योगिनां तु विशेषतः॥सर्वेषां राजतं पात्रमथ वा रजतान्वितम्॥३॥

PADACHEDA

तस्मात् श्राद्धानि देयानि योगिनाम् तु विशेषतः॥सर्वेषाम् राजतम् पात्रम् अथ वा रजत-अन्वितम्॥३॥

TRANSLITERATION

tasmāt śrāddhāni deyāni yoginām tu viśeṣataḥ..sarveṣām rājatam pātram atha vā rajata-anvitam..3..
Shloka 4
दत्तं स्वधां पुरोधाय श्राद्धे प्रीणाति वै पितॄन्॥वह्नेराप्यायनं कृत्वा सोमस्य तु यमस्य वै॥४॥

PADACHEDA

दत्तम् स्वधाम् पुरोधाय श्राद्धे प्रीणाति वै पितॄन्॥वह्नेः आप्यायनम् कृत्वा सोमस्य तु यमस्य वै॥४॥

TRANSLITERATION

dattam svadhām purodhāya śrāddhe prīṇāti vai pitṝn..vahneḥ āpyāyanam kṛtvā somasya tu yamasya vai..4..
Shloka 5
उदगायनमप्यग्नावग्न्यभावेऽप्सु वा पुनः ॥ पितॄन्प्रीणाति यो भक्त्या पितरः प्रीणयंति तम् ॥ ५॥

PADACHEDA

उदक्-आयनम् अपि अग्नौ अग्नि-अभावे अप्सु वा पुनर् ॥ पितॄन् प्रीणाति यः भक्त्या पितरः प्रीणयन्ति तम् ॥ ५॥

TRANSLITERATION

udak-āyanam api agnau agni-abhāve apsu vā punar .. pitṝn prīṇāti yaḥ bhaktyā pitaraḥ prīṇayanti tam .. 5..
Shloka 6
यच्छंति पितरः पुष्टिं प्रजाश्च विपुलास्तथा ॥ स्वर्गमारोग्यवृद्धिं च यदन्यदपि चेप्सितम् ॥ ६ ॥

PADACHEDA

यच्छन्ति पितरः पुष्टिम् प्रजाः च विपुलाः तथा ॥ स्वर्गम् आरोग्य-वृद्धिम् च यत् अन्यत् अपि च ईप्सितम् ॥ ६ ॥

TRANSLITERATION

yacchanti pitaraḥ puṣṭim prajāḥ ca vipulāḥ tathā .. svargam ārogya-vṛddhim ca yat anyat api ca īpsitam .. 6 ..
Shloka 7
देवकार्यादपि मुने पितृकार्य्यं विशिष्यते ॥ पितृभक्तोऽसि विप्रर्षे तेन त्वमजरामरः ॥ ७ ॥

PADACHEDA

देव-कार्यात् अपि मुने पितृ-कार्य्यम् विशिष्यते ॥ पितृ-भक्तः असि विप्रर्षे तेन त्वम् अजर-अमरः ॥ ७ ॥

TRANSLITERATION

deva-kāryāt api mune pitṛ-kāryyam viśiṣyate .. pitṛ-bhaktaḥ asi viprarṣe tena tvam ajara-amaraḥ .. 7 ..
Shloka 8
न योगेन गतिस्सा तु पितृभक्तस्य या मुने ॥ पितृभक्तिर्विशेषेण तस्मात्कार्या महामुने ॥ ८ ॥

PADACHEDA

न योगेन गतिः सा तु पितृ-भक्तस्य या मुने ॥ पितृ-भक्तिः विशेषेण तस्मात् कार्या महा-मुने ॥ ८ ॥

TRANSLITERATION

na yogena gatiḥ sā tu pitṛ-bhaktasya yā mune .. pitṛ-bhaktiḥ viśeṣeṇa tasmāt kāryā mahā-mune .. 8 ..
Shloka 9
मार्कण्डेय उवाच ।।
एवमुक्त्वाऽऽशु देवेशो देवानामपि दुर्लभम्॥चक्षुर्दत्त्वा सविज्ञानं जगाम यौगिकीं गतिम् ॥ ९ ॥

PADACHEDA

एवम् उक्त्वा आशु देवेशः देवानाम् अपि दुर्लभम्॥चक्षुः दत्त्वा स विज्ञानम् जगाम यौगिकीम् गतिम् ॥ ९ ॥

