Gyaandweep | Shiva Purana Vayaviya Samhita

तस्मिन्नवसरे व्योम्नि समाविरभवद्रथः ॥ सहस्रसूर्यसंकाशश्चारुचीरवृषध्वजः ॥ ७.१,२२.१॥

tasminnavasare vyomni samāvirabhavadrathaḥ || sahasrasūryasaṃkāśaścārucīravṛṣadhvajaḥ || 7.1,22.1||

अश्वरत्नद्वयोदारो रथचक्रचतुष्टयः ॥ सञ्चितानेकदिव्यास्त्रशस्त्ररत्नपरिष्कृतः ॥ ७.१,२२.२॥

aśvaratnadvayodāro rathacakracatuṣṭayaḥ || sañcitānekadivyāstraśastraratnapariṣkṛtaḥ || 7.1,22.2||

तस्यापि रथवर्यस्य स्यात्स एव हि सारथिः ॥ यथा च त्रैपुरे युद्धे पूर्वं शार्वरथे स्थितः ॥ ७.१,२२.३॥

tasyāpi rathavaryasya syātsa eva hi sārathiḥ || yathā ca traipure yuddhe pūrvaṃ śārvarathe sthitaḥ || 7.1,22.3||

स तं रथवरं ब्रह्मा शासनादेव शूलिनः ॥ हरेस्समीपमानीय कृताञ्जलिरभाषत ॥ ७.१,२२.४॥

sa taṃ rathavaraṃ brahmā śāsanādeva śūlinaḥ || haressamīpamānīya kṛtāñjalirabhāṣata || 7.1,22.4||

भगवन्भद्र भद्रांग भगवानिन्दुभूषणः ॥ आज्ञापयति वीरस्त्वां रथमारोढुमव्ययः ॥ ७.१,२२.५॥

bhagavanbhadra bhadrāṃga bhagavānindubhūṣaṇaḥ || ājñāpayati vīrastvāṃ rathamāroḍhumavyayaḥ || 7.1,22.5||

रेभ्याश्रमसमीपस्थस्त्र्यंबको ऽंबिकया सह ॥ सम्पश्यते महाबाहो दुस्सहं ते पराक्रमम् ॥ ७.१,२२.६॥

rebhyāśramasamīpasthastryaṃbako 'ṃbikayā saha || sampaśyate mahābāho dussahaṃ te parākramam || 7.1,22.6||

तस्य तद्वचनं श्रुत्वा स वीरो गणकुञ्जरः ॥ आरुरोह रथं दिव्यमनुगृह्य पितामहम् ॥ ७.१,२२.७॥

tasya tadvacanaṃ śrutvā sa vīro gaṇakuñjaraḥ || āruroha rathaṃ divyamanugṛhya pitāmaham || 7.1,22.7||

तथा रथवरे तस्मिन्स्थिते ब्रह्मणि सारथौ ॥ भद्रस्य ववृधे लक्ष्मी रुद्रस्येव पुरद्विषः ॥ ७.१,२२.८॥

tathā rathavare tasminsthite brahmaṇi sārathau || bhadrasya vavṛdhe lakṣmī rudrasyeva puradviṣaḥ || 7.1,22.8||

ततः शंखवरं दीप्तं पूर्णचंद्रसमप्रभम् ॥ प्रदध्मौ वदने कृत्वा भानुकंपो महाबलः ॥ ७.१,२२.९॥

tataḥ śaṃkhavaraṃ dīptaṃ pūrṇacaṃdrasamaprabham || pradadhmau vadane kṛtvā bhānukaṃpo mahābalaḥ || 7.1,22.9||

तस्य शंखस्य तं नादं भिन्नसारससन्निभम् ॥ श्रुत्वा भयेन देवानां जज्वाल जठरानलः ॥ ७.१,२२.१०॥

tasya śaṃkhasya taṃ nādaṃ bhinnasārasasannibham || śrutvā bhayena devānāṃ jajvāla jaṭharānalaḥ || 7.1,22.10||

यक्षविद्याधराहीन्द्रैः सिद्धैर्युद्धदिदृक्षुभिः ॥ क्षणेन निबडीभूताः साकाशविवरा दिशाः ॥ ७.१,२२.११॥

yakṣavidyādharāhīndraiḥ siddhairyuddhadidṛkṣubhiḥ || kṣaṇena nibaḍībhūtāḥ sākāśavivarā diśāḥ || 7.1,22.11||

