| |
|

This overlay will guide you through the buttons:

Shloka 1
ऋषय ऊचुः॥
किं तत्पाशुपतं ज्ञानं कथं पशुपतिश्शिवः ॥ कथं धौम्याग्रजः पृष्टः कृष्णेनाक्लिष्टकर्मणा ॥ ७.२,२.१॥

PADACHEDA

किम् तत् पाशुपतम् ज्ञानम् कथम् पशुपतिः शिवः ॥ कथम् धौम्य-अग्रजः पृष्टः कृष्णेन अक्लिष्ट-कर्मणा ॥ ७।२,२।१॥

TRANSLITERATION

kim tat pāśupatam jñānam katham paśupatiḥ śivaḥ .. katham dhaumya-agrajaḥ pṛṣṭaḥ kṛṣṇena akliṣṭa-karmaṇā .. 7.2,2.1..
Shloka 2
एतत्सर्वं समाचक्ष्व वायो शंकरविग्रह ॥ तत्समो न हि वक्तास्ति त्रैलोक्येष्वपरः प्रभुः ॥ ७.२,२.२॥

PADACHEDA

एतत् सर्वम् समाचक्ष्व वायो शंकर-विग्रह ॥ तद्-समः न हि वक्ता अस्ति त्रैलोक्येषु अपरः प्रभुः ॥ ७।२,२।२॥

TRANSLITERATION

etat sarvam samācakṣva vāyo śaṃkara-vigraha .. tad-samaḥ na hi vaktā asti trailokyeṣu aparaḥ prabhuḥ .. 7.2,2.2..
Shloka 3
सूत उवाच॥
इत्याकर्ण्य वचस्तेषां महर्षीणां प्रभंजनः ॥ संस्मृत्य शिवमीशानं प्रवक्तुमुपचक्रमे ॥ ७.२,२.३॥

PADACHEDA

इति आकर्ण्य वचः तेषाम् महा-ऋषीणाम् प्रभंजनः ॥ संस्मृत्य शिवम् ईशानम् प्रवक्तुम् उपचक्रमे ॥ ७।२,२।३॥

TRANSLITERATION

iti ākarṇya vacaḥ teṣām mahā-ṛṣīṇām prabhaṃjanaḥ .. saṃsmṛtya śivam īśānam pravaktum upacakrame .. 7.2,2.3..
Shloka 4
वायुरुवाच॥
पुरा साक्षान्महेशेन श्रीकंठाख्येन मन्दरे ॥ देव्यै देवेन कथितं ज्ञानं पाशुपतं परम् ॥ ७.२,२.४॥

PADACHEDA

पुरा साक्षात् महेशेन श्रीकंठ-आख्येन मन्दरे ॥ देव्यै देवेन कथितम् ज्ञानम् पाशुपतम् परम् ॥ ७।२,२।४॥

TRANSLITERATION

purā sākṣāt maheśena śrīkaṃṭha-ākhyena mandare .. devyai devena kathitam jñānam pāśupatam param .. 7.2,2.4..
Shloka 5
तदेव पृष्टं कृष्णेन विष्णुना विश्वयोनिना ॥ पशुत्वं च सुरादीनां पतित्वं च शिवस्य च ॥ ७.२,२.५॥

PADACHEDA

तत् एव पृष्टम् कृष्णेन विष्णुना विश्वयोनिना ॥ पशु-त्वम् च सुर-आदीनाम् पति-त्वम् च शिवस्य च ॥ ७।२,२।५॥

TRANSLITERATION

tat eva pṛṣṭam kṛṣṇena viṣṇunā viśvayoninā .. paśu-tvam ca sura-ādīnām pati-tvam ca śivasya ca .. 7.2,2.5..
Shloka 6
यथोपदिष्टं कृष्णाय मुनिना ह्युपमन्युना ॥ तथा समासतो वक्ष्ये तच्छृणुध्वमतंद्रिताः ॥ ७.२,२.६॥

PADACHEDA

यथा उपदिष्टम् कृष्णाय मुनिना हि उपमन्युना ॥ तथा समासतस् वक्ष्ये तत् शृणुध्वम् अतंद्रिताः ॥ ७।२,२।६॥

TRANSLITERATION

yathā upadiṣṭam kṛṣṇāya muninā hi upamanyunā .. tathā samāsatas vakṣye tat śṛṇudhvam ataṃdritāḥ .. 7.2,2.6..
Shloka 7
पुरोपमन्युमासीनं विष्णुःकृष्णवपुर्धरः ॥ प्रणिपत्य यथान्यायमिदं वचनमब्रवीत् ॥ ७.२,२.७॥

PADACHEDA

पुरा उपमन्युम् आसीनम् विष्णुः कृष्ण-वपुः-धरः ॥ प्रणिपत्य यथान्यायम् इदम् वचनम् अब्रवीत् ॥ ७।२,२।७॥

TRANSLITERATION

purā upamanyum āsīnam viṣṇuḥ kṛṣṇa-vapuḥ-dharaḥ .. praṇipatya yathānyāyam idam vacanam abravīt .. 7.2,2.7..
Shloka 8
श्रीकृष्ण उवाच॥
भगवञ्छ्रोतुमिच्छामि देव्यै देवेन भाषितम् ॥ दिव्यं पाशुपतं ज्ञानं विभूतिं वास्य कृत्स्नशः ॥ ७.२,२.८॥