TRANSLITERATION

evam uktvā āśu deveśaḥ devānām api durlabham..cakṣuḥ dattvā sa vijñānam jagāma yaugikīm gatim .. 9 ..
Shloka 10
शृणु भीष्म पुरा भूयो भारद्वाजात्मजा द्विजाः ॥ योगधर्ममनुप्राप्य भ्रष्टा दुश्चरितेन वै ॥ 5.41.१० ॥

PADACHEDA

शृणु भीष्म पुरा भूयस् भारद्वाज-आत्मजाः द्विजाः ॥ योग-धर्मम् अनुप्राप्य भ्रष्टाः दुश्चरितेन वै ॥ ५।४१।१० ॥

TRANSLITERATION

śṛṇu bhīṣma purā bhūyas bhāradvāja-ātmajāḥ dvijāḥ .. yoga-dharmam anuprāpya bhraṣṭāḥ duścaritena vai .. 5.41.10 ..
Shloka 11
वाग्दुष्टः क्रोधनो हिंस्रः पिशुनः कविरेव च ॥ स्वसृषः पितृवर्ती च नामभिः कर्मभिस्तथा ॥ ११ ॥

PADACHEDA

वाग्दुष्टः क्रोधनः हिंस्रः पिशुनः कविः एव च ॥ स्वसृषः पितृवर्ती च नामभिः कर्मभिः तथा ॥ ११ ॥

TRANSLITERATION

vāgduṣṭaḥ krodhanaḥ hiṃsraḥ piśunaḥ kaviḥ eva ca .. svasṛṣaḥ pitṛvartī ca nāmabhiḥ karmabhiḥ tathā .. 11 ..
Shloka 12
कौशिकस्य सुतास्तात शिष्या गर्गस्य चाभवन् ॥ पितर्युपरते सर्वे प्रवसंतस्तदाभवन् ॥ १२॥

PADACHEDA

कौशिकस्य सुताः तात शिष्याः गर्गस्य च अभवन् ॥ पितरि उपरते सर्वे प्रवसंतः तदा अभवन् ॥ १२॥

TRANSLITERATION

kauśikasya sutāḥ tāta śiṣyāḥ gargasya ca abhavan .. pitari uparate sarve pravasaṃtaḥ tadā abhavan .. 12..
Shloka 13
विनियोगाद्गुरोस्तस्य गां दोग्ध्रीं समकालयन् ॥ समानवत्सां कपिलां सर्वेऽन्यायागतास्तदा ॥ ॥ १३ ॥

PADACHEDA

विनियोगात् गुरोः तस्य गाम् दोग्ध्रीम् समकालयन् ॥ समान-वत्साम् कपिलाम् सर्वे अन्याय आगताः तदा ॥ ॥ १३ ॥

TRANSLITERATION

viniyogāt guroḥ tasya gām dogdhrīm samakālayan .. samāna-vatsām kapilām sarve anyāya āgatāḥ tadā .. .. 13 ..
Shloka 14
तेषां पथि क्षुधार्तानां बाल्यान्मोहाच्च भारत ॥ क्रूरा बुद्धिस्समुत्पन्ना तां गां तै हिंसितुं तदा ॥ १४ ॥ ।

PADACHEDA

तेषाम् पथि क्षुधा-आर्तानाम् बाल्यात् मोहात् च भारत ॥ क्रूरा बुद्धिः समुत्पन्ना ताम् गाम् तैः हिंसितुम् तदा ॥ १४ ॥ ।

TRANSLITERATION

teṣām pathi kṣudhā-ārtānām bālyāt mohāt ca bhārata .. krūrā buddhiḥ samutpannā tām gām taiḥ hiṃsitum tadā .. 14 .. .
Shloka 15
तां कविसस्वसृपश्चैव याचेते नैति वै तदा ॥ न चाशक्यास्तु ताभ्यां वा तदा वारयितुं निजाः ॥ १५ ॥

PADACHEDA

ताम् कवि-सस्वसृपः च एव याचेते ना एति वै तदा ॥ न च अशक्याः तु ताभ्याम् वा तदा वारयितुम् निजाः ॥ १५ ॥

TRANSLITERATION

tām kavi-sasvasṛpaḥ ca eva yācete nā eti vai tadā .. na ca aśakyāḥ tu tābhyām vā tadā vārayitum nijāḥ .. 15 ..
Shloka 16
पितृवर्ती तु यस्तेषां नित्यं श्राद्धाह्निको द्विजः ॥ स सर्वानब्रवीत्कोपात्पितृभक्तिसमन्वितः ॥ १६॥