ततः शार्ङ्गेण चापाङ्कात्स नारायणनीरदः ॥ महता बाणवर्षेण तुतोद गणगोवृषम् ॥ ७.१,२२.१२॥

tataḥ śārṅgeṇa cāpāṅkātsa nārāyaṇanīradaḥ || mahatā bāṇavarṣeṇa tutoda gaṇagovṛṣam || 7.1,22.12||

तं दृष्ट्वा विष्णुमायांतं शतधा बाणवर्षिणम् ॥ स चाददे धनुर्जैत्रं भद्रो बाणसहस्रमुक् ॥ ७.१,२२.१३॥

taṃ dṛṣṭvā viṣṇumāyāṃtaṃ śatadhā bāṇavarṣiṇam || sa cādade dhanurjaitraṃ bhadro bāṇasahasramuk || 7.1,22.13||

समादाय च तद्दिव्यं धनुस्समरभैरवम् ॥ शनैर्विस्फारयामास मेरुं धनुरिवेश्वरः ॥ ७.१,२२.१४॥

samādāya ca taddivyaṃ dhanussamarabhairavam || śanairvisphārayāmāsa meruṃ dhanuriveśvaraḥ || 7.1,22.14||

तस्य विस्फार्यमाणस्य धनुषो ऽभून्महास्वनः ॥ तेन स्वनेन महता पृथिवीं समकंपयत् ॥ ७.१,२२.१५॥

tasya visphāryamāṇasya dhanuṣo 'bhūnmahāsvanaḥ || tena svanena mahatā pṛthivīṃ samakaṃpayat || 7.1,22.15||

ततः शरवरं घोरं दीप्तमाशीविषोपमम् ॥ जग्राह गणपः श्रीमान्स्वयमुग्रपराक्रमः ॥ ७.१,२२.१६॥

tataḥ śaravaraṃ ghoraṃ dīptamāśīviṣopamam || jagrāha gaṇapaḥ śrīmānsvayamugraparākramaḥ || 7.1,22.16||

बाणोद्धारे भुजो ह्यस्य तूणीवदनसंगतः ॥ प्रत्यदृश्यत वल्मीकं विवेक्षुरिव पन्नगः ॥ ७.१,२२.१७॥

bāṇoddhāre bhujo hyasya tūṇīvadanasaṃgataḥ || pratyadṛśyata valmīkaṃ vivekṣuriva pannagaḥ || 7.1,22.17||

समुद्धृतः करे तस्य तत्क्षणं रुरुचे शरेः ॥ महाभुजंगसंदष्टो यथा बालभुजङ्गमः ॥ ७.१,२२.१८॥

samuddhṛtaḥ kare tasya tatkṣaṇaṃ ruruce śareḥ || mahābhujaṃgasaṃdaṣṭo yathā bālabhujaṅgamaḥ || 7.1,22.18||

शरेण घनतीव्रेण भद्रो रुद्रपराक्रमः ॥ विव्याध कुपितो गाढं ललाटे विष्णुमव्ययम् ॥ ७.१,२२.१९॥

śareṇa ghanatīvreṇa bhadro rudraparākramaḥ || vivyādha kupito gāḍhaṃ lalāṭe viṣṇumavyayam || 7.1,22.19||

ललाटे ऽभिहितो विष्णुः पूर्वमेवावमानितः ॥ चुकोप गणपेंद्राय मृगेंद्रायेव गोवृषः ॥ ७.१,२२.२०॥

lalāṭe 'bhihito viṣṇuḥ pūrvamevāvamānitaḥ || cukopa gaṇapeṃdrāya mṛgeṃdrāyeva govṛṣaḥ || 7.1,22.20||

ततस्त्वशनिकल्पेन क्रूरास्येन महेषुणा ॥ विव्याध गणराजस्य भुजे भुजगसन्निभे ॥ ७.१,२२.२१॥

tatastvaśanikalpena krūrāsyena maheṣuṇā || vivyādha gaṇarājasya bhuje bhujagasannibhe || 7.1,22.21||

सो ऽपि तस्य भुजे भूयः सूर्यायुतसमप्रभम् ॥ विससर्ज शरं वेगाद्वीरभद्रो महाबलः ॥ ७.१,२२.२२॥

so 'pi tasya bhuje bhūyaḥ sūryāyutasamaprabham || visasarja śaraṃ vegādvīrabhadro mahābalaḥ || 7.1,22.22||