PADACHEDA

भगवन् श्रोतुम् इच्छामि देव्यै देवेन भाषितम् ॥ दिव्यम् पाशुपतम् ज्ञानम् विभूतिम् वा अस्य कृत्स्नशस् ॥ ७।२,२।८॥

TRANSLITERATION

bhagavan śrotum icchāmi devyai devena bhāṣitam .. divyam pāśupatam jñānam vibhūtim vā asya kṛtsnaśas .. 7.2,2.8..
Shloka 9
कथं पशुपतिर्देवः पशवः के प्रकीर्तिताः ॥ कैः पाशैस्ते निबध्यंते विमुच्यंते च ते कथम् ॥ ७.२,२.९॥

PADACHEDA

कथम् पशुपतिः देवः पशवः के प्रकीर्तिताः ॥ कैः पाशैः ते निबध्यंते विमुच्यंते च ते कथम् ॥ ७।२,२।९॥

TRANSLITERATION

katham paśupatiḥ devaḥ paśavaḥ ke prakīrtitāḥ .. kaiḥ pāśaiḥ te nibadhyaṃte vimucyaṃte ca te katham .. 7.2,2.9..
Shloka 10
इति संचोदितः श्रीमानुपमन्युर्महात्मना ॥ प्रणम्य देवं देवीं च प्राह पुष्टो यथा तथा ॥ ७.२,२.१०॥

PADACHEDA

इति संचोदितः श्रीमान् उपमन्युः महात्मना ॥ प्रणम्य देवम् देवीम् च प्राह पुष्टः यथा तथा ॥ ७।२,२।१०॥

TRANSLITERATION

iti saṃcoditaḥ śrīmān upamanyuḥ mahātmanā .. praṇamya devam devīm ca prāha puṣṭaḥ yathā tathā .. 7.2,2.10..
Shloka 11
उपमन्युरुवाच॥
ब्रह्माद्याः स्थावरांताश्च देवदेवस्य शूलिनः ॥ पशवः परिकीर्त्यंते संसारवशवर्तिनः ॥ ७.२,२.११॥

PADACHEDA

ब्रह्म-आद्याः स्थावर-अन्ताः च देवदेवस्य शूलिनः ॥ पशवः परिकीर्त्यंते संसार-वश-वर्तिनः ॥ ७।२,२।११॥

TRANSLITERATION

brahma-ādyāḥ sthāvara-antāḥ ca devadevasya śūlinaḥ .. paśavaḥ parikīrtyaṃte saṃsāra-vaśa-vartinaḥ .. 7.2,2.11..
Shloka 12
तेषां पतित्वाद्देवेशः शिवः पशुपतिः स्मृतः ॥ मलमायादिभिः पाशैः स बध्नाति पशून्पतिः ॥ ७.२,२.१२॥

PADACHEDA

तेषाम् पति-त्वात् देवेशः शिवः पशुपतिः स्मृतः ॥ मल-माया-आदिभिः पाशैः स बध्नाति पशून् पतिः ॥ ७।२,२।१२॥

TRANSLITERATION

teṣām pati-tvāt deveśaḥ śivaḥ paśupatiḥ smṛtaḥ .. mala-māyā-ādibhiḥ pāśaiḥ sa badhnāti paśūn patiḥ .. 7.2,2.12..
Shloka 13
स एव मोचकस्तेषां भक्त्या सम्यगुपासितः ॥ चतुर्विंशतितत्त्वानि मायाकर्मगुणा अमी ॥ ७.२,२.१३॥

PADACHEDA

सः एव मोचकः तेषाम् भक्त्या सम्यक् उपासितः ॥ चतुर्विंशति-तत्त्वानि माया-कर्म-गुणाः अमी ॥ ७।२,२।१३॥

TRANSLITERATION

saḥ eva mocakaḥ teṣām bhaktyā samyak upāsitaḥ .. caturviṃśati-tattvāni māyā-karma-guṇāḥ amī .. 7.2,2.13..
Shloka 14
विषया इति कथ्यन्ते पाशा जीवनिबन्धनाः ॥ ब्रह्मादिस्तम्बपर्यंतान् पशून्बद्ध्वा महेश्वरः ॥ ७.२,२.१४॥

PADACHEDA

विषयाः इति कथ्यन्ते पाशाः जीव-निबन्धनाः ॥ ब्रह्म-आदि-स्तम्ब-पर्यन्तान् पशून् बद्ध्वा महेश्वरः ॥ ७।२,२।१४॥

TRANSLITERATION

viṣayāḥ iti kathyante pāśāḥ jīva-nibandhanāḥ .. brahma-ādi-stamba-paryantān paśūn baddhvā maheśvaraḥ .. 7.2,2.14..
Shloka 15
पाशैरेतैः पतिर्देवः कार्यं कारयति स्वकम् ॥ तस्याज्ञया महेशस्य प्रकृतिः पुरुषोचिताम् ॥ ७.२,२.१५॥

PADACHEDA

पाशैः एतैः पतिः देवः कार्यम् कारयति स्वकम् ॥ तस्य आज्ञया महेशस्य प्रकृतिः पुरुष-उचिताम् ॥ ७।२,२।१५॥

TRANSLITERATION

pāśaiḥ etaiḥ patiḥ devaḥ kāryam kārayati svakam .. tasya ājñayā maheśasya prakṛtiḥ puruṣa-ucitām .. 7.2,2.15..
Shloka 16
बुद्धिं प्रसूते सा बुद्धिरहंकारमहंकृतिः ॥ इन्द्रियाणि दशैकं च तन्मात्रापञ्चकं तथा ॥ ७.२,२.१६॥