PADACHEDA

पितृवर्ती तु यः तेषाम् नित्यम् श्राद्ध-आह्निकः द्विजः ॥ स सर्वान् अब्रवीत् कोपात् पितृ-भक्ति-समन्वितः ॥ १६॥

TRANSLITERATION

pitṛvartī tu yaḥ teṣām nityam śrāddha-āhnikaḥ dvijaḥ .. sa sarvān abravīt kopāt pitṛ-bhakti-samanvitaḥ .. 16..
Shloka 17
यद्यशक्यं प्रकर्तव्यं पितॄनुद्दिश्य साध्यताम् ॥ प्रकुर्वंतो हि श्राद्धं तु सर्व एव समाहिताः॥१७॥

PADACHEDA

यदि अशक्यम् प्रकर्तव्यम् पितॄन् उद्दिश्य साध्यताम् ॥ प्रकुर्वंतः हि श्राद्धम् तु सर्वे एव समाहिताः॥१७॥

TRANSLITERATION

yadi aśakyam prakartavyam pitṝn uddiśya sādhyatām .. prakurvaṃtaḥ hi śrāddham tu sarve eva samāhitāḥ..17..
Shloka 18
एवमेषा च गौर्धर्मं प्राप्स्यते नात्र संशयः ॥ पितॄनभ्यर्च्य धर्मेण नाधर्मो नो भविष्यति ॥ १८॥

PADACHEDA

एवम् एषा च गौः धर्मम् प्राप्स्यते न अत्र संशयः ॥ पितॄन् अभ्यर्च्य धर्मेण न अधर्मः नः भविष्यति ॥ १८॥

TRANSLITERATION

evam eṣā ca gauḥ dharmam prāpsyate na atra saṃśayaḥ .. pitṝn abhyarcya dharmeṇa na adharmaḥ naḥ bhaviṣyati .. 18..
Shloka 19
एवमुक्ताश्च ते सर्वे प्रोक्षयित्वा च गां तदा ॥ पितृभ्यः कल्पयित्वा तु ह्युपायुंजत भारत ॥ १९॥

PADACHEDA

एवम् उक्ताः च ते सर्वे प्रोक्षयित्वा च गाम् तदा ॥ पितृभ्यः कल्पयित्वा तु हि उपायुंजत भारत ॥ १९॥

TRANSLITERATION

evam uktāḥ ca te sarve prokṣayitvā ca gām tadā .. pitṛbhyaḥ kalpayitvā tu hi upāyuṃjata bhārata .. 19..
Shloka 20
उपयुज्य च गां सर्वे गुरोस्तस्य न्यवेदयन् ॥ शार्दूलेन हता धेनुर्वत्सा वै गृह्यतामिति ॥ 5.41.२०॥

PADACHEDA

उपयुज्य च गाम् सर्वे गुरोः तस्य न्यवेदयन् ॥ शार्दूलेन हता धेनुः वत्सा वै गृह्यताम् इति ॥ ५।४१।२०॥

TRANSLITERATION

upayujya ca gām sarve guroḥ tasya nyavedayan .. śārdūlena hatā dhenuḥ vatsā vai gṛhyatām iti .. 5.41.20..
Shloka 21
आर्तवत्स तु तं वत्सं प्रतिजग्राह वै द्विजः॥मिथ्योपचारतः पापमभूत्तेषां च गोघ्नताम् ॥ २१॥

PADACHEDA

आर्त-वत्स तु तम् वत्सम् प्रतिजग्राह वै द्विजः॥मिथ्या उपचारतः पापम् अभूत् तेषाम् च गो-घ्न-ताम् ॥ २१॥

TRANSLITERATION

ārta-vatsa tu tam vatsam pratijagrāha vai dvijaḥ..mithyā upacārataḥ pāpam abhūt teṣām ca go-ghna-tām .. 21..
Shloka 22
ततः कालेन कियता कालधर्ममुपागताः॥ते सप्त भ्रातरस्तात बभूवुस्स्वायुषःक्षये॥२२॥

PADACHEDA

ततस् कालेन कियता कालधर्मम् उपागताः॥ते सप्त भ्रातरः तात बभूवुः स्व-आयुषः क्षये॥२२॥