स च विष्णुः पुनर्भद्रं भद्रो विष्णुं तथा पुनः ॥ स च तं स च तं विप्राश्शरैस्तावनुजघ्नतुः ॥ ७.१,२२.२३॥

sa ca viṣṇuḥ punarbhadraṃ bhadro viṣṇuṃ tathā punaḥ || sa ca taṃ sa ca taṃ viprāśśaraistāvanujaghnatuḥ || 7.1,22.23||

तयोः परस्परं वेगाच्छरानाशु विमुंचतोः ॥ द्वयोस्समभवद्युद्धं तुमुलं रोमहर्षणम् ॥ ७.१,२२.२४॥

tayoḥ parasparaṃ vegāccharānāśu vimuṃcatoḥ || dvayossamabhavadyuddhaṃ tumulaṃ romaharṣaṇam || 7.1,22.24||

तद्दृष्ट्वा तुमुलं युद्धं तयोरेव परस्परम् ॥ हाहाकारो महानासीदाकाशे खेचरेरितः ॥ ७.१,२२.२५॥

taddṛṣṭvā tumulaṃ yuddhaṃ tayoreva parasparam || hāhākāro mahānāsīdākāśe khecareritaḥ || 7.1,22.25||

ततस्त्वनलतुंडेन शरेणादित्यवर्चसा ॥ विव्याध सुदृढं भद्रो विष्णोर्महति वक्षसि ॥ ७.१,२२.२६॥

tatastvanalatuṃḍena śareṇādityavarcasā || vivyādha sudṛḍhaṃ bhadro viṣṇormahati vakṣasi || 7.1,22.26||

स तु तीव्रप्रपातेन शरेण दृढमाहतः ॥ महतीं रुजमासाद्य निपपात विमोहितः ॥ ७.१,२२.२७॥

sa tu tīvraprapātena śareṇa dṛḍhamāhataḥ || mahatīṃ rujamāsādya nipapāta vimohitaḥ || 7.1,22.27||

पुनः क्षणादिवोत्थाय लब्धसंज्ञस्तदा हरिः ॥ सर्वाण्यपि च दिव्यास्त्राण्यथैनं प्रत्यवासृजत् ॥ ७.१,२२.२८॥

punaḥ kṣaṇādivotthāya labdhasaṃjñastadā hariḥ || sarvāṇyapi ca divyāstrāṇyathainaṃ pratyavāsṛjat || 7.1,22.28||

स च विष्णुर्धनुर्मुक्तान्सर्वाञ्छर्वचमूपतिः ॥ सहसा वारयामास घोरैः प्रतिशरैः शरान् ॥ ७.१,२२.२९॥

sa ca viṣṇurdhanurmuktānsarvāñcharvacamūpatiḥ || sahasā vārayāmāsa ghoraiḥ pratiśaraiḥ śarān || 7.1,22.29||

ततो विष्णुस्स्वनामांकं बाणमव्याहतं क्वचित् ॥ ससर्ज क्रोधरक्ता क्षस्तमुद्दिश्य गणेश्वरम् ॥ ७.१,२२.३०॥

tato viṣṇussvanāmāṃkaṃ bāṇamavyāhataṃ kvacit || sasarja krodharaktā kṣastamuddiśya gaṇeśvaram || 7.1,22.30||

तं बाणं बाणवर्येण भद्रो भद्राह्वयेण तु ॥ अप्राप्तमेव भगवाञ्चिच्छेद शतधा पथि ॥ ७.१,२२.३०॥

taṃ bāṇaṃ bāṇavaryeṇa bhadro bhadrāhvayeṇa tu || aprāptameva bhagavāñciccheda śatadhā pathi || 7.1,22.30||

अथैकेनेषुणा शार्ङ्गं द्वाभ्यां पक्षौ गरुत्मतः ॥ निमेषादेव चिच्छेद तदद्भुतमिवाभवत् ॥ ७.१,२२.३१॥

athaikeneṣuṇā śārṅgaṃ dvābhyāṃ pakṣau garutmataḥ || nimeṣādeva ciccheda tadadbhutamivābhavat || 7.1,22.31||

ततो योगबलाद्विष्णुर्देहाद्देवान्सुदारुणान् ॥ शंखचक्रगदाहस्तान् विससर्ज सहस्रशः ॥ ७.१,२२.३२॥

tato yogabalādviṣṇurdehāddevānsudāruṇān || śaṃkhacakragadāhastān visasarja sahasraśaḥ || 7.1,22.32||