PADACHEDA

बुद्धिम् प्रसूते सा बुद्धिः अहंकारम् अहंकृतिः ॥ इन्द्रियाणि दश-एकम् च तन्मात्र-पञ्चकम् तथा ॥ ७।२,२।१६॥

TRANSLITERATION

buddhim prasūte sā buddhiḥ ahaṃkāram ahaṃkṛtiḥ .. indriyāṇi daśa-ekam ca tanmātra-pañcakam tathā .. 7.2,2.16..
Shloka 17
शासनाद्देवदेवस्य शिवस्य शिवदायिनः ॥ तन्मात्राण्यपि तस्यैव शासनेन महीयसा ॥ ७.२,२.१७॥

PADACHEDA

शासनात् देवदेवस्य शिवस्य शिव-दायिनः ॥ तन्मात्राणि अपि तस्य एव शासनेन महीयसा ॥ ७।२,२।१७॥

TRANSLITERATION

śāsanāt devadevasya śivasya śiva-dāyinaḥ .. tanmātrāṇi api tasya eva śāsanena mahīyasā .. 7.2,2.17..
Shloka 18
महाभूतान्यशेषाणि भावयंत्यनुपूर्वशः ॥ ब्रह्मादीनां तृणान्तानां देहिनां देहसंगतिम् ॥ ७.२,२.१८॥

PADACHEDA

महाभूतानि अशेषाणि भावयंति अनुपूर्वशस् ॥ ब्रह्म-आदीनाम् तृण-अन्तानाम् देहिनाम् देह-संगतिम् ॥ ७।२,२।१८॥

TRANSLITERATION

mahābhūtāni aśeṣāṇi bhāvayaṃti anupūrvaśas .. brahma-ādīnām tṛṇa-antānām dehinām deha-saṃgatim .. 7.2,2.18..
Shloka 19
महाभूतान्यशेषाणि जनयंति शिवाज्ञया ॥ अध्यवस्यति वै बुद्धिरहंकारोभिमन्यते ॥ ७.२,२.१९॥

PADACHEDA

महाभूतानि अशेषाणि जनयन्ति शिव-आज्ञया ॥ अध्यवस्यति वै बुद्धिः अहंकारः अभिमन्यते ॥ ७।२,२।१९॥

TRANSLITERATION

mahābhūtāni aśeṣāṇi janayanti śiva-ājñayā .. adhyavasyati vai buddhiḥ ahaṃkāraḥ abhimanyate .. 7.2,2.19..
Shloka 20
चित्तं चेतयते चापि मनः संकल्पयत्यपि ॥ श्रोत्रादीनि च गृह्णन्ति शब्दादीन्विषयान् पृथक् ॥ ७.२,२.२०॥

PADACHEDA

चित्तम् चेतयते च अपि मनः संकल्पयति अपि ॥ श्रोत्र-आदीनि च गृह्णन्ति शब्द-आदीन् विषयान् पृथक् ॥ ७।२,२।२०॥

TRANSLITERATION

cittam cetayate ca api manaḥ saṃkalpayati api .. śrotra-ādīni ca gṛhṇanti śabda-ādīn viṣayān pṛthak .. 7.2,2.20..
Shloka 21
स्वानेव नान्यान्देवस्य दिव्येनाज्ञाबलेन वै ॥ वागादीन्यपि यान्यासंस्तानि कर्मेन्द्रियाणि च ॥ ७.२,२.२१॥

PADACHEDA

स्वान् एव न अन्यान् देवस्य दिव्येन आज्ञा-बलेन वै ॥ वाच्-आदीनि अपि यानि आसन् तानि कर्मेन्द्रियाणि च ॥ ७।२,२।२१॥

TRANSLITERATION

svān eva na anyān devasya divyena ājñā-balena vai .. vāc-ādīni api yāni āsan tāni karmendriyāṇi ca .. 7.2,2.21..
Shloka 22
यथा स्वं कर्म कुर्वन्ति नान्यत्किंचिच्छिवाज्ञया ॥ शब्दादयोपि गृह्यंते क्रियन्ते वचनादयः ॥ ७.२,२.२२॥

PADACHEDA

यथा स्वम् कर्म कुर्वन्ति न अन्यत् किंचिद् शिव-आज्ञया ॥ शब्द-आदयः अपि गृह्यंते क्रियन्ते वचन-आदयः ॥ ७।२,२।२२॥

TRANSLITERATION

yathā svam karma kurvanti na anyat kiṃcid śiva-ājñayā .. śabda-ādayaḥ api gṛhyaṃte kriyante vacana-ādayaḥ .. 7.2,2.22..
Shloka 23
अविलंघ्या हि सर्वेषामाज्ञा शंभोर्गरीयसी ॥ अवकाशमशेषाणां भूतानां संप्रयच्छति ॥ ७.२,२.२३॥

PADACHEDA

अविलंघ्या हि सर्वेषाम् आज्ञा शंभोः गरीयसी ॥ अवकाशम् अशेषाणाम् भूतानाम् संप्रयच्छति ॥ ७।२,२।२३॥

