इति श्रीशिवमहापुराणे सप्तम्यां वायवीयसंहितायां पूर्वखण्डे सृष्टिकथनं नाम सप्तदशो ऽध्यायः॥
iti śrīśivamahāpurāṇe saptamyāṃ vāyavīyasaṃhitāyāṃ pūrvakhaṇḍe sṛṣṭikathanaṃ nāma saptadaśo 'dhyāyaḥ||
एवं लब्ध्वा परां शक्तिमीश्वरादेव शाश्वतीम् ॥ मैथुनप्रभवां सृष्टिं कर्तृकामः प्रजापतिः ॥ ७.१,१७.१ ॥
evaṃ labdhvā parāṃ śaktimīśvarādeva śāśvatīm || maithunaprabhavāṃ sṛṣṭiṃ kartṛkāmaḥ prajāpatiḥ || 7.1,17.1 ||
स्वयमप्यद्भुतो नारी चार्धेन पुरुषो ऽभवत् ॥ यार्धेन नारी सा तस्माच्छतरूपा व्यजायत ॥ ७.१,१७.२ ॥
svayamapyadbhuto nārī cārdhena puruṣo 'bhavat || yārdhena nārī sā tasmācchatarūpā vyajāyata || 7.1,17.2 ||
विराजमसृजद्ब्रह्मा सो ऽर्धन पुरुषो ऽभवत् ॥ स वै स्वायंभुवः पूर्वं पुरुषो मनुरुच्यते ॥ ७.१,१७.३ ॥
virājamasṛjadbrahmā so 'rdhana puruṣo 'bhavat || sa vai svāyaṃbhuvaḥ pūrvaṃ puruṣo manurucyate || 7.1,17.3 ||
सा देवी शतरूपा तु तपः कृत्वा सुदुश्चरम् ॥ भर्तारं दीप्तयशसं मनुमेवान्वपद्यत ॥ ७.१,१७.४ ॥
sā devī śatarūpā tu tapaḥ kṛtvā suduścaram || bhartāraṃ dīptayaśasaṃ manumevānvapadyata || 7.1,17.4 ||
तस्मात्तु शतरूपा सा पुत्रद्वयमसूयत ॥ प्रियव्रतोत्तानपादौ पुत्रौ पुत्रवतां वरौ ॥ ७.१,१७.५ ॥
tasmāttu śatarūpā sā putradvayamasūyata || priyavratottānapādau putrau putravatāṃ varau || 7.1,17.5 ||
कन्ये द्वे च महाभागे याभ्यां जातास्त्विमाः प्रजाः ॥ आकूतिरेका विज्ञेया प्रसूतिरपरा स्मृता ॥ ७.१,१७.६ ॥
kanye dve ca mahābhāge yābhyāṃ jātāstvimāḥ prajāḥ || ākūtirekā vijñeyā prasūtiraparā smṛtā || 7.1,17.6 ||
स्वायंभुवः प्रसूतिं च ददौ दक्षाय तां प्रभुः ॥ रुचेः प्रजापतिश्चैव चाकूतिं समपादयत् ॥ ७.१,१७.७ ॥
svāyaṃbhuvaḥ prasūtiṃ ca dadau dakṣāya tāṃ prabhuḥ || ruceḥ prajāpatiścaiva cākūtiṃ samapādayat || 7.1,17.7 ||
आकूत्यां मिथुनं जज्ञे मानसस्य रुचेः शुभम् ॥ यज्ञश्च दक्षिणा चैव याभ्यां संवर्तितं जगत् ॥ ७.१,१७.८ ॥
ākūtyāṃ mithunaṃ jajñe mānasasya ruceḥ śubham || yajñaśca dakṣiṇā caiva yābhyāṃ saṃvartitaṃ jagat || 7.1,17.8 ||
स्वायंभुवसुतायां तु प्रसूत्यां लोकमातरः ॥ चतस्रो विंशतिः कन्या दक्षस्त्वजनयत्प्रभुः ॥ ७.१,१७.९ ॥
svāyaṃbhuvasutāyāṃ tu prasūtyāṃ lokamātaraḥ || catasro viṃśatiḥ kanyā dakṣastvajanayatprabhuḥ || 7.1,17.9 ||
