Gyaandweep | Shiva Purana Vayaviya Samhita

Shloka 1

ओं

oṃ

Shloka 2

नमस्समस्तसंसारचक्रभ्रमणहेतवे ॥ गौरीकुचतटद्वन्द्वकुंकुमांकितवक्षसे ॥ ७.२,१.१॥

namassamastasaṃsāracakrabhramaṇahetave .. gaurīkucataṭadvandvakuṃkumāṃkitavakṣase .. 7.2,1.1..

Shloka 3

सूत उवाच॥

उक्त्वा भगवतो लब्धप्रसादादुपमन्युना ॥ नियमादुत्थितो वायुर्मध्ये प्राप्ते दिवाकरे ॥ ७.२,१.२॥

uktvā bhagavato labdhaprasādādupamanyunā .. niyamādutthito vāyurmadhye prāpte divākare .. 7.2,1.2..

Shloka 4

ऋषयश्चापि ते सर्वे नैमिषारण्यवासिनः ॥ अथायमर्थः प्रष्टव्य इति कृत्वा विनिश्चयम् ॥ ७.२,१.३॥

ṛṣayaścāpi te sarve naimiṣāraṇyavāsinaḥ .. athāyamarthaḥ praṣṭavya iti kṛtvā viniścayam .. 7.2,1.3..

Shloka 5

कृत्वा यथा स्वकं कृत्यं प्रत्यहं ते यथा पुरा ॥ भगवंतमुपायांतं समीक्ष्य समुपाविशन् ॥ ७.२,१.४॥

kṛtvā yathā svakaṃ kṛtyaṃ pratyahaṃ te yathā purā .. bhagavaṃtamupāyāṃtaṃ samīkṣya samupāviśan .. 7.2,1.4..

Shloka 6

अथासौ नियमस्यांते भगवानम्बरोद्भवः ॥ मध्ये मुनिसभायास्तु भेजे कॢप्तं वरासनम् ॥ ७.२,१.५॥

athāsau niyamasyāṃte bhagavānambarodbhavaḥ .. madhye munisabhāyāstu bheje kḷptaṃ varāsanam .. 7.2,1.5..

Shloka 7

सुखासनोपविष्टश्च वायुर्लोकनमस्कृतः ॥ श्रीमद्विभूतिमीशस्य हृदि कृत्वेदमब्रवीत् ॥ ७.२,१.६॥

sukhāsanopaviṣṭaśca vāyurlokanamaskṛtaḥ .. śrīmadvibhūtimīśasya hṛdi kṛtvedamabravīt .. 7.2,1.6..

Shloka 8

तं प्रपद्ये महादेवं सर्वज्ञमपराजितम् ॥ विभूतिस्सकलं यस्य चराचरमिदं जगत् ॥ ७.२,१.७॥

taṃ prapadye mahādevaṃ sarvajñamaparājitam .. vibhūtissakalaṃ yasya carācaramidaṃ jagat .. 7.2,1.7..

Shloka 9

इत्याकर्ण्य शुभां वाणीमृषयः क्षीणकल्मषाः ॥ विभूतिविस्तरं श्रोतुमूचुस्ते परमं वचः ॥ ७.२,१.८॥

ityākarṇya śubhāṃ vāṇīmṛṣayaḥ kṣīṇakalmaṣāḥ .. vibhūtivistaraṃ śrotumūcuste paramaṃ vacaḥ .. 7.2,1.8..

Shloka 10

ऋषय ऊचुः॥

उक्तं भगवता वृत्तमुपमन्योर्महात्मनः ॥ क्षीरार्थेनापि तपसा यत्प्राप्तं परमेश्वरात् ॥ ७.२,१.९॥

uktaṃ bhagavatā vṛttamupamanyormahātmanaḥ .. kṣīrārthenāpi tapasā yatprāptaṃ parameśvarāt .. 7.2,1.9..

Shloka 11

दृष्टो ऽसौ वासुदेवेन कृष्णेनाक्लिष्टकर्मणा ॥ धौम्याग्रजस्ततस्तेन कृत्वा पाशुपतं व्रतम् ॥ ७.२,१.१०॥

dṛṣṭo 'sau vāsudevena kṛṣṇenākliṣṭakarmaṇā .. dhaumyāgrajastatastena kṛtvā pāśupataṃ vratam .. 7.2,1.10..