TRANSLITERATION

tatas kālena kiyatā kāladharmam upāgatāḥ..te sapta bhrātaraḥ tāta babhūvuḥ sva-āyuṣaḥ kṣaye..22..
Shloka 23
ते वै क्रूरतया हैंस्त्र्यात्स्वानार्य्यत्वाद्गुरोस्तथा ॥ उग्रहिंसाविहाराश्च जातास्सप्त सहोदराः ॥ २३ ॥

PADACHEDA

ते वै क्रूर-तया हैंस्त्र्यात् स्व-अनार्य्य-त्वात् गुरोः तथा ॥ उग्र-हिंसा-विहाराः च जाताः सप्त सहोदराः ॥ २३ ॥

TRANSLITERATION

te vai krūra-tayā haiṃstryāt sva-anāryya-tvāt guroḥ tathā .. ugra-hiṃsā-vihārāḥ ca jātāḥ sapta sahodarāḥ .. 23 ..
Shloka 24
लुब्धकस्य सुतास्तावद्बलवंतो मनस्विनः ॥ जाता व्याधा दशार्णेषु सप्त धर्मविचक्षणाः ॥ २४॥

PADACHEDA

लुब्धकस्य सुताः तावत् बलवंतः मनस्विनः ॥ जाताः व्याधाः दशार्णेषु सप्त धर्म-विचक्षणाः ॥ २४॥

TRANSLITERATION

lubdhakasya sutāḥ tāvat balavaṃtaḥ manasvinaḥ .. jātāḥ vyādhāḥ daśārṇeṣu sapta dharma-vicakṣaṇāḥ .. 24..
Shloka 25
स्वधर्मनिरतास्सर्वे मृगा मोहविवर्जिताः ॥ आसन्नुद्वेगसंविग्ना रम्ये कालंजरे गिरौ ॥ २५ ॥

PADACHEDA

स्वधर्म-निरताः सर्वे मृगाः मोह-विवर्जिताः ॥ आसन् उद्वेग-संविग्नाः रम्ये कालंजरे गिरौ ॥ २५ ॥

TRANSLITERATION

svadharma-niratāḥ sarve mṛgāḥ moha-vivarjitāḥ .. āsan udvega-saṃvignāḥ ramye kālaṃjare girau .. 25 ..
Shloka 26
तमेवार्थमनुध्याय ज्ञानं मरणसंभवम् ॥ आसन्वनचराः क्षांता निर्द्वंद्वा निष्परिग्रहाः ॥ २६ ॥

PADACHEDA

तम् एव अर्थम् अनुध्याय ज्ञानम् मरण-संभवम् ॥ आसन्वन-चराः क्षांताः निर्द्वंद्वाः निष्परिग्रहाः ॥ २६ ॥

TRANSLITERATION

tam eva artham anudhyāya jñānam maraṇa-saṃbhavam .. āsanvana-carāḥ kṣāṃtāḥ nirdvaṃdvāḥ niṣparigrahāḥ .. 26 ..
Shloka 27
ते सर्वे शुभकर्माणस्सद्धर्माणो वनेचराः ॥ विधर्माचरणैर्हीना जातिस्मरणसिद्धयः ॥ २७॥

PADACHEDA

ते सर्वे शुभ-कर्माणः सत्-धर्माणः वनेचराः ॥ विधर्म-आचरणैः हीनाः जाति-स्मरण-सिद्धयः ॥ २७॥

TRANSLITERATION

te sarve śubha-karmāṇaḥ sat-dharmāṇaḥ vanecarāḥ .. vidharma-ācaraṇaiḥ hīnāḥ jāti-smaraṇa-siddhayaḥ .. 27..
Shloka 28
पूर्वजातिषु यो धर्मः श्रुतो गुरुकुलेषु वै ॥ तथैव चास्थिता बुद्धौ संसारेऽप्य निवर्तने ॥ २८॥

PADACHEDA

पूर्व-जातिषु यः धर्मः श्रुतः गुरु-कुलेषु वै ॥ तथा एव च आस्थिताः बुद्धौ संसारे अपि निवर्तने ॥ २८॥

TRANSLITERATION

pūrva-jātiṣu yaḥ dharmaḥ śrutaḥ guru-kuleṣu vai .. tathā eva ca āsthitāḥ buddhau saṃsāre api nivartane .. 28..
Shloka 29
गिरिमध्ये जहुः प्राणाँल्लब्धाहारास्तपस्विनः ॥ तेषां तु पतितानां च यानि स्थानानि भारत ॥ २९ ॥