श्रद्धा लक्ष्मीर्धृतिः पुष्टिस्तुष्टिर्मेधा क्रिया तथा ॥ बुद्धिर्लज्जा वपुः शांतिस्सिद्धिः कीर्तिस्त्रयोदशी ॥ ७.१,१७.१० ॥
śraddhā lakṣmīrdhṛtiḥ puṣṭistuṣṭirmedhā kriyā tathā || buddhirlajjā vapuḥ śāṃtissiddhiḥ kīrtistrayodaśī || 7.1,17.10 ||
पत्न्यर्थं प्रतिजग्राह धर्मो दाक्षायणीः प्रभुः ॥ ताभ्यः शिष्टा यवीयस्य एकादश सुलोचनाः ॥ ७.१,१७.११ ॥
patnyarthaṃ pratijagrāha dharmo dākṣāyaṇīḥ prabhuḥ || tābhyaḥ śiṣṭā yavīyasya ekādaśa sulocanāḥ || 7.1,17.11 ||
ख्यातिः सत्यर्थसंभूतिः स्मृतिः प्रीतिः क्षमा तथा ॥ सन्नतिश्चानसूया च ऊर्जा स्वाहा स्वधा तथा ॥ ७.१,१७.१२ ॥
khyātiḥ satyarthasaṃbhūtiḥ smṛtiḥ prītiḥ kṣamā tathā || sannatiścānasūyā ca ūrjā svāhā svadhā tathā || 7.1,17.12 ||
भृगुश्शर्वो मरीचिश्च अंगिराः पुलहः क्रतुः ॥ पुलस्त्यो ऽत्रिर्विशिष्ठश्च पावकः पितरस्तथा ॥ ७.१,१७.१३ ॥
bhṛguśśarvo marīciśca aṃgirāḥ pulahaḥ kratuḥ || pulastyo 'trirviśiṣṭhaśca pāvakaḥ pitarastathā || 7.1,17.13 ||
ख्यात्याद्या जगृहुः कन्यामुनयो मुनिसत्तमाः ॥ कामाद्यास्तु यशोंता ये ते त्रयोदश सूनवः ॥ ७.१,१७.१४ ॥
khyātyādyā jagṛhuḥ kanyāmunayo munisattamāḥ || kāmādyāstu yaśoṃtā ye te trayodaśa sūnavaḥ || 7.1,17.14 ||
धर्मस्य जज्ञिरे तास्तु श्रद्धाद्यास्सुसुखोत्तराः ॥ दुःखोत्तराश्च हिंसायामधर्मस्य च संततौ ॥ ७.१,१७.१५ ॥
dharmasya jajñire tāstu śraddhādyāssusukhottarāḥ || duḥkhottarāśca hiṃsāyāmadharmasya ca saṃtatau || 7.1,17.15 ||
निकृत्यादय उत्पन्नाःपुत्राश्च धर्मलक्षणाः ॥ नैषां भार्याश्च पुत्रा वा सर्वे त्वनियमाः स्मृताः ॥ ७.१,१७.१६ ॥
nikṛtyādaya utpannāḥputrāśca dharmalakṣaṇāḥ || naiṣāṃ bhāryāśca putrā vā sarve tvaniyamāḥ smṛtāḥ || 7.1,17.16 ||
स एष तामसस्सर्गो जज्ञे धर्मनियामकः ॥ या सा दक्षस्य दुहिता रुद्रस्य दयिता सती ॥ ७.१,१७.१७ ॥
sa eṣa tāmasassargo jajñe dharmaniyāmakaḥ || yā sā dakṣasya duhitā rudrasya dayitā satī || 7.1,17.17 ||
भर्तृनिन्दाप्रसंगेन त्यक्त्वा दाक्षायिणीं तनुम् ॥ दक्षं च दक्षभार्यां च विनिंद्य सह बन्धुभिः ॥ ७.१,१७.१८ ॥
bhartṛnindāprasaṃgena tyaktvā dākṣāyiṇīṃ tanum || dakṣaṃ ca dakṣabhāryāṃ ca viniṃdya saha bandhubhiḥ || 7.1,17.18 ||