Shloka 12

प्राप्तं च परमं ज्ञानमिति प्रागेव शुश्रुम ॥ कथं स लब्धवान् कृष्णो ज्ञानं पाशुपतं परम् ॥ ७.२,१.११॥

prāptaṃ ca paramaṃ jñānamiti prāgeva śuśruma .. kathaṃ sa labdhavān kṛṣṇo jñānaṃ pāśupataṃ param .. 7.2,1.11..

Shloka 13

वायुरुवाच॥

स्वेच्छया ह्यवतीर्णोपि वासुदेवस्सनातनः ॥ निंदयन्निव मानुष्यं देहशुद्धिं चकार सः ॥ ७.२,१.१२॥

svecchayā hyavatīrṇopi vāsudevassanātanaḥ .. niṃdayanniva mānuṣyaṃ dehaśuddhiṃ cakāra saḥ .. 7.2,1.12..

Shloka 14

पुत्रार्थं हि तपस्तप्तुं गतस्तस्य महामुनेः ॥ आश्रमं मुनिभिर्दृष्टं दृष्टवांस्तत्र वै मुनिम् ॥ ७.२,१.१३॥

putrārthaṃ hi tapastaptuṃ gatastasya mahāmuneḥ .. āśramaṃ munibhirdṛṣṭaṃ dṛṣṭavāṃstatra vai munim .. 7.2,1.13..

Shloka 15

भस्मावदातसर्वांगं त्रिपुंड्रांकितमस्तकम् ॥ रुद्राक्षमालाभरणं जटामंडलमंडितम् ॥ ७.२,१.१४॥

bhasmāvadātasarvāṃgaṃ tripuṃḍrāṃkitamastakam .. rudrākṣamālābharaṇaṃ jaṭāmaṃḍalamaṃḍitam .. 7.2,1.14..

Shloka 16

तच्छिष्यभूतैर्मुनिभिश्शास्त्रैर्वेदमिवावृतम् ॥ शिवध्यानरतं शांतमुपमन्युं महाद्युतिम् ॥ ७.२,१.१५॥

tacchiṣyabhūtairmunibhiśśāstrairvedamivāvṛtam .. śivadhyānarataṃ śāṃtamupamanyuṃ mahādyutim .. 7.2,1.15..

Shloka 17

नमश्चकार तं दृष्ट्वा हृष्टसर्वतनूरुहः ॥ बहुमानेन कृष्णो ऽसौ त्रिः कृत्वा तु प्रदक्षिणाम् ॥ स्तुतिं चकार सुप्रीत्या नतस्कंधः कृताञ्जलिः ॥ ७.२,१.१६॥

namaścakāra taṃ dṛṣṭvā hṛṣṭasarvatanūruhaḥ .. bahumānena kṛṣṇo 'sau triḥ kṛtvā tu pradakṣiṇām .. stutiṃ cakāra suprītyā nataskaṃdhaḥ kṛtāñjaliḥ .. 7.2,1.16..

Shloka 18

तस्यावलोकनादेव मुनेः कृष्णस्य धीमतः ॥ नष्टमासीन्मलं सर्वं मायाजं कार्ममेव च ॥ ७.२,१.१७॥

tasyāvalokanādeva muneḥ kṛṣṇasya dhīmataḥ .. naṣṭamāsīnmalaṃ sarvaṃ māyājaṃ kārmameva ca .. 7.2,1.17..

Shloka 19

तपःक्षीणमलं कृष्णमुपमन्युर्यथाविधिः ॥ भस्मनोद्धूल्य तं मन्त्रैरग्निरित्यादिभिः क्रमात् ॥ ७.२,१.१८॥

tapaḥkṣīṇamalaṃ kṛṣṇamupamanyuryathāvidhiḥ .. bhasmanoddhūlya taṃ mantrairagnirityādibhiḥ kramāt .. 7.2,1.18..