TRANSLITERATION

avilaṃghyā hi sarveṣām ājñā śaṃbhoḥ garīyasī .. avakāśam aśeṣāṇām bhūtānām saṃprayacchati .. 7.2,2.23..
Shloka 24
आकाशः परमेशस्य शासनादेव सर्वगः ॥ प्राणाद्यैश्च तथा नामभेदैरंतर्बहिर्जगत् ॥ ७.२,२.२४॥

PADACHEDA

आकाशः परमेशस्य शासनात् एव सर्वगः ॥ प्राण-आद्यैः च तथा नाम-भेदैः अन्तर् बहिस् जगत् ॥ ७।२,२।२४॥

TRANSLITERATION

ākāśaḥ parameśasya śāsanāt eva sarvagaḥ .. prāṇa-ādyaiḥ ca tathā nāma-bhedaiḥ antar bahis jagat .. 7.2,2.24..
Shloka 25
बिभर्ति सर्वं शर्वस्य शासनेन प्रभञ्जनः ॥ हव्यं वहति देवानां कव्यं कव्याशिनामपि ॥ ७.२,२.२५॥

PADACHEDA

बिभर्ति सर्वम् शर्वस्य शासनेन प्रभञ्जनः ॥ हव्यम् वहति देवानाम् कव्यम् कव्य-आशिनाम् अपि ॥ ७।२,२।२५॥

TRANSLITERATION

bibharti sarvam śarvasya śāsanena prabhañjanaḥ .. havyam vahati devānām kavyam kavya-āśinām api .. 7.2,2.25..
Shloka 26
पाकाद्यं च करोत्यग्निः परमेश्वरशासनात् ॥ संजीवनाद्यं सर्वस्य कुर्वत्यापस्तदाज्ञया ॥ ७.२,२.२६॥

PADACHEDA

पाक-आद्यम् च करोति अग्निः परमेश्वर-शासनात् ॥ संजीवन-आद्यम् सर्वस्य कुर्वति आपः तद्-आज्ञया ॥ ७।२,२।२६॥

TRANSLITERATION

pāka-ādyam ca karoti agniḥ parameśvara-śāsanāt .. saṃjīvana-ādyam sarvasya kurvati āpaḥ tad-ājñayā .. 7.2,2.26..
Shloka 27
विश्वम्भरा जगन्नित्यं धत्ते विश्वेश्वराज्ञया ॥ देवान्पात्यसुरान् हंति त्रिलोकमभिरक्षति ॥ ७.२,२.२७॥

PADACHEDA

विश्वम्भराः जगत् नित्यम् धत्ते विश्वेश्वर-आज्ञया ॥ देवान् पाति असुरान् हंति त्रिलोकम् अभिरक्षति ॥ ७।२,२।२७॥

TRANSLITERATION

viśvambharāḥ jagat nityam dhatte viśveśvara-ājñayā .. devān pāti asurān haṃti trilokam abhirakṣati .. 7.2,2.27..
Shloka 28
आज्ञया तस्य देवेन्द्रः सर्वैर्देवैरलंघ्यया ॥ आधिपत्यमपां नित्यं कुरुते वरुणस्सदा ॥ ७.२,२.२८॥

PADACHEDA

आज्ञया तस्य देव-इन्द्रः सर्वैः देवैः अ लंघ्यया ॥ आधिपत्यम् अपाम् नित्यम् कुरुते वरुणः सदा ॥ ७।२,२।२८॥

TRANSLITERATION

ājñayā tasya deva-indraḥ sarvaiḥ devaiḥ a laṃghyayā .. ādhipatyam apām nityam kurute varuṇaḥ sadā .. 7.2,2.28..
Shloka 29
पाशैर्बध्नाति च यथा दंड्यांस्तस्यैव शासनात् ॥ ददाति नित्यं यक्षेन्द्रो द्रविणं द्रविणेश्वरः ॥ ७.२,२.२९॥

PADACHEDA

पाशैः बध्नाति च यथा दंड्यान् तस्य एव शासनात् ॥ ददाति नित्यम् यक्ष-इन्द्रः द्रविणम् द्रविण-ईश्वरः ॥ ७।२,२।२९॥

TRANSLITERATION

pāśaiḥ badhnāti ca yathā daṃḍyān tasya eva śāsanāt .. dadāti nityam yakṣa-indraḥ draviṇam draviṇa-īśvaraḥ .. 7.2,2.29..
Shloka 30
पुण्यानुरूपं भूतेभ्यः पुरुषस्यानुशासनात् ॥ करोति संपदः शश्वज्ज्ञानं चापि सुमेधसाम् ॥ ७.२,२.३०॥

PADACHEDA

पुण्य-अनुरूपम् भूतेभ्यः पुरुषस्य अनुशासनात् ॥ करोति संपदः शश्वत् ज्ञानम् च अपि सुमेधसाम् ॥ ७।२,२।३०॥

TRANSLITERATION

puṇya-anurūpam bhūtebhyaḥ puruṣasya anuśāsanāt .. karoti saṃpadaḥ śaśvat jñānam ca api sumedhasām .. 7.2,2.30..
Shloka 31
निग्रहं चाप्यसाधूनामीशानश्शिवशासनात् ॥ धत्ते तु धरणीं मूर्ध्ना शेषः शिवनियोगतः ॥ ७.२,२.३१॥

PADACHEDA

निग्रहम् च अपि असाधूनाम् ईशानः शिव-शासनात् ॥ धत्ते तु धरणीम् मूर्ध्ना शेषः शिव-नियोगतः ॥ ७।२,२।३१॥