सर्वांस्तान्क्षणमात्रेण त्रैपुरानिव शंकरः ॥ निर्ददाह महाबाहुर्नेत्रसृष्टेन वह्निना ॥ ७.१,२२.३३॥

sarvāṃstānkṣaṇamātreṇa traipurāniva śaṃkaraḥ || nirdadāha mahābāhurnetrasṛṣṭena vahninā || 7.1,22.33||

ततः क्रुद्धतरो विष्णुश्चक्रमुद्यम्य सत्वरः ॥ तस्मिन्वीरो समुत्स्रष्टुं तदानीमुद्यतो ऽभवत् ॥ ७.१,२२.३४॥

tataḥ kruddhataro viṣṇuścakramudyamya satvaraḥ || tasminvīro samutsraṣṭuṃ tadānīmudyato 'bhavat || 7.1,22.34||

तं दृष्ट्वा चक्रमुद्यम्य पुरतः समुपस्थितम् ॥ स्मयन्निव गणेशानो व्यष्टंभयदयत्नतः ॥ ७.१,२२.३५॥

taṃ dṛṣṭvā cakramudyamya purataḥ samupasthitam || smayanniva gaṇeśāno vyaṣṭaṃbhayadayatnataḥ || 7.1,22.35||

स्तंभितांगस्तु तच्चक्रं घोरमप्रतिमं क्वचित् ॥ इच्छन्नपि समुत्स्रष्टुं न विष्णुरभवत्क्षमः ॥ ७.१,२२.३६॥

staṃbhitāṃgastu taccakraṃ ghoramapratimaṃ kvacit || icchannapi samutsraṣṭuṃ na viṣṇurabhavatkṣamaḥ || 7.1,22.36||

श्वसन्निवैकमुद्धृत्य बाहुं चक्रसमन्वितम् ॥ अतिष्ठदलसो भूत्वा पाषाण इव निश्चलः ॥ ७.१,२२.३७॥

śvasannivaikamuddhṛtya bāhuṃ cakrasamanvitam || atiṣṭhadalaso bhūtvā pāṣāṇa iva niścalaḥ || 7.1,22.37||

विशरीरो यथाजीवो विशृङ्गो वा यथा वृषः ॥ विदंष्ट्रश्च यथा सिंहस्तथा विष्णुरवस्थितः ॥ ७.१,२२.३८॥

viśarīro yathājīvo viśṛṅgo vā yathā vṛṣaḥ || vidaṃṣṭraśca yathā siṃhastathā viṣṇuravasthitaḥ || 7.1,22.38||

तं दृष्ट्वा दुर्दशापन्नं विष्णुमिंद्रादयः सुराः ॥ समुन्नद्धा गणेन्द्रेण मृगेंद्रेणेव गोवृषाः ॥ ७.१,२२.३९॥

taṃ dṛṣṭvā durdaśāpannaṃ viṣṇumiṃdrādayaḥ surāḥ || samunnaddhā gaṇendreṇa mṛgeṃdreṇeva govṛṣāḥ || 7.1,22.39||

प्रगृहीतायुधा यौद्धुंक्रुद्धाः समुपतस्थिरे ॥ तान्दृष्ट्वा समरे भद्रःक्षुद्रानिव हरिर्मृगान् ॥ ७.१,२२.४०॥

pragṛhītāyudhā yauddhuṃkruddhāḥ samupatasthire || tāndṛṣṭvā samare bhadraḥkṣudrāniva harirmṛgān || 7.1,22.40||

साक्षाद्रुद्रतनुर्वीरो वरवीरगणावृतः ॥ अट्टहासेन घोरेण व्यष्टं भयदनिंदितः ॥ ७.१,२२.४१॥

sākṣādrudratanurvīro varavīragaṇāvṛtaḥ || aṭṭahāsena ghoreṇa vyaṣṭaṃ bhayadaniṃditaḥ || 7.1,22.41||

तथा शतमखस्यापि सवज्रो दक्षिणः करः ॥ सिसृक्षोरेव उद्वज्रश्चित्रीकृत इवाभवत् ॥ ७.१,२२.४२॥

tathā śatamakhasyāpi savajro dakṣiṇaḥ karaḥ || sisṛkṣoreva udvajraścitrīkṛta ivābhavat || 7.1,22.42||