PADACHEDA

गिरि-मध्ये जहुः प्राणान् लब्ध-आहाराः तपस्विनः ॥ तेषाम् तु पतितानाम् च यानि स्थानानि भारत ॥ २९ ॥

TRANSLITERATION

giri-madhye jahuḥ prāṇān labdha-āhārāḥ tapasvinaḥ .. teṣām tu patitānām ca yāni sthānāni bhārata .. 29 ..
Shloka 30
तथैवाद्यापि दृश्यंते गिरौ कालञ्जरे नृप ॥ कर्मणा तेन ते जाताः शुभाशुभविवर्जकाः ॥ 5.41.३०॥

PADACHEDA

तथा एव अद्य अपि दृश्यंते गिरौ कालञ्जरे नृप ॥ कर्मणा तेन ते जाताः शुभ-अशुभ-विवर्जकाः ॥ ५।४१।३०॥

TRANSLITERATION

tathā eva adya api dṛśyaṃte girau kālañjare nṛpa .. karmaṇā tena te jātāḥ śubha-aśubha-vivarjakāḥ .. 5.41.30..
Shloka 31
शुभाऽशुभतरां योनिं चक्रवाकत्वमागताः ॥ शुभे देशे शरद्वीपे सप्तैवासञ्जलौकसः ॥ ३१ ॥

PADACHEDA

शुभ-अ शुभतराम् योनिम् चक्रवाक-त्वम् आगताः ॥ शुभे देशे शरद्वीपे सप्त एव आसन् जलौकसः ॥ ३१ ॥

TRANSLITERATION

śubha-a śubhatarām yonim cakravāka-tvam āgatāḥ .. śubhe deśe śaradvīpe sapta eva āsan jalaukasaḥ .. 31 ..
Shloka 32
त्यक्त्वा सहचरीधर्मं मुनयो धर्मधारिणः ॥ निस्संगा निर्ममाश्शांता निर्द्वंद्वा निष्परिग्रहाः ॥ ३२ ॥

PADACHEDA

त्यक्त्वा सहचरी-धर्मम् मुनयः धर्म-धारिणः ॥ निस्संगाः निर्ममाः शांताः निर्द्वंद्वाः निष्परिग्रहाः ॥ ३२ ॥

TRANSLITERATION

tyaktvā sahacarī-dharmam munayaḥ dharma-dhāriṇaḥ .. nissaṃgāḥ nirmamāḥ śāṃtāḥ nirdvaṃdvāḥ niṣparigrahāḥ .. 32 ..
Shloka 33
निवृत्तिनिर्वृताश्चैव शकुना नामतः स्मृताः ॥ ते ब्रह्मचारिणस्सर्वे शकुना धर्मधारिणः ॥ ३३॥

PADACHEDA

निवृत्ति-निर्वृताः च एव शकुनाः नामतः स्मृताः ॥ ते ब्रह्मचारिणः सर्वे शकुनाः धर्म-धारिणः ॥ ३३॥

TRANSLITERATION

nivṛtti-nirvṛtāḥ ca eva śakunāḥ nāmataḥ smṛtāḥ .. te brahmacāriṇaḥ sarve śakunāḥ dharma-dhāriṇaḥ .. 33..
Shloka 34
जातिस्मरास्सुसंवृद्धास्सप्तैव ब्रह्मचारिणः॥स्थिता एकत्र सद्धर्मा विकाररहितास्सदा॥३४॥

PADACHEDA

जातिस्मराः सु संवृद्धाः सप्त एव ब्रह्मचारिणः॥स्थिताः एकत्र सद्धर्माः विकार-रहिताः सदा॥३४॥

TRANSLITERATION

jātismarāḥ su saṃvṛddhāḥ sapta eva brahmacāriṇaḥ..sthitāḥ ekatra saddharmāḥ vikāra-rahitāḥ sadā..34..
Shloka 35
विप्रयोनौ तु यन्मोहान्मिथ्यापचरितं गुरौ॥तिर्य्यग्योनौ तथा जन्म श्राद्धाज्ज्ञानं च लेभिरे॥३५॥

PADACHEDA

विप्र-योनौ तु यत् मोहात् मिथ्या अपचरितम् गुरौ॥तिर्य्यग्योनौ तथा जन्म श्राद्धात् ज्ञानम् च लेभिरे॥३५॥