सा मेनायामाविरभूत्पुत्री हिमवतो गिरेः ॥ रुद्रस्तु तां सतीं दृष्ट्वा रुद्रांस्त्वात्मसमप्रभान् ॥ ७.१,१७.१९ ॥
sā menāyāmāvirabhūtputrī himavato gireḥ || rudrastu tāṃ satīṃ dṛṣṭvā rudrāṃstvātmasamaprabhān || 7.1,17.19 ||
यथासृजदसंख्यातांस्तथा कथितमेव च ॥ भृगोः ख्यात्यां समुत्पन्ना लक्ष्मीर्नारायणप्रिया ॥ ७.१,१७.२० ॥
yathāsṛjadasaṃkhyātāṃstathā kathitameva ca || bhṛgoḥ khyātyāṃ samutpannā lakṣmīrnārāyaṇapriyā || 7.1,17.20 ||
देवौ धातृविधातारौ मन्वंतरविधारिणौ ॥ तयोर्वै पुत्रपौत्राद्याश्शतशो ऽथ सहस्रशः ॥ ७.१,१७.२१ ॥
devau dhātṛvidhātārau manvaṃtaravidhāriṇau || tayorvai putrapautrādyāśśataśo 'tha sahasraśaḥ || 7.1,17.21 ||
स्वायंभुवे ऽंतरे नीताः सर्वे ते भार्गवा मताः ॥ मरीचेरपि संभूतिः पौर्णमासमसूयत ॥ ७.१,१७.२२ ॥
svāyaṃbhuve 'ṃtare nītāḥ sarve te bhārgavā matāḥ || marīcerapi saṃbhūtiḥ paurṇamāsamasūyata || 7.1,17.22 ||
कन्याचतुष्टयं चैव महीयांसस्तदन्वयाः ॥ येषां वंशे समुत्पन्नो बहुपुत्रस्य कश्यपः ॥ ७.१,१७.२३ ॥
kanyācatuṣṭayaṃ caiva mahīyāṃsastadanvayāḥ || yeṣāṃ vaṃśe samutpanno bahuputrasya kaśyapaḥ || 7.1,17.23 ||
स्मृतिश्चांगिरसः पत्नी जनयामास वै सुतौ ॥ आग्नीध्रं शरभञ्चैव तथा कन्याचतुष्टयम् ॥ ७.१,१७.२४ ॥
smṛtiścāṃgirasaḥ patnī janayāmāsa vai sutau || āgnīdhraṃ śarabhañcaiva tathā kanyācatuṣṭayam || 7.1,17.24 ||
तदीयाः पुत्रपौत्राश्च येतीतास्ते सहस्रशः ॥ प्रीत्यां पुलस्त्यभार्यायां दन्तोग्निरभवत्सुतः ॥ पूर्वजन्मनि योगस्त्यस्स्मृतः स्वायंभुवे ऽंतरे ॥ ७.१,१७.२५ ॥
tadīyāḥ putrapautrāśca yetītāste sahasraśaḥ || prītyāṃ pulastyabhāryāyāṃ dantognirabhavatsutaḥ || pūrvajanmani yogastyassmṛtaḥ svāyaṃbhuve 'ṃtare || 7.1,17.25 ||
तत्संततीया बहवः पौलस्त्या इति विश्रुताः ॥ क्षमा तु सुषुवे पुत्रान्पुलहस्य प्रजापतेः ॥ ७.१,१७.२६ ॥
tatsaṃtatīyā bahavaḥ paulastyā iti viśrutāḥ || kṣamā tu suṣuve putrānpulahasya prajāpateḥ || 7.1,17.26 ||
कर्दमश्च सुरिश्चैव सहिष्णुश्चेति ते त्रयः ॥ त्रेताग्निवर्चसस्सर्वे येषां वंशः प्रतिष्ठितः ॥ ७.१,१७.२७ ॥
kardamaśca suriścaiva sahiṣṇuśceti te trayaḥ || tretāgnivarcasassarve yeṣāṃ vaṃśaḥ pratiṣṭhitaḥ || 7.1,17.27 ||
क्रतोः क्रतुसमान्भार्या सन्नतिस्सुषुवे सुतान् ॥ नैषां भार्याश्च पुत्राश्च सर्वे ते ह्यूर्ध्वरेतसः ॥ ७.१,१७.२८ ॥