अन्येषामपि सर्वेषां सरक्ता अपि बाहवः ॥ अलसानामिवारंभास्तादृशाः प्रतियांत्युत ॥ ७.१,२२.४३॥

anyeṣāmapi sarveṣāṃ saraktā api bāhavaḥ || alasānāmivāraṃbhāstādṛśāḥ pratiyāṃtyuta || 7.1,22.43||

एवं भगवता तेन व्याहताशेषवैभवात् ॥ अमराः समरे तस्य पुरतः स्थातुमक्षमाः ॥ ७.१,२२.४४॥

evaṃ bhagavatā tena vyāhatāśeṣavaibhavāt || amarāḥ samare tasya purataḥ sthātumakṣamāḥ || 7.1,22.44||

स्तब्धैरवयवैरेव दुद्रुवुर्भयविह्वलाः ॥ स्थितिं च चक्रिरे युद्धे वीरतेजोभयाकुलाः ॥ ७.१,२२.४५॥

stabdhairavayavaireva dudruvurbhayavihvalāḥ || sthitiṃ ca cakrire yuddhe vīratejobhayākulāḥ || 7.1,22.45||

विद्रुतांस्त्रिदशान्वीरान्वीरभद्रो महाभुजः ॥ विव्याध निशितैर्बाणैर्मघो वर्षैरिवाचलान् ॥ ७.१,२२.४६॥

vidrutāṃstridaśānvīrānvīrabhadro mahābhujaḥ || vivyādha niśitairbāṇairmagho varṣairivācalān || 7.1,22.46||

बहवस्तस्य वीरस्य बाहवः परिघोपमाः ॥ शस्त्रैश्चकाशिरे दीप्तैः साग्निज्वाला इवोरगाः ॥ ७.१,२२.४७॥

bahavastasya vīrasya bāhavaḥ parighopamāḥ || śastraiścakāśire dīptaiḥ sāgnijvālā ivoragāḥ || 7.1,22.47||

अस्त्रशस्त्राण्यनेकानिसवीरो विसृजन्बभौ ॥ विसृजन्सर्वभूतानि यथादौ विश्वसंभवः ॥ ७.१,२२.४८॥

astraśastrāṇyanekānisavīro visṛjanbabhau || visṛjansarvabhūtāni yathādau viśvasaṃbhavaḥ || 7.1,22.48||

यथा रश्मिभिरादित्यः प्रच्छादयति मेदिनीम् ॥ तथा वीरः क्षणादेव शरैः प्राच्छादयद्दिशः ॥ ७.१,२२.४९॥

yathā raśmibhirādityaḥ pracchādayati medinīm || tathā vīraḥ kṣaṇādeva śaraiḥ prācchādayaddiśaḥ || 7.1,22.49||

खमंडले गणेन्द्रस्य शराः कनकभूषिताः ॥ उत्पतंतस्तडिद्रूपैरुपमानपदं ययुः ॥ ७.१,२२.५०॥

khamaṃḍale gaṇendrasya śarāḥ kanakabhūṣitāḥ || utpataṃtastaḍidrūpairupamānapadaṃ yayuḥ || 7.1,22.50||

महांतस्ते सुरगणान्मंडूकानिवडुंडुभाः ॥ प्राणैर्वियोजयामासुः पपुश्च रुधिरासवम् ॥ ७.१,२२.५१॥

mahāṃtaste suragaṇānmaṃḍūkānivaḍuṃḍubhāḥ || prāṇairviyojayāmāsuḥ papuśca rudhirāsavam || 7.1,22.51||

निकृत्तबाहवः केचित्केचिल्लूनवराननाः ॥ पार्श्वे विदारिताः केचिन्निपेतुरमरा भुवि ॥ ७.१,२२.५२॥

nikṛttabāhavaḥ kecitkecillūnavarānanāḥ || pārśve vidāritāḥ kecinnipeturamarā bhuvi || 7.1,22.52||

विशिखोन्मथितैर्गात्रैर्बहुभिश्छिन्नसन्धिभिः ॥ विवृत्तनयनाः केचिन्निपेतुर्भूतले मृताः ॥ ७.१,२२.५३॥

viśikhonmathitairgātrairbahubhiśchinnasandhibhiḥ || vivṛttanayanāḥ kecinnipeturbhūtale mṛtāḥ || 7.1,22.53||