TRANSLITERATION

nigraham ca api asādhūnām īśānaḥ śiva-śāsanāt .. dhatte tu dharaṇīm mūrdhnā śeṣaḥ śiva-niyogataḥ .. 7.2,2.31..
Shloka 32
यामाहुस्तामसीं रौद्रीं मूर्तिमंतकरीं हरेः ॥ सृजत्यशेषमीशस्य शासनाच्चतुराननः ॥ ७.२,२.३२॥

PADACHEDA

याम् आहुः तामसीम् रौद्रीम् मूर्तिमंत-करीम् हरेः ॥ सृजति अशेषम् ईशस्य शासनात् चतुराननः ॥ ७।२,२।३२॥

TRANSLITERATION

yām āhuḥ tāmasīm raudrīm mūrtimaṃta-karīm hareḥ .. sṛjati aśeṣam īśasya śāsanāt caturānanaḥ .. 7.2,2.32..
Shloka 33
अन्याभिर्मूर्तिभिः स्वाभिः पाति चांते निहन्ति च ॥ विष्णुः पालयते विश्वं कालकालस्य शासनात् ॥ ७.२,२.३३॥

PADACHEDA

अन्याभिः मूर्तिभिः स्वाभिः पाति च अन्ते निहन्ति च ॥ विष्णुः पालयते विश्वम् काल-कालस्य शासनात् ॥ ७।२,२।३३॥

TRANSLITERATION

anyābhiḥ mūrtibhiḥ svābhiḥ pāti ca ante nihanti ca .. viṣṇuḥ pālayate viśvam kāla-kālasya śāsanāt .. 7.2,2.33..
Shloka 34
सृजते त्रसते चापि स्वकाभिस्तनुभिस्त्रिभिः ॥ हरत्यंते जगत्सर्वं हरस्तस्यैव शासनात् ॥ ७.२,२.३४॥

PADACHEDA

सृजते त्रसते च अपि स्वकाभिः तनुभिः त्रिभिः ॥ हरति अन्ते जगत् सर्वम् हरः तस्य एव शासनात् ॥ ७।२,२।३४॥

TRANSLITERATION

sṛjate trasate ca api svakābhiḥ tanubhiḥ tribhiḥ .. harati ante jagat sarvam haraḥ tasya eva śāsanāt .. 7.2,2.34..
Shloka 35
सृजत्यपि च विश्वात्मा त्रिधा भिन्नस्तु रक्षति ॥ कालः करोति सकलं कालस्संहरति प्रजाः ॥ ७.२,२.३५॥

PADACHEDA

सृजति अपि च विश्वात्मा त्रिधा भिन्नः तु रक्षति ॥ कालः करोति सकलम् कालः संहरति प्रजाः ॥ ७।२,२।३५॥

TRANSLITERATION

sṛjati api ca viśvātmā tridhā bhinnaḥ tu rakṣati .. kālaḥ karoti sakalam kālaḥ saṃharati prajāḥ .. 7.2,2.35..
Shloka 36
कालः पालयते विश्वं कालकालस्य शासनात् ॥ त्रिभिरंशैर्जगद्बिभ्रत्तेजोभिर्वृष्टिमादिशन् ॥ ७.२,२.३६॥

PADACHEDA

कालः पालयते विश्वम् काल-कालस्य शासनात् ॥ त्रिभिः अंशैः जगत् बिभ्रत् तेजोभिः वृष्टिम् आदिशन् ॥ ७।२,२।३६॥

TRANSLITERATION

kālaḥ pālayate viśvam kāla-kālasya śāsanāt .. tribhiḥ aṃśaiḥ jagat bibhrat tejobhiḥ vṛṣṭim ādiśan .. 7.2,2.36..
Shloka 37
दिवि वर्षत्यसौ भानुर्देवदेवस्य शासनात् ॥ पुष्णात्योषधिजातानि भूतान्याह्लादयत्यपि ॥ ७.२,२.३७॥

PADACHEDA

दिवि वर्षति असौ भानुः देवदेवस्य शासनात् ॥ पुष्णाति ओषधि-जातानि भूतानि आह्लादयति अपि ॥ ७।२,२।३७॥

TRANSLITERATION

divi varṣati asau bhānuḥ devadevasya śāsanāt .. puṣṇāti oṣadhi-jātāni bhūtāni āhlādayati api .. 7.2,2.37..
Shloka 38
देवैश्च पीयते चंद्रश्चन्द्रभूषणशासनात् ॥ आदित्या वसवो रुद्रा अश्विनौ मरुतस्तथा ॥ ७.२,२.३८॥

PADACHEDA

देवैः च पीयते चंद्रः चन्द्रभूषण-शासनात् ॥ आदित्याः वसवः रुद्राः अश्विनौ मरुतः तथा ॥ ७।२,२।३८॥

TRANSLITERATION

devaiḥ ca pīyate caṃdraḥ candrabhūṣaṇa-śāsanāt .. ādityāḥ vasavaḥ rudrāḥ aśvinau marutaḥ tathā .. 7.2,2.38..
Shloka 39
खेचरा ऋषयस्सिद्धा भोगिनो मनुजा मृगाः ॥ पशवः पक्षिणश्चैव कीटाद्याः स्थावराणि च ॥ ७.२,२.३९॥

PADACHEDA

खेचराः ऋषयः सिद्धाः भोगिनः मनुजाः मृगाः ॥ पशवः पक्षिणः च एव कीट-आद्याः स्थावराणि च ॥ ७।२,२।३९॥