Shloka 20

अथ पाशुपतं साक्षाद्व्रतं द्वादशमासिकम् ॥ कारयित्वा मुनिस्तस्मै प्रददौ ज्ञानमुत्तमम् ॥ ७.२,१.१९॥

atha pāśupataṃ sākṣādvrataṃ dvādaśamāsikam .. kārayitvā munistasmai pradadau jñānamuttamam .. 7.2,1.19..

Shloka 21

तदाप्रभृति तं कृष्णं मुनयश्शंसितव्रताः ॥ दिव्याः पाशुपताः सर्वे परिवृत्योपतस्थिरे ॥ ७.२,१.२०॥

tadāprabhṛti taṃ kṛṣṇaṃ munayaśśaṃsitavratāḥ .. divyāḥ pāśupatāḥ sarve parivṛtyopatasthire .. 7.2,1.20..

Shloka 22

ततो गुरुनियोगाद्वै कृष्णः परमशक्तिमान् ॥ तपश्चकार पुत्रार्थं सांबमुद्दिश्य शंकरम् ॥ ७.२,१.२१॥

tato guruniyogādvai kṛṣṇaḥ paramaśaktimān .. tapaścakāra putrārthaṃ sāṃbamuddiśya śaṃkaram .. 7.2,1.21..

Shloka 23

तपसो तेन वर्षांते दृष्टो ऽसौ परमेश्वरः ॥ श्रिया परमया युक्तस्सांबश्च सगणश्शिवः ॥ ७.२,१.२२॥

tapaso tena varṣāṃte dṛṣṭo 'sau parameśvaraḥ .. śriyā paramayā yuktassāṃbaśca sagaṇaśśivaḥ .. 7.2,1.22..

Shloka 24

वरार्थमाविर्भूतस्य हरस्य सुभगाकृतेः ॥ स्तुतिं चकार नत्वासौ कृष्णः सम्यक्कृतांजलिः ॥ ७.२,१.२३॥

varārthamāvirbhūtasya harasya subhagākṛteḥ .. stutiṃ cakāra natvāsau kṛṣṇaḥ samyakkṛtāṃjaliḥ .. 7.2,1.23..

Shloka 25

सांबं समगणव्यग्रो लब्धवान्पुत्रमात्मनः ॥ तपसा तुष्टचित्तेन दत्तं विष्णोश्शिवेन वै ॥ ७.२,१.२४॥

sāṃbaṃ samagaṇavyagro labdhavānputramātmanaḥ .. tapasā tuṣṭacittena dattaṃ viṣṇośśivena vai .. 7.2,1.24..

Shloka 26

यस्मात्सांबो महादेवः प्रददौ पुत्रमात्मनः ॥ तस्माज्जांबवतीसूनुं सांबं चक्रे स नामतः ॥ ७.२,१.२५॥

yasmātsāṃbo mahādevaḥ pradadau putramātmanaḥ .. tasmājjāṃbavatīsūnuṃ sāṃbaṃ cakre sa nāmataḥ .. 7.2,1.25..

Shloka 27

तदेतत्कथितं सर्वं कृष्णस्यामितकर्मणः ॥ महर्षेर्ज्ञानलाभश्च पुत्रलाभश्च शंकरात् ॥ ७.२,१.२६॥

tadetatkathitaṃ sarvaṃ kṛṣṇasyāmitakarmaṇaḥ .. maharṣerjñānalābhaśca putralābhaśca śaṃkarāt .. 7.2,1.26..

Shloka 28

य इदं कीर्तयेन्नित्यं शृणुयाच्छ्रावयेत्तथा ॥ स विष्णोर्ज्ञानमासाद्य तेनैव सह मोदते ॥ ७.२,१.२७॥

ya idaṃ kīrtayennityaṃ śṛṇuyācchrāvayettathā .. sa viṣṇorjñānamāsādya tenaiva saha modate .. 7.2,1.27..

Shloka 29

इति श्रीशिवमहापुराणे सप्तम्यां वायवीयसंहितायामुत्तरखण्डे कृष्णपुत्रप्राप्तिवर्णनं नम प्रथमो ऽध्यायः॥

iti śrīśivamahāpurāṇe saptamyāṃ vāyavīyasaṃhitāyāmuttarakhaṇḍe kṛṣṇaputraprāptivarṇanaṃ nama prathamo 'dhyāyaḥ..