TRANSLITERATION

vipra-yonau tu yat mohāt mithyā apacaritam gurau..tiryyagyonau tathā janma śrāddhāt jñānam ca lebhire..35..
Shloka 36
तथा तु पितृकार्य्यार्थं कृतं श्राद्धं व्यवस्थितैः॥तदा ज्ञानं च जातिं च क्रमात्प्राप्तं गुणोत्तरम्॥३६॥

PADACHEDA

तथा तु पितृ-कार्य्य-अर्थम् कृतम् श्राद्धम् व्यवस्थितैः॥तदा ज्ञानम् च जातिम् च क्रमात् प्राप्तम् गुण-उत्तरम्॥३६॥

TRANSLITERATION

tathā tu pitṛ-kāryya-artham kṛtam śrāddham vyavasthitaiḥ..tadā jñānam ca jātim ca kramāt prāptam guṇa-uttaram..36..
Shloka 37
पूर्वजादिषु यद्ब्रह्म श्रुतं गुरुकुलेषु वै ॥ तथैव संस्थितज्ञानं तस्माज्ज्ञानं समभ्यसेत् ॥ ३७ ॥

PADACHEDA

पूर्वज-आदिषु यत् ब्रह्म श्रुतम् गुरु-कुलेषु वै ॥ तथा एव संस्थित-ज्ञानम् तस्मात् ज्ञानम् समभ्यसेत् ॥ ३७ ॥

TRANSLITERATION

pūrvaja-ādiṣu yat brahma śrutam guru-kuleṣu vai .. tathā eva saṃsthita-jñānam tasmāt jñānam samabhyaset .. 37 ..
Shloka 38
सुमनाश्च सुवाक्छुद्धः पञ्चमश्छिद्रदर्शकः ॥ स्वतंत्रश्च सुयज्ञश्च कुलीना नामतः स्मृताः ॥ ३८॥

PADACHEDA

सुमनाः च सुवाच् शुद्धः पञ्चमः छिद्रदर्शकः ॥ स्वतंत्रः च सुयज्ञः च कुलीनाः नामतः स्मृताः ॥ ३८॥

TRANSLITERATION

sumanāḥ ca suvāc śuddhaḥ pañcamaḥ chidradarśakaḥ .. svataṃtraḥ ca suyajñaḥ ca kulīnāḥ nāmataḥ smṛtāḥ .. 38..
Shloka 39
तेषां तत्र विहंगानां चरतां धर्मचारिणाम् ॥ सुवृत्तमभवत्तत्र तच्छृणुष्व महामुने॥३९॥

PADACHEDA

तेषाम् तत्र विहंगानाम् चरताम् धर्म-चारिणाम् ॥ सु वृत्तम् अभवत् तत्र तत् शृणुष्व महा-मुने॥३९॥

TRANSLITERATION

teṣām tatra vihaṃgānām caratām dharma-cāriṇām .. su vṛttam abhavat tatra tat śṛṇuṣva mahā-mune..39..
Shloka 40
नीपानामीश्वरो राजा प्रभावेण समन्वितः॥श्रीमानन्तःपुरवृतो वनं तत्राविवेश ह ॥ 5.41.४० ॥

PADACHEDA

नीपानाम् ईश्वरः राजा प्रभावेण समन्वितः॥श्रीमान् अन्तःपुर-वृतः वनम् तत्र आविवेश ह ॥ ५।४१।४० ॥

TRANSLITERATION

nīpānām īśvaraḥ rājā prabhāveṇa samanvitaḥ..śrīmān antaḥpura-vṛtaḥ vanam tatra āviveśa ha .. 5.41.40 ..
Shloka 41
स्वतंत्रश्चक्रवाकस्सस्पृहयामास तं नृपम्॥दृष्ट्वा यांतं सुखोपेतं राज्यशोभासमन्वितम् ॥ ४१॥

PADACHEDA

स्वतंत्रः चक्रवाकः सस्पृहयामास तम् नृपम्॥दृष्ट्वा यांतम् सुख-उपेतम् राज्य-शोभा-समन्वितम् ॥ ४१॥

TRANSLITERATION

svataṃtraḥ cakravākaḥ saspṛhayāmāsa tam nṛpam..dṛṣṭvā yāṃtam sukha-upetam rājya-śobhā-samanvitam .. 41..
Shloka 42
यद्यस्ति सुकृतं किंचित्तपो वा नियमोऽपि वा॥खिन्नोहमुपवासेन तपसा निश्चलेन च ॥ ४२ ॥