kratoḥ kratusamānbhāryā sannatissuṣuve sutān || naiṣāṃ bhāryāśca putrāśca sarve te hyūrdhvaretasaḥ || 7.1,17.28 ||
षष्टिस्तानि सहस्राणि वालखिल्या इति स्मृताः ॥ अनूरोरग्रतो यांति परिवार्य दिवाकरम् ॥ ७.१,१७.२९ ॥
ṣaṣṭistāni sahasrāṇi vālakhilyā iti smṛtāḥ || anūroragrato yāṃti parivārya divākaram || 7.1,17.29 ||
अत्रेर्भार्यानुसूया च पञ्चात्रेयानसूयत ॥ कन्यकां च श्रुतिं नाम माता शंखपदस्य च ॥ ७.१,१७.३० ॥
atrerbhāryānusūyā ca pañcātreyānasūyata || kanyakāṃ ca śrutiṃ nāma mātā śaṃkhapadasya ca || 7.1,17.30 ||
सत्यनेत्रश्च हव्यश्च आपोमूर्तिश्शनैश्चरः ॥ सोमश्च पञ्चमस्त्वेते पञ्चात्रेयाः प्रकीर्तिताः ॥ ७.१,१७.३१ ॥
satyanetraśca havyaśca āpomūrtiśśanaiścaraḥ || somaśca pañcamastvete pañcātreyāḥ prakīrtitāḥ || 7.1,17.31 ||
तेषां पुत्राश्च पौत्राश्च ह्यात्रेयाणां महात्मनाम् ॥ स्वायंभुवे ऽंतरे ऽतीताः शतशो ऽथ सहस्रशः ॥ ७.१,१७.३२ ॥
teṣāṃ putrāśca pautrāśca hyātreyāṇāṃ mahātmanām || svāyaṃbhuve 'ṃtare 'tītāḥ śataśo 'tha sahasraśaḥ || 7.1,17.32 ||
ऊर्जायां तु वसिष्ठस्य पुत्रा वै सप्त जज्ञिरे ॥ ज्यायसी च स्वसा तेषां पुंडरीका सुमध्यमा ॥ ७.१,१७.३३ ॥
ūrjāyāṃ tu vasiṣṭhasya putrā vai sapta jajñire || jyāyasī ca svasā teṣāṃ puṃḍarīkā sumadhyamā || 7.1,17.33 ||
रजो गात्रोर्ध्वबाहू च सवनश्चानयश्च यः ॥ सुतपाश्शुक्र इत्येते सप्त सप्तर्षयः स्मृताः ॥ ७.१,१७.३४ ॥
rajo gātrordhvabāhū ca savanaścānayaśca yaḥ || sutapāśśukra ityete sapta saptarṣayaḥ smṛtāḥ || 7.1,17.34 ||
गोत्राणि नामभिस्तेषां वासिष्ठानां महात्मनाम् ॥ स्वायंभुवे ऽंतरे ऽतीतान्यर्बुदानि शतानि च ॥ ७.१,१७.३५ ॥
gotrāṇi nāmabhisteṣāṃ vāsiṣṭhānāṃ mahātmanām || svāyaṃbhuve 'ṃtare 'tītānyarbudāni śatāni ca || 7.1,17.35 ||
इत्येष ऋषिसर्गस्तु सानुबंधः प्रकीर्तितः ॥ समासाद्विस्तराद्वक्तुमशक्यो ऽयमिति द्विजाः ॥ ७.१,१७.३६ ॥
ityeṣa ṛṣisargastu sānubaṃdhaḥ prakīrtitaḥ || samāsādvistarādvaktumaśakyo 'yamiti dvijāḥ || 7.1,17.36 ||
यो ऽसौ रुद्रात्मको बह्निब्रह्मणो मानसस्सुतः ॥ स्वाहा तस्य प्रिया लेभे पुत्रांस्त्रीनमितौजसः ॥ ७.१,१७.३७ ॥
yo 'sau rudrātmako bahnibrahmaṇo mānasassutaḥ || svāhā tasya priyā lebhe putrāṃstrīnamitaujasaḥ || 7.1,17.37 ||