TRANSLITERATION

khecarāḥ ṛṣayaḥ siddhāḥ bhoginaḥ manujāḥ mṛgāḥ .. paśavaḥ pakṣiṇaḥ ca eva kīṭa-ādyāḥ sthāvarāṇi ca .. 7.2,2.39..
Shloka 40
नद्यस्समुद्रा गिरयः काननानि सरांसि च ॥ वेदाः सांगाश्च शास्त्राणि मंत्रस्तोममखादयः ॥ ७.२,२.४०॥

PADACHEDA

नद्यः समुद्राः गिरयः काननानि सरांसि च ॥ वेदाः स अंगाः च शास्त्राणि मंत्र-स्तोम-मख-आदयः ॥ ७।२,२।४०॥

TRANSLITERATION

nadyaḥ samudrāḥ girayaḥ kānanāni sarāṃsi ca .. vedāḥ sa aṃgāḥ ca śāstrāṇi maṃtra-stoma-makha-ādayaḥ .. 7.2,2.40..
Shloka 41
कालाग्न्यादिशिवांतानि भुवनानि सहाधिपैः ॥ ब्रह्मांडान्यप्यसंख्यानि तेषामावरणानि च ॥ ७.२,२.४१॥

PADACHEDA

कालाग्नि-आदि-शिव-अंतानि भुवनानि सह अधिपैः ॥ ब्रह्मांडानि अपि असंख्यानि तेषाम् आवरणानि च ॥ ७।२,२।४१॥

TRANSLITERATION

kālāgni-ādi-śiva-aṃtāni bhuvanāni saha adhipaiḥ .. brahmāṃḍāni api asaṃkhyāni teṣām āvaraṇāni ca .. 7.2,2.41..
Shloka 42
वर्तमानान्यतीतानि भविष्यन्त्यपि कृत्स्नशः ॥ दिशश्च विदिशश्चैव कालभेदाः कलादयः ॥ ७.२,२.४२॥

PADACHEDA

वर्तमानानि अतीतानि भविष्यन्ति अपि कृत्स्नशस् ॥ दिशः च विदिशः च एव काल-भेदाः कला-आदयः ॥ ७।२,२।४२॥

TRANSLITERATION

vartamānāni atītāni bhaviṣyanti api kṛtsnaśas .. diśaḥ ca vidiśaḥ ca eva kāla-bhedāḥ kalā-ādayaḥ .. 7.2,2.42..
Shloka 43
यच्च किंचिज्जगत्यस्मिन् दृश्यते श्रूयते ऽपि वा ॥ तत्सर्वं शंकरस्याज्ञा बलेन समधिष्ठितम् ॥ ७.२,२.४३॥

PADACHEDA

यत् च किंचिद् जगति अस्मिन् दृश्यते श्रूयते अपि वा ॥ तत् सर्वम् शंकरस्य आज्ञा बलेन समधिष्ठितम् ॥ ७।२,२।४३॥

TRANSLITERATION

yat ca kiṃcid jagati asmin dṛśyate śrūyate api vā .. tat sarvam śaṃkarasya ājñā balena samadhiṣṭhitam .. 7.2,2.43..
Shloka 44
आज्ञाबलात्तस्य धरा स्थितेह धराधरा वारिधराः समुद्राः ॥ ज्योतिर्गणाः शक्रमुखाश्च देवाः स्थिरं चिरं वा चिदचिद्यदस्ति ॥ ७.२,२.४४॥

PADACHEDA

आज्ञा-बलात् तस्य धरा स्थिता इह धराधराः वारिधराः समुद्राः ॥ ज्योतिः-गणाः शक्र-मुखाः च देवाः स्थिरम् चिरम् वा चित्-अचित्-यत् अस्ति ॥ ७।२,२।४४॥

TRANSLITERATION

ājñā-balāt tasya dharā sthitā iha dharādharāḥ vāridharāḥ samudrāḥ .. jyotiḥ-gaṇāḥ śakra-mukhāḥ ca devāḥ sthiram ciram vā cit-acit-yat asti .. 7.2,2.44..
Shloka 45
उपमन्युरुवाच॥
अत्याश्चर्यमिदं कृष्ण शंभोरमितकर्मणः ॥ आज्ञाकृतं शृणुष्वैतच्छ्रुतं श्रुतिमुखे मया ॥ ७.२,२.४५॥

PADACHEDA

अति आश्चर्यम् इदम् कृष्ण शंभोः अमित-कर्मणः ॥ आज्ञा-कृतम् शृणुष्व एतत् श्रुतम् श्रुति-मुखे मया ॥ ७।२,२।४५॥

TRANSLITERATION

ati āścaryam idam kṛṣṇa śaṃbhoḥ amita-karmaṇaḥ .. ājñā-kṛtam śṛṇuṣva etat śrutam śruti-mukhe mayā .. 7.2,2.45..
Shloka 46
पुरा किल सुराः सेंद्रा विवदंतः परस्परम् ॥ असुरान्समरे जित्वा जेताहमहमित्युत ॥ ७.२,२.४६॥

PADACHEDA

पुरा किल सुराः स इंद्राः विवदन्तः परस्परम् ॥ असुरान् समरे जित्वा जेता अहम् अहम् इति उत ॥ ७।२,२।४६॥