PADACHEDA

यदि अस्ति सु कृतम् किंचिद् तपः वा नियमः अपि वा॥खिन्ना ऊहम् उपवासेन तपसा निश्चलेन च ॥ ४२ ॥

TRANSLITERATION

yadi asti su kṛtam kiṃcid tapaḥ vā niyamaḥ api vā..khinnā ūham upavāsena tapasā niścalena ca .. 42 ..
Shloka 43
तस्य सर्वस्य पूर्णेन फलेनापि कृतेन हि ॥ सर्वसौभाग्यपात्रश्च भवेयमहमीदृशः ॥ ४३॥।

PADACHEDA

तस्य सर्वस्य पूर्णेन फलेन अपि कृतेन हि ॥ सर्व-सौभाग्य-पात्रः च भवेयम् अहम् ईदृशः ॥ ४३॥।

TRANSLITERATION

tasya sarvasya pūrṇena phalena api kṛtena hi .. sarva-saubhāgya-pātraḥ ca bhaveyam aham īdṛśaḥ .. 43...
Shloka 44
मार्कण्डेय उवाच ।।
ततस्तु चक्रवाकौ द्वावासतुस्सहचारिणौ॥आवां वै सचिवौ स्याव तव प्रियहितैषिणौ ॥ ४४॥

PADACHEDA

ततस् तु चक्रवाकौ द्वौ आसतुः सहचारिणौ॥आवाम् वै सचिवौ स्याव तव प्रिय-हित-एषिणौ ॥ ४४॥

TRANSLITERATION

tatas tu cakravākau dvau āsatuḥ sahacāriṇau..āvām vai sacivau syāva tava priya-hita-eṣiṇau .. 44..
Shloka 45
तथेत्युक्त्वा तु तस्यासीत्तदा योगात्मनो गतिः ॥ एवं तौ चक्रवाकौ च स्ववाक्यं प्रत्यभाषताम् ॥ ४५ ॥

PADACHEDA

तथा इति उक्त्वा तु तस्य आसीत् तदा योग-आत्मनः गतिः ॥ एवम् तौ चक्रवाकौ च स्व-वाक्यम् प्रत्यभाषताम् ॥ ४५ ॥

TRANSLITERATION

tathā iti uktvā tu tasya āsīt tadā yoga-ātmanaḥ gatiḥ .. evam tau cakravākau ca sva-vākyam pratyabhāṣatām .. 45 ..
Shloka 46
यस्मात्कर्मब्रुवाणस्वं योगधर्ममवाप्य तम्॥एवं वरं प्रार्थयसे तस्माद्वाक्यं निबोध मे॥४६॥

PADACHEDA

यस्मात् कर्म-ब्रुवाण-स्वम् योग-धर्मम् अवाप्य तम्॥एवम् वरम् प्रार्थयसे तस्मात् वाक्यम् निबोध मे॥४६॥

TRANSLITERATION

yasmāt karma-bruvāṇa-svam yoga-dharmam avāpya tam..evam varam prārthayase tasmāt vākyam nibodha me..46..
Shloka 47
राजा त्वं भविता तात कांपिल्ये नगरोत्तमे॥एतौ ते सचिवौ स्यातां व्यभिचारप्रधर्षितौ॥४७॥

PADACHEDA

राजा त्वम् भविता तात कांपिल्ये नगर-उत्तमे॥एतौ ते सचिवौ स्याताम् व्यभिचार-प्रधर्षितौ॥४७॥

TRANSLITERATION

rājā tvam bhavitā tāta kāṃpilye nagara-uttame..etau te sacivau syātām vyabhicāra-pradharṣitau..47..
Shloka 48
न तानूचुस्त्रयो राज्यं चतुरस्सहचारिणः॥सप्रसादं पुनश्चक्रे तन्मध्ये सुमनाब्रवीत्॥४८॥

PADACHEDA

न तान् ऊचुः त्रयः राज्यम् चतुरः सहचारिणः॥स प्रसादम् पुनर् चक्रे तद्-मध्ये सुमनाः ब्रवीत्॥४८॥

TRANSLITERATION

na tān ūcuḥ trayaḥ rājyam caturaḥ sahacāriṇaḥ..sa prasādam punar cakre tad-madhye sumanāḥ bravīt..48..
Shloka 49
अंतर्वो भविता शापः पुनर्योगमवाप्स्यथ॥सर्वसत्त्वः सुयज्ञश्च स्वतंत्रोऽयं भविष्यति॥४९॥