पावकः पवमानश्च शुचिरित्येष ते त्रयः ॥ निर्मंथ्यः पवमानस्स्याद्वैद्युतः पावकस्स्मृतः ॥ ७.१,१७.३८ ॥
pāvakaḥ pavamānaśca śucirityeṣa te trayaḥ || nirmaṃthyaḥ pavamānassyādvaidyutaḥ pāvakassmṛtaḥ || 7.1,17.38 ||
सूर्ये तपति यश्चासौ शुचिः सौर उदाहृतः ॥ हव्यवाहः कव्यवाहः सहरक्षा इति त्रयः ॥ ७.१,१७.३९ ॥
sūrye tapati yaścāsau śuciḥ saura udāhṛtaḥ || havyavāhaḥ kavyavāhaḥ saharakṣā iti trayaḥ || 7.1,17.39 ||
त्रयाणां क्रमशः पुत्रा देवपितृसुराश्च ते ॥ एतेषां पुत्रपौत्राश्च चत्वारिंशन्नवैव ते ॥ ७.१,१७.४० ॥
trayāṇāṃ kramaśaḥ putrā devapitṛsurāśca te || eteṣāṃ putrapautrāśca catvāriṃśannavaiva te || 7.1,17.40 ||
काम्यनैमित्तिकाजस्रकर्मसु त्रिषु संस्थिताः ॥ सर्वे तपस्विनो ज्ञेयाः सर्वे व्रतभृतस्तथा ॥ ७.१,१७.४१ ॥
kāmyanaimittikājasrakarmasu triṣu saṃsthitāḥ || sarve tapasvino jñeyāḥ sarve vratabhṛtastathā || 7.1,17.41 ||
सर्वे रुद्रात्मकश्चैव सर्वे रुद्रपरायणाः ॥ तस्मादग्निमुखे यत्तद्धुतं स्यादेव केनचित् ॥ ७.१,१७.४२ ॥
sarve rudrātmakaścaiva sarve rudraparāyaṇāḥ || tasmādagnimukhe yattaddhutaṃ syādeva kenacit || 7.1,17.42 ||
तत्सर्वं रुद्रमुद्दिश्य दत्तं स्यान्नात्र संशयः ॥ इत्येवं निश्चयोग्नीनामनुक्रांतो यथातथम् ॥ ७.१,१७.४३ ॥
tatsarvaṃ rudramuddiśya dattaṃ syānnātra saṃśayaḥ || ityevaṃ niścayognīnāmanukrāṃto yathātatham || 7.1,17.43 ||
नातिविस्तरतो विप्राः पितॄन्वक्ष्याम्यतः परम् ॥ यस्मात्षडृतवस्तेषां स्थानं स्थानाभिमानिनाम् ॥ ७.१,१७.४४ ॥
nātivistarato viprāḥ pitṝnvakṣyāmyataḥ param || yasmātṣaḍṛtavasteṣāṃ sthānaṃ sthānābhimāninām || 7.1,17.44 ||
ऋतवः पितरस्तस्मादित्येषा वैदिकी श्रुतिः ॥ युष्मादृतुषु सर्वे हि जायंते स्थास्नुजंगमा ॥ ७.१,१७.४५ ॥
ṛtavaḥ pitarastasmādityeṣā vaidikī śrutiḥ || yuṣmādṛtuṣu sarve hi jāyaṃte sthāsnujaṃgamā || 7.1,17.45 ||
तस्मादेते पितर आर्तवा इति च श्रुतम् ॥ एवं पितॄणामेतेषामृतुकालाभिमानिनाम् ॥ ७.१,१७.४६ ॥
tasmādete pitara ārtavā iti ca śrutam || evaṃ pitṝṇāmeteṣāmṛtukālābhimāninām || 7.1,17.46 ||
आत्मैश्वर्या महात्मानस्तिष्ठंतीहाब्भ्रसंगमात् ॥ आग्निष्वात्ता बर्हिषदः पितरो द्विविधाः स्मृताः ॥ ७.१,१७.४७ ॥