गां प्रवेष्टुमिवेच्छंतः खं गंतुमिव लिप्सवः ॥ अलब्धात्मनिरोधानां व्यलीयंतः परस्परम् ॥ ७.१,२२.५३॥

gāṃ praveṣṭumivecchaṃtaḥ khaṃ gaṃtumiva lipsavaḥ || alabdhātmanirodhānāṃ vyalīyaṃtaḥ parasparam || 7.1,22.53||

भूमौ केचित्प्रविविशुः पर्वतानां गुहाः परे ॥ अपरे जग्मुराकाशं परे च विविशुर्जलम् ॥ ७.१,२२.५४॥

bhūmau kecitpraviviśuḥ parvatānāṃ guhāḥ pare || apare jagmurākāśaṃ pare ca viviśurjalam || 7.1,22.54||

तथा संछिन्नसर्वांगैस्स वीरस्त्रिदशैर्बभौ ॥ परिग्रस्तप्रजावर्गो भगवानिव भैरवः ॥ ७.१,२२.५५॥

tathā saṃchinnasarvāṃgaissa vīrastridaśairbabhau || parigrastaprajāvargo bhagavāniva bhairavaḥ || 7.1,22.55||

दग्धत्रिपुरसंव्यूहस्त्रिपुरारिर्यथाभवत् ॥ एवं देवबलं सर्वं दीनं बीभत्सदर्शनम् ॥ ७.१,२२.५६॥

dagdhatripurasaṃvyūhastripurāriryathābhavat || evaṃ devabalaṃ sarvaṃ dīnaṃ bībhatsadarśanam || 7.1,22.56||

गणेश्वरसमुत्पन्नं कृपणं वपुराददे ॥ तदा त्रिदशवीराणामसृक्सलिलवाहिनी ॥ ७.१,२२.५७॥

gaṇeśvarasamutpannaṃ kṛpaṇaṃ vapurādade || tadā tridaśavīrāṇāmasṛksalilavāhinī || 7.1,22.57||

प्रावर्तत नदी घोरा प्राणिनां भयशंसिनी ॥ रुधिरेण परिक्लिन्ना यज्ञभूमिस्तदा बभौ ॥ ७.१,२२.५८॥

prāvartata nadī ghorā prāṇināṃ bhayaśaṃsinī || rudhireṇa pariklinnā yajñabhūmistadā babhau || 7.1,22.58||

रक्तार्द्रवसना श्यामा हतशुंभेव कैशिकी ॥ तस्मिन्महति संवृत्ते समरे भृशदारुणे ॥ ७.१,२२.५९॥

raktārdravasanā śyāmā hataśuṃbheva kaiśikī || tasminmahati saṃvṛtte samare bhṛśadāruṇe || 7.1,22.59||

भयेनेव परित्रस्ता प्रचचाल वसुन्धरा ॥ महोर्मिकलिलावर्तश्चुक्षुभे च महोदधिः ॥ ७.१,२२.६०॥

bhayeneva paritrastā pracacāla vasundharā || mahormikalilāvartaścukṣubhe ca mahodadhiḥ || 7.1,22.60||

पेतुश्चोल्का महोत्पाताः शाखाश्च मुमुचुर्द्रुमाः ॥ अप्रसन्ना दिशः सर्वाः पवनश्चाशिवो ववौ ॥ ७.१,२२.६१॥

petuścolkā mahotpātāḥ śākhāśca mumucurdrumāḥ || aprasannā diśaḥ sarvāḥ pavanaścāśivo vavau || 7.1,22.61||

अहो विधिविपर्यासस्त्वश्वमेधोयमध्वरः ॥ यजमानस्स्वयं दक्षौ ब्रह्मपुत्रप्रजापतिः ॥ ७.१,२२.६२॥

aho vidhiviparyāsastvaśvamedhoyamadhvaraḥ || yajamānassvayaṃ dakṣau brahmaputraprajāpatiḥ || 7.1,22.62||

धर्मादयस्सदस्याश्च रक्षिता गरुडध्वजः ॥ भागांश्च प्रतिगृह्णंति साक्षादिंद्रादयः सुराः ॥ ७.१,२२.६३॥

dharmādayassadasyāśca rakṣitā garuḍadhvajaḥ || bhāgāṃśca pratigṛhṇaṃti sākṣādiṃdrādayaḥ surāḥ || 7.1,22.63||