PADACHEDA

अंतर् वः भविता शापः पुनर् योगम् अवाप्स्यथ॥सर्व-सत्त्वः सु यज्ञः च स्वतंत्रः अयम् भविष्यति॥४९॥

TRANSLITERATION

aṃtar vaḥ bhavitā śāpaḥ punar yogam avāpsyatha..sarva-sattvaḥ su yajñaḥ ca svataṃtraḥ ayam bhaviṣyati..49..
Shloka 50
पितृप्रसादाद्युष्माभिस्संप्राप्तं सुकृतं भवेत्॥गां प्रोक्षयित्वा धर्मेण पितृभ्यश्चोपकल्पिताः॥5.41.५०॥

PADACHEDA

पितृ-प्रसादात् युष्माभिः संप्राप्तम् सुकृतम् भवेत्॥गाम् प्रोक्षयित्वा धर्मेण पितृभ्यः च उपकल्पिताः॥५।४१।५०॥

TRANSLITERATION

pitṛ-prasādāt yuṣmābhiḥ saṃprāptam sukṛtam bhavet..gām prokṣayitvā dharmeṇa pitṛbhyaḥ ca upakalpitāḥ..5.41.50..
Shloka 51
अस्माकं ज्ञानसंयोगस्सर्वेषां योगसाधनम्॥इदं च कार्यं संरब्धं श्लोकमेकमुदाहृतम्॥५१॥

PADACHEDA

अस्माकम् ज्ञान-संयोगः सर्वेषाम् योग-साधनम्॥इदम् च कार्यम् संरब्धम् श्लोकम् एकम् उदाहृतम्॥५१॥

TRANSLITERATION

asmākam jñāna-saṃyogaḥ sarveṣām yoga-sādhanam..idam ca kāryam saṃrabdham ślokam ekam udāhṛtam..51..
Shloka 52
पुरुषान्तरितं श्रुत्वा ततो योगमवाप्स्यथ॥इत्युक्त्वा स तु मौनोभूद्विहंगस्सुमना बुधः॥५२॥

PADACHEDA

पुरुष-अन्तरितम् श्रुत्वा ततस् योगम् अवाप्स्यथ॥इति उक्त्वा स तु मौनः भूत् विहंगः सुमनाः बुधः॥५२॥

TRANSLITERATION

puruṣa-antaritam śrutvā tatas yogam avāpsyatha..iti uktvā sa tu maunaḥ bhūt vihaṃgaḥ sumanāḥ budhaḥ..52..
Shloka 53
मार्कण्डेय उवाच।।
लोकानां स्वस्तये तात शन्तनुप्रवरात्मज॥इत्युक्तं तच्चरित्रं मे किं भूयश्श्रोतुमिच्छसि॥५३॥

PADACHEDA

लोकानाम् स्वस्तये तात शन्तनु-प्रवर-आत्मज॥इति उक्तम् तत् चरित्रम् मे किम् भूयस् श्रोतुम् इच्छसि॥५३॥

TRANSLITERATION

lokānām svastaye tāta śantanu-pravara-ātmaja..iti uktam tat caritram me kim bhūyas śrotum icchasi..53..
Shloka 54
इति श्रीशिवमहापुराणे पञ्चम्यामुमासंहितायां पितृसर्गवर्णनं सप्तव्याधगति वर्णनंनामैकचत्वारिंशोऽध्यायः ॥ ४१॥

PADACHEDA

इति श्री-शिव-महापुराणे पञ्चम्याम् उमासंहितायाम् पितृसर्गवर्णनम् सप्तव्याधगति वर्णनम् नाम एकचत्वारिंशः अध्यायः ॥ ४१॥

TRANSLITERATION

iti śrī-śiva-mahāpurāṇe pañcamyām umāsaṃhitāyām pitṛsargavarṇanam saptavyādhagati varṇanam nāma ekacatvāriṃśaḥ adhyāyaḥ .. 41..

Add to Playlist

Practice Later

No Playlist Found

Create a Verse Post


Shloka QR Code

🔗

🪔 Powered by Gyaandweep.com

namo namaḥ!

भाषा चुने (Choose Language)

namo namaḥ!

Sign Up to practice more than 100 Vedic Scriptures and 1000s of chants, one verse at a time.

Login to track your learning and teaching progress.


Sign In