ātmaiśvaryā mahātmānastiṣṭhaṃtīhābbhrasaṃgamāt || āgniṣvāttā barhiṣadaḥ pitaro dvividhāḥ smṛtāḥ || 7.1,17.47 ||
अयज्वानश्च यज्वानः क्रमात्ते मृहमेधिनः ॥ स्वधासूत पितृभ्यश्च द्वे कन्ये लोकविश्रुते ॥ ७.१,१७.४८ ॥
ayajvānaśca yajvānaḥ kramātte mṛhamedhinaḥ || svadhāsūta pitṛbhyaśca dve kanye lokaviśrute || 7.1,17.48 ||
मेनां च धरणीं चैव याभ्यां विश्वमिदं धृतम् ॥ अग्निष्वात्तसुता मेना धरणी बर्हिषत्सुता ॥ ७.१,१७.४९ ॥
menāṃ ca dharaṇīṃ caiva yābhyāṃ viśvamidaṃ dhṛtam || agniṣvāttasutā menā dharaṇī barhiṣatsutā || 7.1,17.49 ||
मेना हिमवतः पत्नी मैनाकं क्रौंचमेव च ॥ गौरीं गंगां च सुषुवे भवांगाश्लेषपावनीम् ॥ ७.१,१७.५० ॥
menā himavataḥ patnī mainākaṃ krauṃcameva ca || gaurīṃ gaṃgāṃ ca suṣuve bhavāṃgāśleṣapāvanīm || 7.1,17.50 ||
मेरोस्तु धरणी पत्नी दिव्यौषधिसमन्वितम् ॥ मंदरं सुषुवे पुत्रं चित्रिसुन्दरकन्धरम् ॥ ७.१,१७.५१ ॥
merostu dharaṇī patnī divyauṣadhisamanvitam || maṃdaraṃ suṣuve putraṃ citrisundarakandharam || 7.1,17.51 ||
स एव मंदरः श्रीमान्मेरुपुत्रस्तपोबलात् ॥ साक्षाच्छ्रीकंठनाथस्य शिवस्यावसथं गतः ॥ ७.१,१७.५२ ॥
sa eva maṃdaraḥ śrīmānmeruputrastapobalāt || sākṣācchrīkaṃṭhanāthasya śivasyāvasathaṃ gataḥ || 7.1,17.52 ||
सासूता धरणी भूयस्त्रिंशत्कन्याश्च विश्रुताः ॥ वेलां च नियतिं चैव तृतीयामपि चायतिम् ॥ ७.१,१७.५३ ॥
sāsūtā dharaṇī bhūyastriṃśatkanyāśca viśrutāḥ || velāṃ ca niyatiṃ caiva tṛtīyāmapi cāyatim || 7.1,17.53 ||
आयतिर्नियतिश्चैव पत्न्यौ द्वे भृगुपुत्रयोः ॥ स्वायंभुवे ऽंतरे पूर्वं कथितस्ते तदन्वयः ॥ ७.१,१७.५४ ॥
āyatirniyatiścaiva patnyau dve bhṛguputrayoḥ || svāyaṃbhuve 'ṃtare pūrvaṃ kathitaste tadanvayaḥ || 7.1,17.54 ||
सुषुवे सागराद्वेला कन्यामेकामनिंदिताम् ॥ सवर्णां नाम सामुद्रीं पत्नीं प्राचीनबर्हिषः ॥ ७.१,१७.५५ ॥
suṣuve sāgarādvelā kanyāmekāmaniṃditām || savarṇāṃ nāma sāmudrīṃ patnīṃ prācīnabarhiṣaḥ || 7.1,17.55 ||
सामुद्री सुषुवे पुत्रान्दश प्राचीनबर्हिषः ॥ सर्वे प्राचेतसा नाम धनुर्वेदस्य पारगाः ॥ ७.१,१७.५६ ॥
sāmudrī suṣuve putrāndaśa prācīnabarhiṣaḥ || sarve prācetasā nāma dhanurvedasya pāragāḥ || 7.1,17.56 ||
येषां स्वायंभुवे दक्षः पुत्रत्वमगमत्पुरा ॥ त्रियम्बकस्य शापेन चाक्षुषस्यांतरे मनोः ॥ ७.१,१७.५७ ॥