TRANSLITERATION

purā kila surāḥ sa iṃdrāḥ vivadantaḥ parasparam .. asurān samare jitvā jetā aham aham iti uta .. 7.2,2.46..
Shloka 47
तदा महेश्वरस्तेषां मध्यतो वरवेषधृक् ॥ स्वलक्षणैर्विहीनांगः स्वयं यक्ष इवाभवत् ॥ ७.२,२.४७॥

PADACHEDA

तदा महेश्वरः तेषाम् मध्यतस् वर-वेष-धृक् ॥ स्व-लक्षणैः विहीन-अंगः स्वयम् यक्षः इव अभवत् ॥ ७।२,२।४७॥

TRANSLITERATION

tadā maheśvaraḥ teṣām madhyatas vara-veṣa-dhṛk .. sva-lakṣaṇaiḥ vihīna-aṃgaḥ svayam yakṣaḥ iva abhavat .. 7.2,2.47..
Shloka 48
स तानाह सुरानेकं तृणमादाय भूतले ॥ य एतद्विकृतं कर्तुं क्षमते स तु दैत्यजित् ॥ ७.२,२.४८॥

PADACHEDA

स तान् आह सुरान् एकम् तृणम् आदाय भू-तले ॥ यः एतत् विकृतम् कर्तुम् क्षमते स तु दैत्यजित् ॥ ७।२,२।४८॥

TRANSLITERATION

sa tān āha surān ekam tṛṇam ādāya bhū-tale .. yaḥ etat vikṛtam kartum kṣamate sa tu daityajit .. 7.2,2.48..
Shloka 49
यक्षस्य वचनं श्रुत्वा वज्रपाणिः शचीपतिः ॥ किंचित्क्रुद्धो विहस्यैनं तृणमादातुमुद्यतः ॥ ७.२,२.४९॥

PADACHEDA

यक्षस्य वचनम् श्रुत्वा वज्रपाणिः शचीपतिः ॥ किंचिद् क्रुद्धः विहस्य एनम् तृणम् आदातुम् उद्यतः ॥ ७।२,२।४९॥

TRANSLITERATION

yakṣasya vacanam śrutvā vajrapāṇiḥ śacīpatiḥ .. kiṃcid kruddhaḥ vihasya enam tṛṇam ādātum udyataḥ .. 7.2,2.49..
Shloka 50
न तत्तृणमुपदातुं मनसापि च शक्यते ॥ यथा तथापि तच्छेत्तुं वज्रं वज्रधरो ऽसृजत् ॥ ७.२,२.५०॥

PADACHEDA

न तत् तृणम् उपदातुम् मनसा अपि च शक्यते ॥ यथा तथा अपि तत् छेत्तुम् वज्रम् वज्रधरः असृजत् ॥ ७।२,२।५०॥

TRANSLITERATION

na tat tṛṇam upadātum manasā api ca śakyate .. yathā tathā api tat chettum vajram vajradharaḥ asṛjat .. 7.2,2.50..
Shloka 51
तद्वज्रं निजवज्रेण संसृष्टमिव सर्वतः ॥ तृणेनाभिहतं तेन तिर्यगग्रं पपात ह ॥ ७.२,२.५१॥

PADACHEDA

तत् वज्रम् निज-वज्रेण संसृष्टम् इव सर्वतस् ॥ तृणेन अभिहतम् तेन तिर्यक्-अग्रम् पपात ह ॥ ७।२,२।५१॥

TRANSLITERATION

tat vajram nija-vajreṇa saṃsṛṣṭam iva sarvatas .. tṛṇena abhihatam tena tiryak-agram papāta ha .. 7.2,2.51..
Shloka 52
ततश्चान्ये सुसंरब्धा लोकपाला महाबलाः ॥ ससृजुस्तृणमुद्दिश्य स्वायुधानि सहस्रशः ॥ ७.२,२.५२॥

PADACHEDA

ततस् च अन्ये सु संरब्धाः लोकपालाः महा-बलाः ॥ ससृजुः तृणम् उद्दिश्य स्व-आयुधानि सहस्रशस् ॥ ७।२,२।५२॥

TRANSLITERATION

tatas ca anye su saṃrabdhāḥ lokapālāḥ mahā-balāḥ .. sasṛjuḥ tṛṇam uddiśya sva-āyudhāni sahasraśas .. 7.2,2.52..
Shloka 53
प्रजज्ज्वाल महावह्निः प्रचंडः पवनो ववौ ॥ प्रवृद्धो ऽपांपतिर्यद्वत्प्रलये समुपस्थिते ॥ ७.२,२.५३॥

PADACHEDA

प्रजज्ज्वाल महा-वह्निः प्रचंडः पवनः ववौ ॥ प्रवृद्धः अपांपतिः यद्वत् प्रलये समुपस्थिते ॥ ७।२,२।५३॥

TRANSLITERATION

prajajjvāla mahā-vahniḥ pracaṃḍaḥ pavanaḥ vavau .. pravṛddhaḥ apāṃpatiḥ yadvat pralaye samupasthite .. 7.2,2.53..
Shloka 54
एवं देवैस्समारब्धं तृणमुद्दिश्य यत्नतः ॥ व्यर्थमासीदहो कृष्ण यक्षस्यात्मबलेन वै ॥ ७.२,२.५४॥

PADACHEDA

एवम् देवैः समारब्धम् तृणम् उद्दिश्य यत्नतः ॥ व्यर्थम् आसीत् अहो कृष्ण यक्षस्य आत्म-बलेन वै ॥ ७।२,२।५४॥