तथापि यजमानस्य यज्ञस्य च सहर्त्विजः ॥ सद्य एव शिरश्छेदस्साधु संपद्यते फलम् ॥ ७.१,२२.६४॥

tathāpi yajamānasya yajñasya ca sahartvijaḥ || sadya eva śiraśchedassādhu saṃpadyate phalam || 7.1,22.64||

तस्मान्नावेदनिर्दिष्टं न चेश्वरबहिष्कृतम् ॥ नासत्परिगृहीतं च कर्म कुर्यात्कदाचन ॥ ७.१,२२.६५॥

tasmānnāvedanirdiṣṭaṃ na ceśvarabahiṣkṛtam || nāsatparigṛhītaṃ ca karma kuryātkadācana || 7.1,22.65||

कृत्वापि सुमहत्पुण्यमिष्ट्वा यज्ञशतैरपि ॥ न तत्फलमवाप्नोति भक्तिहीनो महेश्वरे ॥ ७.१,२२.६६॥

kṛtvāpi sumahatpuṇyamiṣṭvā yajñaśatairapi || na tatphalamavāpnoti bhaktihīno maheśvare || 7.1,22.66||

कृत्वापि सुमहत्पापं भक्त्या यजति यश्शिवम् ॥ मुच्यते पातकैः सर्वैर्नात्र कार्या विचारणा ॥ ७.१,२२.६७॥

kṛtvāpi sumahatpāpaṃ bhaktyā yajati yaśśivam || mucyate pātakaiḥ sarvairnātra kāryā vicāraṇā || 7.1,22.67||

बहुनात्र किमुक्तेन वृथा दानं वृथा तपः ॥ वृथा यज्ञो वृथा होमः शिवनिन्दारतस्य तु ॥ ७.१,२२.६८॥

bahunātra kimuktena vṛthā dānaṃ vṛthā tapaḥ || vṛthā yajño vṛthā homaḥ śivanindāratasya tu || 7.1,22.68||

ततः सनारायणकास्सरुद्राः सलोकपालास्समरे सुरौघाः ॥ गणेंद्रचापच्युतबाणविद्धाः प्रदुद्रुवुर्गाढरुजाभिभूताः ॥ ७.१,२२.६९॥

tataḥ sanārāyaṇakāssarudrāḥ salokapālāssamare suraughāḥ || gaṇeṃdracāpacyutabāṇaviddhāḥ pradudruvurgāḍharujābhibhūtāḥ || 7.1,22.69||

चेलुः क्वचित्केचन शीर्णकेशाः सेदुः क्वचित्केचन दीर्घगात्राः ॥ पेतुः क्वचित्केचन भिन्नवक्त्रा नेशुः क्वचित्केचन देववीराः ॥ ७.१,२२.७०॥

celuḥ kvacitkecana śīrṇakeśāḥ seduḥ kvacitkecana dīrghagātrāḥ || petuḥ kvacitkecana bhinnavaktrā neśuḥ kvacitkecana devavīrāḥ || 7.1,22.70||

केचिच्च तत्र त्रिदशा विपन्ना विस्रस्तवस्त्राभरणास्त्रशस्त्राः ॥ निपेतुरुद्भासितदीनमुद्रा मदं च दर्पं च बलं च हित्वा ॥ ७.१,२२.७१॥

kecicca tatra tridaśā vipannā visrastavastrābharaṇāstraśastrāḥ || nipeturudbhāsitadīnamudrā madaṃ ca darpaṃ ca balaṃ ca hitvā || 7.1,22.71||

सस्मुत्पथप्रस्थितमप्रधृष्यो विक्षिप्य दक्षाध्वरमक्षतास्त्रैः ॥ बभौ गणेशस्स गणेश्वराणां मध्ये स्थितः सिंह इवर्षभाणाम् ॥ ७.१,२२.७२॥

sasmutpathaprasthitamapradhṛṣyo vikṣipya dakṣādhvaramakṣatāstraiḥ || babhau gaṇeśassa gaṇeśvarāṇāṃ madhye sthitaḥ siṃha ivarṣabhāṇām || 7.1,22.72||

इति श्रीशिवमहापुराणे सप्तम्यां वायवीयसंहितायां पूर्खण्डे दक्षयज्ञविध्वंसवर्णनं नाम द्वाविंशो ऽध्यायः॥

iti śrīśivamahāpurāṇe saptamyāṃ vāyavīyasaṃhitāyāṃ pūrkhaṇḍe dakṣayajñavidhvaṃsavarṇanaṃ nāma dvāviṃśo 'dhyāyaḥ||