yeṣāṃ svāyaṃbhuve dakṣaḥ putratvamagamatpurā || triyambakasya śāpena cākṣuṣasyāṃtare manoḥ || 7.1,17.57 ||
इत्येते ब्रह्मपुत्राणां धर्मादीनाम्महात्मनाम् ॥ नातिसंक्षेपतो विप्रा नाति विस्तरतः क्रमात् ॥ ७.१,१७.५८ ॥
ityete brahmaputrāṇāṃ dharmādīnāmmahātmanām || nātisaṃkṣepato viprā nāti vistarataḥ kramāt || 7.1,17.58 ||
वर्णिता वै मया वंशा दिव्या देवगणान्विताः ॥ क्रियावंतः प्रजावंतो महर्धिभिरलंकृताः ॥ ७.१,१७.५९ ॥
varṇitā vai mayā vaṃśā divyā devagaṇānvitāḥ || kriyāvaṃtaḥ prajāvaṃto mahardhibhiralaṃkṛtāḥ || 7.1,17.59 ||
प्रजानां संनिवेशो ऽयं प्रजापतिसमुद्भवः ॥ न हि शक्यः प्रसंख्यातुं वर्षकोटिशतैरपि ॥ ७.१,१७.६० ॥
prajānāṃ saṃniveśo 'yaṃ prajāpatisamudbhavaḥ || na hi śakyaḥ prasaṃkhyātuṃ varṣakoṭiśatairapi || 7.1,17.60 ||
राज्ञामपि च यो वंशो द्विधा सो ऽपि प्रवर्तते ॥ सूर्यवंशस्सोमवंश इति पुण्यतमः क्षितौ ॥ ७.१,१७.६१ ॥
rājñāmapi ca yo vaṃśo dvidhā so 'pi pravartate || sūryavaṃśassomavaṃśa iti puṇyatamaḥ kṣitau || 7.1,17.61 ||
इक्ष्वाकुरम्बरीषश्च ययातिर्नाहुषादयः ॥ पुण्यश्लोकाः श्रुता ये ऽत्र ते पि तद्वंशसंभवाः ॥ ७.१,१७.६२ ॥
ikṣvākurambarīṣaśca yayātirnāhuṣādayaḥ || puṇyaślokāḥ śrutā ye 'tra te pi tadvaṃśasaṃbhavāḥ || 7.1,17.62 ||
अन्ये च राजऋषयो नानावीर्यसमन्विता ॥ किं तैः फलमनुत्क्रांतैरुक्तपूर्वैः पुरातनैः ॥ ७.१,१७.६३ ॥
anye ca rājaṛṣayo nānāvīryasamanvitā || kiṃ taiḥ phalamanutkrāṃtairuktapūrvaiḥ purātanaiḥ || 7.1,17.63 ||
किं चेश्वरकथा वृत्ता यत्र तत्रान्यकीर्तनम् ॥ न सद्भिः संमतं मत्वा नोत्सहे बहुभाषितुम् ॥ ७.१,१७.६४ ॥
kiṃ ceśvarakathā vṛttā yatra tatrānyakīrtanam || na sadbhiḥ saṃmataṃ matvā notsahe bahubhāṣitum || 7.1,17.64 ||
प्रसंगादीश्वरस्यैव प्रभावद्योतनादपि ॥ सर्गादयो ऽपि कथिता इत्यत्र तत्प्रविस्तरैः ॥ ७.१,१७.६५ ॥
prasaṃgādīśvarasyaiva prabhāvadyotanādapi || sargādayo 'pi kathitā ityatra tatpravistaraiḥ || 7.1,17.65 ||
इति श्रीशिवमहापुराणे सप्तम्यां वायवीयसंहितायां पूर्वखण्डे सृष्टिकथनं नाम सप्तदशो ऽध्यायः॥ ॥ 17 ॥
iti śrīśivamahāpurāṇe saptamyāṃ vāyavīyasaṃhitāyāṃ pūrvakhaṇḍe sṛṣṭikathanaṃ nāma saptadaśo 'dhyāyaḥ||
ॐ श्री परमात्मने नमः