TRANSLITERATION

evam devaiḥ samārabdham tṛṇam uddiśya yatnataḥ .. vyartham āsīt aho kṛṣṇa yakṣasya ātma-balena vai .. 7.2,2.54..
Shloka 55
तदाह यक्षं देवेंद्रः को भवानित्यमर्षितः ॥ ततस्स पश्यतामेव तेषामंतरधादथ ॥ ७.२,२.५५॥

PADACHEDA

तत् आह यक्षम् देवेंद्रः कः भवान् इति अमर्षितः ॥ ततस् स पश्यताम् एव तेषाम् अंतरधात् अथ ॥ ७।२,२।५५॥

TRANSLITERATION

tat āha yakṣam deveṃdraḥ kaḥ bhavān iti amarṣitaḥ .. tatas sa paśyatām eva teṣām aṃtaradhāt atha .. 7.2,2.55..
Shloka 56
तदंतरे हैमवती देवी दिव्यविभूषणा ॥ आविरासीन्नभोरंगे शोभमाना शुचिस्मिता ॥ ७.२,२.५६॥

PADACHEDA

तद्-अंतरे हैमवती देवी दिव्य-विभूषणा ॥ आविरासीत् नभोः अंगे शोभमाना शुचि-स्मिता ॥ ७।२,२।५६॥

TRANSLITERATION

tad-aṃtare haimavatī devī divya-vibhūṣaṇā .. āvirāsīt nabhoḥ aṃge śobhamānā śuci-smitā .. 7.2,2.56..
Shloka 57
तां दृष्ट्वा विस्मयाविष्टा देवाः शक्रपुरोगमाः ॥ प्रणम्य यक्षं पप्रच्छुः को ऽसौ यक्षो विलक्षणः ॥ ७.२,२.५७॥

PADACHEDA

ताम् दृष्ट्वा विस्मय-आविष्टाः देवाः शक्र-पुरोगमाः ॥ प्रणम्य यक्षम् पप्रच्छुः कः असौ यक्षः विलक्षणः ॥ ७।२,२।५७॥

TRANSLITERATION

tām dṛṣṭvā vismaya-āviṣṭāḥ devāḥ śakra-purogamāḥ .. praṇamya yakṣam papracchuḥ kaḥ asau yakṣaḥ vilakṣaṇaḥ .. 7.2,2.57..
Shloka 58
सा ऽब्रवीत्सस्मितं देवी स युष्माकमगोचरः ॥ तेनेदं भ्रम्यते चक्रं संसाराख्यं चराचरम् ॥ ७.२,२.५८॥

PADACHEDA

सा अब्रवीत् स स्मितम् देवी स युष्माकम् अगोचरः ॥ तेन इदम् भ्रम्यते चक्रम् संसार-आख्यम् चराचरम् ॥ ७।२,२।५८॥

TRANSLITERATION

sā abravīt sa smitam devī sa yuṣmākam agocaraḥ .. tena idam bhramyate cakram saṃsāra-ākhyam carācaram .. 7.2,2.58..
Shloka 59
तेनादौ क्रियते विश्वं तेन संह्रियते पुनः ॥ न तन्नियन्ता कश्चित्स्यात्तेन सर्वं नियम्यते ॥ ७.२,२.५९॥

PADACHEDA

तेन आदौ क्रियते विश्वम् तेन संह्रियते पुनर् ॥ न तद्-नियन्ता कश्चिद् स्यात् तेन सर्वम् नियम्यते ॥ ७।२,२।५९॥

TRANSLITERATION

tena ādau kriyate viśvam tena saṃhriyate punar .. na tad-niyantā kaścid syāt tena sarvam niyamyate .. 7.2,2.59..
Shloka 60
इत्युक्त्वा सा महादेवी तत्रैवांतरधत्त वै ॥ देवाश्च विस्मिताः सर्वे तां प्रणम्य दिवं ययुः ॥ ७.२,२.६०॥

PADACHEDA

इति उक्त्वा सा महादेवी तत्र एवा अंतरधत्त वै ॥ देवाः च विस्मिताः सर्वे ताम् प्रणम्य दिवम् ययुः ॥ ७।२,२।६०॥

TRANSLITERATION

iti uktvā sā mahādevī tatra evā aṃtaradhatta vai .. devāḥ ca vismitāḥ sarve tām praṇamya divam yayuḥ .. 7.2,2.60..
Shloka 61
इति श्रीशिवमहापुराणे सप्तम्यां वायवीयसंहितायामुत्तरखंडे द्वितीयो ऽध्यायः॥

PADACHEDA

इति श्री-शिव-महापुराणे सप्तम्याम् वायवीयसंहितायाम् उत्तर-खंडे द्वितीयः अध्यायः॥

TRANSLITERATION

iti śrī-śiva-mahāpurāṇe saptamyām vāyavīyasaṃhitāyām uttara-khaṃḍe dvitīyaḥ adhyāyaḥ..

Add to Playlist

Practice Later

No Playlist Found

Create a Verse Post


Shloka QR Code

🔗

🪔 Powered by Gyaandweep.com

namo namaḥ!

भाषा चुने (Choose Language)

namo namaḥ!

Sign Up to practice more than 100 Vedic Scriptures and 1000s of chants, one verse at a time.

Login to track your learning and teaching progress.


Sign In